Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 30 Nisan-7 Mayıs sürecinde 10 milyar 590 milyon lira azaldı. Bu dönemde toplam kredi hacmi 3 trilyon 800 milyar 992 milyon liradan 3 trilyon 790 milyar 332 milyon liraya düştü. Aynı süreçte bankacılık sektöründeki toplam mevduat (bankalararası dahil) da 40 milyar 864 milyon lira arttı. Söz konusu haftada yüzde 1,1 yükselen bankacılık sektörü toplam mevduatı, 3 trilyon 732 milyar 486 milyon lira oldu. TÜKETİCİ KREDİLERİ AZALDI Verilere göre, tüketici kredileri tutarı 7 Mayıs haftasında önceki haftaya kıyasla 2 milyar 603 milyon lira azalarak 691 milyar 212 milyon liraya geriledi. Söz konusu kredilerin 276 milyar 58 milyon lirası konut, 13 milyar 903 milyon lirası taşıt ve 401 milyar 250 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 1 milyar 606 milyon lira azalarak 605 milyar 863 milyon lira oldu. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları da yüzde 3 azalarak 150 milyar 961 milyon lira oldu. Bireysel kredi kartı alacaklarının 60 milyar 166 milyon lirası taksitli, 90 milyar 794 milyon lirası taksitsiz oldu. YASAL ÖZ KAYNAKLAR ARTTI BDDK haftalık verilerine göre, bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 7 Mayıs itibarıyla bir önceki haftaya kıyasla 10 milyon lira artarak 148 milyar 290 milyon liraya yükseldi. Söz konusu takipteki alacakların 113 milyar 928 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı. Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal özkaynakları 910 milyon lira artarak 788 milyar 741 milyon lira oldu.

17 Mayıs 2021 Pazartesi

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye genelinde domates ve mamulleri ihracatının 2020’de 608 milyon dolar olarak gerçekleştiğini aktardı. Ege Bölgesi'nin bu ihracata 187 milyon dolarlık katkı sağladığını belirten Uçak, şunları kaydetti: "Domates ve mamullerinde 2021 hedefimiz, katma değer zincirini büyüten atılımlarımızla artışımızı istikrarlı bir şekilde sürdürerek 650 milyon dolar ihracata imza atmak. 2021'in ilk dört ayında Türkiye geneli domates ve mamulleri ihracatında 253 milyon doları, Ege’den yapılan ihracatımızda 54 milyon doları ülkemize kazandırdık." Taze domates ihracatının Avrupa’dan Körfez ülkelerine kadar geniş bir coğrafyayı kapsadığına işaret eden Uçak, domates salçasının 115 ülkeye ihraç edildiğini, kurutulmuş domates ihracatının da geçen yıl 52 milyon dolara kadar ulaştığını kaydetti. Domates suyunun 55, dondurulmuş domatesin 27, kabuğu soyulmuş domatesin 35 ülkeye gönderildiğini aktaran Uçak, domates sosları ve ketçap ihracatının da 114 ülkeye yapıldığını sözlerine ekledi.

17 Mayıs 2021 Pazartesi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), nisan ayına ilişkin Tarım ÜFE verilerini açıkladı. Buna göre, endeks nisanda, bir önceki aya göre yüzde 0,79 düşerken geçen yılın aralık ayına göre yüzde 5,53, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,77 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 18,8 yükseliş kaydetti. Sektörlerde bir önceki aya göre değişime bakıldığında, tarım-avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1,02 azalış, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 3,11, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde ise yüzde 5,44 artış gerçekleşti. Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 9,03 azalış, tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1,3, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 2,64 artış olarak kayıtlara geçti. Yıllık en fazla artış yüzde 52,67 ile turunçgiller alt grubunda oldu. Bunu yüzde 38,73 ile lifli bitkiler, yüzde 28,38 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar, yüzde 23,98 ile diğer çiftlik hayvanları ve hayvansal ürünler takip etti. Yıllık en az artış gösteren alt gruplar ise yüzde 3,58 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular, yüzde 6,92 ile çeltik ve yüzde 14,1 ile yağlı meyveler oldu. Aylık en fazla artış yüzde 13,99 ile turunçgiller alt grubunda gerçekleşti. Bir önceki aya göre en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 13,06 ile diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler, yüzde 4,01 ile canlı sığırlar (manda dahil), bunlardan elde edilen işlenmemiş süt ve yüzde 3,76 ile yağlı meyveler oldu. Buna karşılık, azalışın olduğu alt gruplar yüzde 2,88 ile çeltik, yüzde 2,56 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar, yüzde 1 ile lifli bitkiler olarak sıralandı. Nisanda, endekste kapsanan 77 maddeden 14'ünün ortalama fiyatında azalış olurken 10 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 53 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

17 Mayıs 2021 Pazartesi

Makine İhracatçıları Birliği’nden (MAİB) yapılan açıklamaya göre, nisan sonu itibarıyla Türkiye'nin serbest bölgeler dahil toplam makine ihracatı 7,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Almanya, ABD, İngiltere, Fransa ve İtalya, en fazla Türk makinesi alan ülkeler olurken, AB genelindeki artış yüzde 38'e ulaştı. Açıklamada görüşlerine yer verilen MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, sektörün ihracat performansını en net şekilde ortaya koymak üzere 2019 verileriyle karşılaştırma yapmayı sürdüreceklerini belirterek, "Tüketimdeki farklılaşma nedeniyle küresel imalat sanayi yatırımlarını hızla yeniliyor ve sektörümüz artan talebe yanıt verebilmek için çok yoğun çalışıyor. Yakaladığımız olağanüstü performansın pandeminin baz etkisine dayandığı zannedilmesin. Biz başarımızı, rakiplerimizin tersine ihracat artışı ile kapatmış olduğumuz 2019 yılındaki verilerimizle kıyaslayarak da ortaya koyuyoruz." ifadelerini kullandı. Karavelioğlu, yılın ilk 4 ayında 3,5 milyar dolarlık ihracat yaptıkları ilk 10 pazara, geçen yıl 2,5 milyar dolar, 2019 yılında ise 2,9 milyar dolarlık ihracatları olduğunu aktararak, "Bu ülkelere ihracatımız son bir yılda yüzde 43, son 2 yılda yüzde 22 artmış. Ülke bazında daha çarpıcı örneklerimiz var. Son 2 yılın artışı İspanya'da yüzde 30, Rusya, İran ve Mısır'da yüzde 50'yi aşıyor. Ukrayna ve Özbekistan'da ise artış yüzde 100 civarında. Pandemi süreci bize yeni dostlar kazandırdı ve geçen yıla göre toplam ihracatımızda yüzde 30 artış yaşandı. Fakat biz 2020'nin güdük verilerine bakarak kendimizi avutmuyoruz, 2019 yılına göre yüzde 17 artış sağladığımız için memnuniyet duyuyoruz." değerlendirmesinde bulundu. "RAKİPLERİMİZ BİZE BAKIP YİNE GIPTA EDECEK" İkili ilişkilerdeki bazı sorunlar nedeniyle ihracatta sıkıntı yaşayan türbin ve turbojetler ile karantina döneminde lüks tüketim olarak görülen deri işleme makinaları dışında salgının etkilerini gideremeyen alt sektör kalmadığını bildiren Karavelioğlu, şunları kaydetti: "İlk 4 ayda yurt dışına 1,2 milyon tonun üzerinde makine sevk ettik ve ürünlerimizin fiyatları uluslararası piyasada yükselmeye devam ediyor. En yüksek performans gösterdiğimiz 10 alt sektörde 2 yıllık ihracat artışımız yüzde 20 oldu. Yüzde 37 artan elektrik motoru ve jeneratörleri, yüzde 35 artan tekstil ve konfeksiyon makineleri takip ediyor. Fakat önemli olan topyekun bir performansla 2019 rakamlarımıza 1,3 milyar dolar ilave etmemiz ve bu badireden başarıyla çıkmak. Önceki kriz dönemlerinde olduğu gibi bu süreci de bütün rakiplerimizin gıpta edeceği bir performansla tamamlayacağız." Karavelioğlu, salgın gündemi ile ABD seçim sonuçlarının küresel ölçekte yaşanan güç mücadelesini yumuşatmaya yetmediğini belirterek, "Çin'in hegemonik hedefleri doğrultusunda hızla yaygınlaştırdığı ikili anlaşmalarla küresel üretim, ticaret ve stratejik yatırımlardan daha fazla pay alma gayreti devam ediyor. İleri teknolojiye ulaşmak üzere örtülü devlet destekleri ile yaptıkları firma satın almaları da Batı toplumları tarafından kaygıyla izleniyor." ifadelerini kullandı. AB'nin, büyük satın alma gücü ve ileri sanayi teknolojilerindeki üstünlüğü nedeniyle ABD ve Çin için vazgeçilmez bir kutup olduğunu vurgulayan Karavelioğlu, AB ile Türkiye ilişkilerinin öneminin de giderek arttığını aktardı. Karavelioğlu, şu değerlendirmelerde bulundu: "AB, ABD ve Çin üçgeninde olup bitenler bizi yakından ilgilendiriyor. Almanya'nın dönem başkanlığında bir yumuşama adımı olarak liderler arası mutabakatla imzalanan AB-Çin Serbest Yatırım Anlaşması, artan kamuoyu baskısı nedeniyle AB parlamentosundan onay alamadı. Türkiye'nin Avrupa ve Avrupa'ya mal satmak isteyenler için stratejik bir önemi var ve sektörümüz yükselen performansı ile bütün krizleri lehine çevirme yeteneğine sahip olduğunu bir defa daha gösterdi. Pandemi sebebiyle Fransa, İtalya, İspanya gibi Güney Avrupa devletlerindeki sıkıntılar devam ediyor. Türk makine sektörü ise bölgede artan faaliyetleriyle sınai ve teknolojik iş birliklerinden aldığı payı sürekli artırıyor." "EN BÜYÜK TEHLİKE, DOĞUDAN GELEN DAMPİNGLİ VE DÜŞÜK TEKNOLOJİLİ MALLARDIR" Kutlu Karavelioğlu, geçen yıl 11 milyar dolara ulaşan dış ticaret açığının bu yılın ilk çeyreğinin sonunda yüzde 29 artarak 2,8 milyar dolara kadar yükselmesini kaygı verici bulduklarını belirtti. Karavelioğlu, "Makine ithal etmenin yıllarca sürecek bağımlılıklar oluşturduğunu her fırsatta söylüyoruz. Bu alışkanlığın Türkiye'nin cari açığına çok menfi etkileri olduğunu da istatistiklerle gözler önüne seriyoruz. Üretiminin yüzde 60'ını ihraç etmekte olan bir sektör olarak, rekabet gücümüzü artırmak üzere ölçek büyütmek zorundayız fakat iç talepten sadece yüzde 33 pay alabiliyoruz. Sektörümüzün karşılaştığı en büyük tehlike batıdan gelen kredili mallar değil, doğudan gelen dampingli ve düşük teknolojili mallardır." ifadelerini kullandı. Damping soruşturmalarında süreçlerin yılları aşmasının ve anti-damping vergilerinin işlevsizliğinin ileri ülkeleri ilave gümrük vergileri koymaya mecbur bıraktığını belirten Karavelioğlu, şunları kaydetti: "Bizim kendi koyduğumuz vergileri teşvik kapsamına alıp uygulanamaz hale getirmemiz başlı başına bir haksız rekabet konusu. Oysa 11. Kalkınma Planımız, sektöre yönelik tehditlere karşı tedbirler geliştirmeyi emrediyor. Bu tedbirler arasında yatırım teşvik mevzuatının günün ihtiyaçlarına göre elden geçirilmesi de var. Dünyanın en büyük makine pazarlarından biriyiz ve petrol alır gibi makine ithal etmeyi sürdüremeyiz. Türkiye'ye makine satmak isteyenler gelsin, burada imalat yapsınlar istiyoruz ama ithalata bu kadar açık bir sektörün yatırım çekmesi mümkün olamıyor."

17 Mayıs 2021 Pazartesi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) akaryakıt dağıtım şirketlerinin fiyatlarda gizli zam yaptığını tespit etmesinin ardından 18 Mart'ta yürürlüğe giren tavan fiyat uygulaması, 19 Mayıs saat 00.00 itibarıyla sonlandırılacak ve fiyatlar uygulama öncesinde olduğu gibi serbest piyasa koşullarında belirlenecek. Tavan fiyat kararıyla akaryakıtta 17 ila 20 kuruş arasında indirim gerçekleşmiş, bazı şehirlerde indirimler 40 kuruşu bulmuştu. Güncel tavan fiyat tablosuna göre, İstanbul Avrupa Yakası'nda benzinin litre fiyatı en yüksek 7,07 lira, motorinin litre fiyatı 6,43 lira, Anadolu Yakası'nda ise benzinin litresi en yüksek 7,09 lira, motorinin ise 6,45 lira olmuştu. Ankara'da benzinin litresi 7,15 lira, motorinin litresi 6,51 lira olarak belirlenirken, İzmir'de benzinin litresi en yüksek 7,16 lira, motorinin litresi ise 6,52 lira olmuştu. EPDK, daha önce yaptığı açıklamada, tüketicilere ucuz olan akaryakıtı tercih etmeleri yönünde çağrıda bulunmuş ve akaryakıtın kalitesinin her lisanslı bayide aynı olmasının zorunlu olduğunu ifade etmişti.

17 Mayıs 2021 Pazartesi