Doğalgazda yüzde 99 ithalatçı olan Türkiye, Karadeniz’deki Sakarya Gaz Sahası’nda 2020 yılında keşfedilen rezervin işletmeye alınması için gün sayıyor. Karadeniz doğalgazı, Ramazan Bayramı arefesinde, 20 Nisan’da Filyos’taki işleme tesisine ulaşacak. Denizde 170 kilometrelik açıktan borularla Filyos Limanı’ndaki işleme tesisine getirilecek doğalgaz, buradan da 35 kilometrelik mesafeden yine borularla ulusal ağa bağlanacak. Sakarya Gaz Sahası aynı zamanda; keşiften ilk üretime kadar dünyanın en hızlı yapılan deniz saha geliştirme projesi olmak için de yolun sonunda. Dünya gaz sektöründe, rezerv tespitinden üretime kadar geçen sürenin ortalama 7-8 yıl olduğu göz önüne alındığında, Karadeniz gibi çetin koşulları olan bir denizde 2 bin 100 metre derinlikten bu kadar sürede üretimi gerçekleştirip, kıyıya ulaştırıp dağıtıma vermenin de önemli bir başarı olduğu kaydediliyor.
TEDARİK ZİNCİRİ
Filyos’taki doğalgaz işleme tesisinde son kontrollerin ve devreye alma çalışmalarının yapıldığını belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, şunları söyledi: “Bu gazı vatandaşımızla buluşturacağız. Tüm arzumuz, gayretimiz bu yönde. Yerli gazın üretimiyle birlikte değer zincirini üretimden tedarike ve son tüketiciye kadar tamamlamış olacağız. Daha önce başkasının ürettiği gazı alan ülkeydik, şimdi artık milli kaynaklarımızdan milli kuruluşumuzun ürettiği gazı sisteme basacağız. İlk etapta belki ihtiyacımızın tamamını değil, yüzde 25-30’unu karşılayacak. Ancak Türkiye’de meskenlerde, konutlarda kullanılan doğalgazın tamamını artık Karadeniz’deki bu rezervden karşılayabilir hale geleceğiz.”
MAYISTA SİSTEMDE
Çalışmalar sonunda Karadeniz’deki doğalgaz keşfinin 710 milyar metreküpe ulaştığını, bunun sadece meskenlerde kullanılan gaz miktarı ile kıyaslandığında 35 yıl süreyle tüm konutların ihtiyacını karşılayacak büyüklükte olduğunu da hatırlatan Dönmez, şöyle devam etti: “Tüm sanayi düşünüldüğünde ise 15-20 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacak nitelikte büyüklüğe ulaştık. Yeni keşifler geldikçe bu süreler artacak. Karadeniz’deki doğalgazı, 20 Nisan’da Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifiyle Filyos’taki iletim tesisine getirmiş olacağız. Bir- iki hafta içinde kalibrasyon ve prosese yönelik çalışmalardan sonra mayıs başında doğalgaz iletim sistemine dahil olacak. Hem milletimiz kazanacak hem ülkemiz kazanacak. Karadeniz gazında 2.5-3 yıldır henüz gelirimiz yok, harcamalarımıza devam ediyoruz. Ancak 710 milyar metreküplük rezerv ve 30-35 yıllık projeksiyondan bahsediyoruz. Bunlar hesaba katıldığında, bugün uluslararası piyasalardaki değeri 500 milyar doların üzerinde ve daha da artabilir.”
40 MİLYON METREKÜPE ÇIKACAĞIZ
Karadeniz gazındaki üretime, başlangıç seviyesi olarak günlük 10 milyon metreküp ile başlayacaklarını belirten Bakan Fatih Dönmez, “Üretimi iki-üç yıl içinde maksimum seviyeye getireceğiz. 2026’da günlük 40 milyon metreküpe çıkacağız.
Tüm konutların doğalgaz ihtiyacını karşılayacak hale geleceğiz. Bu da yüzde 25’i karşılamak demek, yani önemli bir oran. Bu saha ile elimiz çok daha güçlü olacak. Rekabetçi bir ortam olması, doğalgazın fiyatının düşmesine sebep olur. Bu yatırım ve tesislerle, küresel bir enerji krizi yaşanması durumunda en önemli oyunculardan biri kendi gazımız olacak” diye konuştu. Dönmez, yer altı depolamaları ile ilgili olarak da geçen yıl Silivri’deki tesiste kapasite artışının sağlandığını ve kapasitenin 2.8 milyar metreküpten 4.6 milyar metreküpe ulaştığını söyledi. Tuz Gölü’ndeki depolama faaliyetlerinin devam ettiğine işaret eden Dönmez, “Orada 1.2 milyar metreküplük bir depolama kapasitemiz var. Bunu 5.4 milyar metreküpe çıkaracağız. Projelerin bitirilmesiyle 10 milyar metreküpe ulaşan depolama kapasitesine sahip olacağız. Kendi gazımız var, depolama kapasitemiz var, bunları tamamladıkça güçlü bir ülke oluyorsunuz. Diğer ülkelerle de Bulgaristan’la yaptığımız gibi anlaşmalar yapacağız” dedi.
DOĞALGAZ TİCARET MERKEZİ ADIMLARI
Enerji merkezi olmak için yapılan çalışmalara da değinen Bakan Dönmez, Türkiye’nin doğalgaz nakli ve Avrupa’nın gaz güvenliği konusunda önemli roller üstlendiğini söyledi. Tüm bunların yanında, FSRU adı verilen yüzer LNG terminalini sisteme eklediklerini dile getiren Dönmez, şöyle konuştu: “En son Saros’a üçüncü FSRU gemimiz geldi ama açılışını depremden dolayı erteledik. Batı tarafındaki arz güvenliğimiz açısından önemli. Komşu ülkelere de gaz sevkiyatı imkanı kazanmış oluyoruz.
Bu gelişmelerle 100 milyar metreküpe kadarlık doğalgazı, işleyip sisteme kazandırma imkanı sağlamış oluyoruz. 40 milyar metreküpün de ihtiyaç duyan ülkelere ticaretini sağlayabiliriz.
Gaz merkezi olma buradan çıktı. Bir yandan arz güvenliğimize katkı sağlarken, diğer yandan önemli bir ticaret merkezi olma konusunda adım atmış olduk.”
