Türkiye bu yıl ‘enerji’sini artıracak

Türkiye, bu yıl doğalgaz hat kapasitesinden LNG tesislerine, yenilenebilir enerjiden nükleer güce kadar her alanda yeni yatırımlarla enerjisini artıracak. Adımların Türkiye’yi doğalgaz referans fiyatının oluştuğu merkez haline dönüştürmesi hedefleniyor.

HABER: ADEM ORHUN

Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için çok sayıda projeyi devreye alan Türkiye, ülke tarihi açısından ilklere sahne olacak gelişmelere şahitlik edecek. Türkiye, doğalgaz boru hatları, LNG santralleri ve depolama tesisleriyle enerjide arz güvenliğini sağlıyor. Bununla birlikte sistemi beslemek için yeni yollar da devreye alınıyor. Türkiye, mevcut imkanları ve atılan yeni adımlarla, Avrupa’nın enerji krizini aşmasında da kilit rol oynamaya hazırlanıyor.

Azerbaycan doğalgazını Türkiye’ye taşıyan boru hattı TANAP, Türkmen gazını da taşıyacak. Türkmen gazı, Türkiye üzerinden Avrupa’ya iletilecek. Ayrıca Rus gazının da bu şekilde Avrupa’ya ulaştırılması planlanıyor.

REFERANS MERKEZİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, Türkiye’yi kısa sürede doğalgaz referans fiyatının oluştuğu küresel bir merkez haline dönüştürmeyi hedeflediklerini vurgulamıştı. Cumhurbaşkanı, konuşmasında, “Özellikle Trakya doğalgazda, enerjide bir hub haline gelecek. Bununla ilgili çalışmaları bölgemizdeki enerji ortaklarımızla birlikte yürütüyoruz” demişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de Avrupa’ya gönderecekleri gazın fiyatının büyük oranda Türkiye’de kurulacak merkezde belirleneceğini belirterek, “Türkiye’de doğalgaz ticareti için elektronik platform gelecek aylarda kurulabilir” değerlendirmesini yapmıştı. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak da Türkiye üzerinden 63 milyar metreküplük gazı Avrupa’ya sevk edebileceklerini açıklamıştı.  

KARADENİZ GAZI

Diğer taraftan, Karadeniz’de yapılan çalışmalarda sona yaklaşıldı, boruların döşendiği bölgede, gaz mart ayında şebekeye bağlanacak. Sakarya Gaz Sahası’nda yapılan 58 milyar metreküplük yeni keşif ve revize edilen rezerv ölçümüyle 710 milyar metreküpe ulaşan yerli gazı martta şebekeye bağlayacak. Uluslararası bağımsız denetim kuruluşları tarafından da teyit edilen rezerv, konutların 33 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde bulunuyor. Yeni gaz keşfinin, bölgeye komşu diğer jeolojik sahalardaki benzer keşiflere de kapı aralayacağı öngörülüyor.

DEPOLAMA KAPASİTESİ

Türkiye, doğalgaz depolama kapasitesini 10 milyar metreküpe ulaştırmak için çalışmalarını sürdürüyor. Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde kapasite artırma çalışmaları tamamlandı. Tesis, 4.6 milyar metreküpe ulaşan yeni kapasitesiyle hizmete alındı. Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde de genişletme çalışmaları devam ediyor. Tesisin, halihazırda 1.2 milyar metreküp olan depolama kapasitesi, 5.4 milyar metreküpe çıkacak. Çalışmaların 2 yıl içinde tamamlanması öngörülüyor.

YÜZER DEPOLAR

Öte yandan, Saros Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) bu ay devreye alınacak. Türkiye’nin üçüncü FSRU tesisi olan Saros, günlük 28 milyon kapasiteye sahip. Tesis, ülkenin günlük gazlaştırma kapasitesini 150 milyon metreküpe çıkaracak. Mevcuttaki tesisler ve sisteme verdikleri günlük gaz miktarı (metreküp) şöyle: 

* Egegaz Aliağa LNG Terminali: 40 milyon

* Marmara Ereğlisi LNG Terminali: 37 milyon

* Ertuğrul Gazi FSRU Tesisi: 28 milyon 

* Etki Liman FSRU Tesisi: 20 milyon 

ATOM GÜCÜ

Nisan 2018’de yapımına başlanan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) 1. güç ünitesinde iç koruma kabuğunun montajı tamamlandı. Toplam 4 reaktörle 4 bin 800 megavat kurulu güce sahip olacak şekilde tasarlanan Akkuyu NGS’nin ilk reaktörü bu yıl devreye alınacak. Santralin kalan ünitelerinin birer yıl arayla 2026’ya kadar tamamlanması hedefleniyor.

PETROL ÜRETİMİ

Önceki hafta Gabar Dağı’nda (Şırnak) 150 milyon varillik petrol rezervi keşfedildi. Dünyada bu yıl karada yapılan en büyük 10 keşiften biri niteliğindeki rezerv, Türkiye’nin üretilebilir petrol rezerv miktarını 450 milyon varilden 600 milyon varile çıkardı. Buranın da katkısıyla Türkiye, ham petrolde özel ve kamu günlük toplam 80 bin varil olan üretimini 100 bin varile taşıyarak, 2023’te yüzyılın rekorunu kıracak.

YENİLENEBİLİR ENERJİ

Arz güvenliğinin sağlanması ve 2053 net sıfır emisyon hedefine uyum kapsamında yenilenebilir enerji alanındaki yatırımlar da bir bir gerçekleşiyor. Türkiye’nin 103 bin megavatı aşan kurulu gücünün yaklaşık 55 bin megavatını yenilenebilir enerji tesisleri oluşturuyor. 

* Rüzgarda kurulu güç, Aralık 2022 itibarıyla 11 bin 366 megavatı aşarken, 2023’te en az 1000 megavat kapasitenin daha hizmete girmesi bekleniyor.

* Halihazırda yaklaşık 9 bin 409 megavat kurulu güce sahip güneş enerjisi santrallerinde ise 1.000 megavat kapasite artışı öngörülüyor.

DALGA ENERJİSİ

Yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kapsamındaki dalga enerjisinden elektrik üretilmesi amacıyla Ordu’da Türkiye’nin ilk, dünyanın en büyük santrali kurulacak. Bahar aylarında inşasına başlanacak santral, 77 megavat kurulu güce sahip olacak. Tesisin bir yıl içinde devreye alınması bekleniyor.

HİDROJEN ÜRETİMİ

Alternatif enerji kaynaklarından hidrojenin üretimi ve depolanmasına da büyük önem veriliyor. Bu kapsamda, hidrojenin üretimi ve depolanmasına yönelik Ar-Ge projeleri desteklenirken, ülke genelinde elektrolizör kapasitesinin 2030’da 2 gigavata ulaşması hedefleniyor. 

GAZ ENVANTERİ 

Doğalgaz boru hattı: 7

LNG santrali: 4

Yeraltı doğalgaz depolama tesisi: 2

BOR ÜRETİMİNDE ATILIM 

Dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olan Türkiye, yüzde 62 pazar payıyla da lider. Bandırma’da, yıllık 1.000 ton kapasiteli bor karbür tesisi bu ay hizmete alınacak. Yıllık 800 ton üretim kapasiteli ferrobor tesisi ise 2023’ün sonunda faaliyete başlayacak. Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde yıllık 600 tonluk üretim yapacak lityum karbonat tesisinin ihalesi bu ay yapılacak. Kütahya’nın Emet ilçesinde 5 bin ton üretim kapasiteli yeni bor karbür tesisinin projesine de bu yıl başlanacak.

ULUSAL ENERJİ PLANI YAYIMLANDI

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2020-2035 dönemini kapsayan Türkiye Ulusal Enerji Planı’nı yayımladı. Plandaki senaryoya göre, bu dönemde birincil enerji tüketimi 205.3 milyon ton eşdeğer petrole, elektrik tüketimi 510.4 teravatsaate ulaşacak. Ulusal Enerji Planı senaryosuna göre, elektrik enerjisinin nihai enerji tüketimi içindeki payı yüzde 24.9’a yükselirken, enerji yoğunluğu yüzde 35.3 azalacak. Elektrik kurulu gücü toplamda 189.7 gigavata, güneş enerjisi 52.9 gigavata, rüzgar enerjisi 29.6 gigavata ve nükleer enerjisi 7.2 gigavata çıkacak. Devreye alınması öngörülen kapasite ise 96.9 gigavat olarak hesaplanıyor. Elektrik üretiminde kesintili yenilenebilir enerji kaynaklarının payı yüzde 34.2’ye, yenilenebilir enerji kaynaklarının yüzde 54.7’ye, elektrik kurulu gücünde kesintili kaynaklarının payı yüzde 43.5’e, yenilenebilir enerji kaynaklarının payı yüzde 64.7’ye yükselecek. Esneklik gereksiniminin karşılanabilmesi için batarya kapasitesi yüzde 7.5 gigavata, elektrolizör kapasitesi 5 gigavata ve talep tarafı katılımı 1.7 gigavata ulaşacak.

09 Ocak 2023 Pazartesi