Savunma alanında işbirliği Hint Okyanusu’ndaki ada ülkesi Maldivlerle de gerçekleştirilecek. Ülkenin deniz sınırlarını izlemek için silahlı insansız hava aracı (SİHA) üssü inşa edilecek. SİHA üssünde Türkiye’de üretilen Bayraktar TB2’ler görev yapacak.
Türkiye ve Somali arasında 2011’den bu yana sürekli gelişen siyasi, ekonomik ve askeri ilişkiler, 8 Şubat’ta imzalanan ‘Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması’ ile yeni bir aşamaya geçti. Anlaşmaya göre, Mogadişu’da kapsamlı bir askeri üssü bulunan Türkiye, Somali karasularını 10 yıl boyunca koruyacak ve deniz kaynaklarının gelişimine katkıda bulunacak. Somali’nin ve bölgenin güvenliğine yönelik tehditlerle mücadele kapsamında önemli bir işleve sahip olan savunma anlaşması uyarınca Türkiye’nin Somali donanmasına hem eğitim hem de ekipman sağlaması öngörülüyor.
TECRÜBE PAYLAŞIMI
Öte yandan, Karadeniz’deki Sakarya Gaz Sahası’nda 2020 yılında gerçekleştirilen doğalgaz keşfinin ardından 2023 yılında kara tesisine ilk gazı ulaştıran Türkiye, oluşturduğu modern filo sayesinde Akdeniz’de ve Karadeniz’de petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine devam ediyor. Edindiği tecrübeyi dost ve müttefik ülkelerle de paylaşan Türkiye, bu bağlamda da Somali ile işbirliğine gitti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Abdirizak Omar Mohamed ile Somali’nin kara ve açık deniz bloklarında petrol ve doğalgaz alanında işbirliğini geliştirmek üzere hükümetler arası anlaşma ve mutabakat zaptı imzaladıklarını duyurdu.
AFRİKA BOYNUZU
Somali ile imzalanan mutabakatı değerlendiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, açıklamasında şunları söyledi: “Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı Abdirizak Omar Mohamed ile Somali’nin kara ve açık deniz bloklarında petrol ve doğalgaz alanında işbirliğimizi geliştirmek üzere bir hükümetler arası anlaşma ve mutabakat zaptı imzaladık. Bu anlaşma ile Somali’nin sahip olduğu kaynakları Somali halkına kazandırmak üzere ortak faaliyetler gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin Afrika Boynuzu’ndaki varlığını enerji alanındaki yeni işbirlikleri ile güçlendirmeyi hedefliyoruz.”
ENERJİDE İŞBİRLİĞİ
İstanbul’da gerçekleşen görüşmenin ardından yapılan işbirliği anlaşması, Somali’nin kara veya deniz bloklarından petrol arama, değerlendirme, geliştirme ve üretimini içeriyor. Bunun yanı sıra bu projelerle ilgili taşıma, dağıtım, rafineri, petrol ve ürünlerinin satışı ve hizmet operasyonları da anlaşma kapsamında yer alıyor. Anlaşma ayrıca, petrol projeleri alanında bilimsel, teknik, teknolojik, hukuki, idari ve ticari işbirliğinin geliştirilmesini teşvik etmeyi de amaçlıyor. Sismik veri toplayan ve uluslararası alanda birçok müşterisi olan Spectrum Geo’nun, Somali Petrol ve Maden Bakanlığı ile 2019 yılında açıkladığı araştırmanın sonuçlarına göre; Somali’de risk içermeyen 30 milyar varillik petrol potansiyeli bulunuyor.
MALDİVLER’İ TÜRK SİHA’LARI KORUYACAK
Hint Okyanusu’nda savunma alanında önemli bir işbirliği de Maldivler ile yapılıyor. Maldivler ile Bayraktar TB2 SİHA satışı için anlaşma yapan Türkiye’nin, ülkenin güvenliği için bölgede askeri üs kuracağı da açıklandı. Maldivler’in Maarafu Adası’ndaki Uluslararası Havaalanı yakınında, ülkenin deniz sınırlarını izlemek için kullanılmak üzere bir insansız hava aracı (İHA) üssü inşa edilecek. Söz konusu üssün inşasını ise Türkiye üstlenecek. Maldiv basınından Mihaaru sitesinde de yer alan habere göre, Maldiv Ulusal Savunma Kuvvetleri’ne (MNDF) ait bir askeri ekip, SİHA kullanımı alanında eğitim görmek üzere Türkiye’ye geldi. Haberde, ekibin ilerleyen aylarda üste görevlendirileceği kaydedildi. Haberde, Türkiye’nin inşa edeceği İHA/SİHA üssü malzemelerinin önceki hafta adaya getirildiği ve inşaatın önümüzdeki günlerde başlayacağı kaydedildi. Maldivler Devlet Başkanı Muhammed Muizzu, geçtiğimiz kasım ayında yemin edip göreve başladıktan sonra ilk ziyaretini Türkiye’ye gerçekleştirmişti. Ziyarette, Maldivler Devlet Başkanı Muhammed Muizzu, ülke güvenliğine ilişkin Türkiye ile kapsamlı bir anlaşma yapıldığını, detaylarının ilerleyen süreçte açıklanacağını ve Maldivler’e ait münhasır ekonomik bölgenin güvenliğini (MEB) tahsis etmek için çalışacaklarını ifade etmişti.
SOMALİ KARASULARI BİRLİKTE KORUNACAK
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, Türkiye-Somali arasında imzalanan Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması konusunda geçtiğimiz şubat ayında değerlendirmelerde bulunmuştu. Türkiye ile yapılan anlaşmanın Somali’de terörizm, dış tehditler, korsancılık ve yasa dışı balıkçılıkla mücadele ile kıyıların korunması ve deniz kaynaklarının geliştirilmesi gibi konularda işbirliklerini kapsadığını kaydeden Mahmud, anlaşmanın, Etiyopya veya başka bir ülkeye yönelik düşmanca bir amacı olmadığını söyledi. İki ülke arasında ortak bir deniz kuvvetleri oluşturulacağını açıklayan Mahmud, bu kuvvetlerin, Somali sularını 10 yıl boyunca koruyacağını ve deniz kaynaklarının gelişmesine katkı sağlayacağını belirtti. Mahmud, “Türk kardeşlerimiz bu anlaşma çerçevesinde sadece 10 yıl boyunca denizlerimizi koruyacak. 10 yıllık işbirliğinden sonra biz de denizlerimizi koruyacak bir donanmaya sahip olacağız” dedi.
