Yapay zeka için en büyük kaynak ise şirketlerin elindeki veri. Büyük veriyi analiz eden, işleyen, çıktılarını kullanan sistemler ve modeller, firmaların stratejik araçlarından biri olacak.
ADEM ORHUN
Teknolojideki ilerlemenin hızı, yapay zeka sistemlerinin gelişmesiyle olağanüstü seviyeye ulaştı. Eğitimden sağlığa, üretimden ticarete birçok alanda kullanıcılara avantaj kazandıran yapay zeka, henüz dijital dönüşüme uyum sağlayamamış firmalar için de tehdit oluşturuyor. Konuyla ilgili gelişmeler ve uygulama örnekleri, İstanbul Ticaret Odası’nın düzenlendiği ‘Üretken Yapay Zekanın İş Dünyasına Etkileri ve Girişimcilik’ başlıklı seminerde paylaşıldı.
Seminerin açılış konuşmasını, İTO Yönetim Kurulu Üyesi Murat Hazıroğlu yaptı. Hazıroğlu, “Değişmeyen stratejiler ve yönetim metotları artık şirketlerimizin ihtiyaç duyduğu oksijeni üretmiyor. Uzağa bakarak adımları atmamız gereken bir gelecekle karşı karşıyayız. O geleceğin en önemli belirleyicilerinden biri de yapay zeka teknolojisi” dedi. Hazıroğlu, konuşmasında şu mesajları paylaştı: “Üretim maliyetlerinden istihdama, çevresel konularda yapay zekanın geleceği nasıl şekillendireceği hem heyecanlandıran hem de cevaplanması güç konular. Şu bir gerçek ki, kendini geliştiremeyen, bu sorulara cevap üretemeyen ülkeler, şirketler ve insanlar böyle bir gelecekte söz sahibi olamayacaklar.”
FIRSATLARI DEĞERLENDİRMELİ
Seminerin birinci oturumu Gazi Üniversitesi Yapay Zeka ve Büyük Veri Analitiği Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu’nun moderatörlüğünde gerçekleşti.
Prof. Sağıroğlu, konuşmasında şunları söyledi: “Bu alanda çalışan akademisyenler olarak dahi bu değişim ve dönüşümü takip etmekte güçlük çekiyoruz. Bu baş döndürücü hız, sektörleri etkilediği gibi insanlarımızın yaşayış şekillerini bile değiştirecek. Tabii iş dünyasına etkilerini de konuşmak gerekiyor. Birkaç yıl içinde gelinecek nokta fırsat mı tehdit mi tartışmaları malum. Fakat bu artık büyük bir sektör oldu. Yapay zeka gelişirken, biz dijital dünyada ya varız ya yokuz. Arası yok. Dolayısıyla bizi üst lige çıkaracak yaklaşımları değerlendireceğiz. Kısaca, önümüzde büyük bir fırsat var. Girişimci ruhumuzu nasıl geliştiririz, üretken yapay zeka çözümleri buna nasıl katkı sağlar, ülke ekonomisine nasıl etkisi olur, bunları konuşmamız lazım.”
VERİ PLATFORMLARI
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) AI Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Altan Çakır ise Arı Teknokent’te büyük veri analitiği alanında çalışan bir şirket kurucusu olduğunu belirtti. Prof. Dr. Çakır, şunları söyledi: “Veri olmadan bir şey geliştiremiyoruz. Ama bu veriyi yönetmek için de çeşitli platformlar kullanmak gerekiyor. Bu veriyi platformlara taşıdığımızda akıllanan sistemlere doğru geçiyoruz. Artık Excel tablosu gibi verileri veya yapısal verileri her türlü veriyle harmanlayabildiğiniz sistemler kurmanız gerekiyor. Yapısal olmayan verilerle bir araya gelebilen bir ekosistem düşünün. Onlarca başlıklı büyük bir operasyonda her türlü veri-
nin harmanlandığı bir sistemden ve bunların her birinin altında onlarca teknolojiden bahsediyoruz. Onlarca kırılım yaşayacağız, onlarca yeni araştırma konusu ortaya çıkacak, onlarca alanda girişimciler olacak.”
TIPTA VAK’A SENARYOSU
Seminerde Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Anatomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Veysel Peker ise tıp eğitiminde üretken yapay zeka kullanımına dair örnekleri paylaştı. Yapay zekanın özellikle örnek hasta oluşturma, anlaşılacak ve müdahale edilecek bir senaryo oluşturma konusunda epey işe yaradığını belirten Prof. Dr. Peker, “Notların hızlı okunması, itirazların hızlı değerlendirilmesi, çok farklı tıbbi literatürün hızlı gözden geçirilebilmesi hekimlere ve hocalara zaman kazandırır” dedi. Prof. Peker, tıp fakültelerine ilk sıradan giren öğrenciyle kontenjana göre örneğin 300. sıradan giren öğrencinin seviyesinin farklı olduğuna dikkat çekerek, yapay zekayı kullananların bu farkı kapatabileceğini belirtti.
KONUŞMA SENTEZLEME
Teknopark Ankara’da yapay zeka firması bulunan ve ses teknolojileri alanında araştırmalar yapan Saadin Oyucu da seminerde, ‘Türkçe konuşma sentezleme’ üzerine bazı gelişmeleri paylaştı. Adıyaman Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Oyucu, “Teknolojiyi, işleri hızlı yürütmek ve maliyetten tasarruf etmek için kullanabiliriz. Örneğin kurumlarda kişiye özel kutlama veya uyarı mesajları hazırlanıp gönderilebilir, sistem bunu otomatik yapabilir. Bu teknoloji eğitim, sesli asistan, çağrı merkezi gibi alanlarda kullanılabiliyor” dedi.
FİNANSAL TEKNOLOJİ
Finans alanında yapay zekanın kullanımı konusunda da TRK Technology CTO’su Dr. Ahmet Soran bir konuşma yaptı. Soran, yapay zekayla finansta ‘trend, fiyat ve range’ alanlarında gelecek analizleri yapılabildiğini söyledi. ABD’de borsaların yüzde 75’ini robot sistemlerin yönettiğini ifade eden Soran, “İşlem yapmak istediğinizde robota ihtiyacınız olacak. Yapay zeka, karar verme mekanizmaları açısından önemli, özellikle şirket hisseleri alımını yakından ilgilendiriyor” diye konuştu.
KOBİ’LERİN İŞİ KOLAYLAŞACAK
Seminerin ikinci oturumu Prof. Dr. Ercan Öztemel’in moderatörlüğünde yapıldı. Marmara Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öztemel, “Bir KOBİ’ye zor gelen ne varsa onu daha kolay yapabilecek. Tabii yapay zeka iyi ama güvenlik riski de yüksek. Kendi modellerimiz olmadığı sürece riski azaltamayız. Bilgisayar programcılığının sonlanacağı bir dünyaya doğru gidiyoruz. Hatta profesörseniz, size ihtiyaç olmayacak bir yere doğru gidiyoruz” dedi.
NO-CODE İLE KALİTE KONTROL
Seminerde endüstriyel yapay zeka çözümlerini ve no-code veri akış platformunu DataGuess CEO’su Yunus Altunbıçak anlattı. Kod yazmadan, sürükle-bırak bileşenlerle projelerin tasarlanabildiğini belirten Altunbıçak, “Bu yolla karmaşık sistemlerden veri toplayabilirsiniz. Geliştirdiğiniz yapay zeka modellerini tek tıkla yapay zeka motorlarında çalıştırabilirsiniz. Bunları, IT sistemlerinizle entegre de edebilirsiniz” dedi. Inspector çözümünü de anlatan Altunbıçak, “Üretimde kalite kontrol süreçlerinizi yapay zeka ile otonom hale getirebileceğiniz no-code endüstriyel computer vision çözümü, kalite kontrol için nesne tespiti, sınıflandırma, kusur tespiti nesne izleme ve sayma yapabiliyor” diye konuştu. Eğitim teknolojileri, mobil öğrenme ve içerik üretimi konusunda çalışmaları olan BK Mobil Genel Müdürü İsrafil Dilmeç ise “Yapay zeka destekli içerik sistemi, otomatik soru oluşturduğu gibi öğrenciye özel yanlışlar veya zayıflar üzerinden destekleyici içerik oluşturuyor” dedi.
METİN İŞLEME
Dokümanlardaki yapılandırılmamış verileri işlemek için yapay zekayı kullanan Paperwork CTO’su Gürcan Yücel de hem veriler içinden önemli kısımların bulunması hem de bazı hassas alanların yönetilmesi konusunda çözümler ürettiklerini kaydetti. Yücel, “Anahtar kelimeler otomatik olarak yakalanıyor. Serbest yazı da olsa bir belge içindeki iş emri otomatik bulunuyor. Ayrıca yapay zeka desteğiyle KVKK kapsamına giren belgeler içindeki veriler maskelene-biliyor” dedi. Yücel, şöyle konuştu: “Yapay zeka aslında bir tsunami. Bu kapsamda dijital dönüşüm, iş yapış şekillerini değiştiriyor. Çoğu şirkette yöneticiler, dijital dönüşümü, ‘fiziksel ortamda yapılan işler, elektronik ortamda yapılacak’ gibi algıladı. Halbuki bu yapılan her işin takip edilebilmesi, doğru değerlendirme yapılabilmesi, doğru pozisyon alınabilmesi demek, tasarruf demek.”
ANALİZ ARAÇLARI
Seminerin son konuşmacısı EAI Kurucusu Emre Akdoğan ise özelleştirilmiş üretken yapay zeka çözümleri başlıklı bir konuşma yaptı. Veri analizi üzerine çözüm ürettiklerini belirten Akdoğan, “EAI Wisdom, bilgiye erişimin yanı sıra veriyi anlamak ve işlemek için kullanıcılara güçlü analiz araçları sunuyor. Bu derin analiz, işletmelerin stratejik kararlarında bilgiye dayalı bir yaklaşım benimsemelerine imkan tanıyor ve rekabet avantajı sağlıyor” dedi.
BULUT BİLİŞİMLE MALİYET YÖNETİMİ
Bulut bilişim çözümlerinin hemen her alanda kullanıldığını belirten Prof. Dr. Altan Çakır, “Cost Enginering diye bir şey var. Mesela sizin üretim operasyonunuz içinde yüzde 80’lik bir maliyeti optimize edip şu seviyeye düşüreceğini, optimize ettiği kısmın da yüzde 5’ini alacağını ifade ediyorlar. Şirketlere gelip bu şekilde öneride bulunanlar var. Bunlar bulut bilişim çözümleri” dedi.
