İTOSAM’ın ‘İstihdamı Kazanmak: Firmaların Çalışan İstihdamında Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ başlıklı raporu yayınlandı.

Temel, orta ve yüksek vasıflı çalışanların dağılımlarının ve sorunlarının tespit edildiği raporda, çalışanın, firmanın ve toplumun ‘kazanan’ taraf olması için strateji önerileri yer aldı. 

HABER: ADEM ORHUN

İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM), sektörlerin röntgenini çeken çalışmalara yenisini ekledi. İTOSAM’ın, özel sektördeki firmalara yönelik araştırmaları ve anket çalışmaları desteğinde hazırlanan ‘İstihdamı Kazanmak: Firmaların Çalışan İstihdamında Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ başlıklı raporu yayınlandı. Raporda, istihdam piyasasındaki tespitlere yer verildikten sonra, firmaların istihdamda yaşadıkları sorunlar analiz edildi ve bu sorunların çözümüne yönelik çeşitli politika önerileri sunuldu. 

ANA SORUNLAR

Çalışmanın sonuçlarına göre, firmaların çalışan istihdamında yaşadıkları sorunların başında şu konular geliyor: 

* Mesleki/teknik eğitimdeki yapısal sorunlar

* Yükseköğretimde yaşanan sorunlar

* Teknolojik açık

* Organizasyonel sorunlar

* Temel eğitimde yaşanan sorunlar

* İstihdamı koruma regülasyonlarının sıkılığı

* İmaj/statü problemleri

* Göreli ücret problemi 

* Göçmen işgücü sorunu 

TEMEL VASIFLI MAVİ YAKALILAR

Rapora göre, ‘temel vasıflı mavi yakalı çalışanlar’, toplam istihdamın Türkiye genelinde yüzde 13.7, İstanbul’da ise yüzde 10.9’unu oluşturuyor. Bu gruptaki mesleklerin fiziksel efor gerektirmesi ve çalışma ortamının daha az tercih edilmesi, bu mesleklere ilgiyi düşürüyor. Bu da işgücü açığına sebep oluyor. Yapılan çalışmada, yaşanan ekonomik dönüşüm ve gelir düzeylerindeki artışın da bu ilgi düşüklüğünü ve işgücü açığını besleme eğiliminde olduğu belirlendi. Rapora göre, bu mesleklerin ana problemi imaj/statü problemleri ve göreli ücretler. Bu problemlerin çözümü için atılabilecek politika adımları ise şunlar: 

* Bu mesleklere dönük uzun vadeli ve çok boyutlu bir istihdam politikasının uygulamaya sokulması gerekiyor.

* Temel vasıflı mavi yakalı mesleklerin imaj/statü problemlerinin hafifletilebilmesi noktasında bu işlerin çalışma koşulları/şartları iyileştirilmeli.

* Göreli ücretlerin temel vasıflı mavi yakalı meslekler lehine iyileştirilebilmesine katkı sağlama noktasında sektörel/mesleki asgari ücret uygulamasına geçilebilir.

İŞ BEĞENMEMEK

Raporda, orta vasıflı mavi yakalı çalışanlar başlığı altında mesleki/teknik eğitimde yaşanan sorunlar ve imaj/statü problemlerine yer verildi. Buna göre, zanaatkarlar, operatörler ve montajcılardan oluşan orta vasıflı mavi yakalı çalışanlar, toplam istihdamın Türkiye genelinde ve İstanbul’da yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. Hem nitelik hem nicelik bakımından önemli role sahip olan bu gruptaki mesleklerin açık işler içindeki paylarının, işsizler içindeki paylarından çok daha yüksek olduğu kaydedildi. Bununla birlikte, 2012-2022 döneminde bu mesleklerin hem İstanbul’da hem Türkiye genelinde istihdamdaki artışta en az yer aldığı işler olduğuna dikkat çekildi. Yani bu durumun, orta vasıflı mavi yakalı mesleklerde işgücü arzı ile talebi arasında ciddi bir farka işaret ettiği anlaşıldı. 

Raporda bu konuyla ilgili olarak, “Türkiye’de ‘iş beğenmeme’ olgusunun da temelde bu mesleklerde yaşandığı söylenebilir. Bu mesleklere özel olarak yaşanan sorunlar arasında ise mesleki/teknik eğitimdeki yapısal sorunlar, imaj/statü problemleri ve organizasyonel sorunlar bulunuyor” denildi. 

İMAJ PROBLEMLERİ

İTOSAM’ın raporunda, mavi yakalı mesleklerin çeşitli nedenlerle beyaz yakalı mesleklere kıyasla dezavantajlı bir konumda bulundukları ifade edildi. Raporda, bununla ilgili olarak şöyle denildi: “Bu dezavantajın ülkemizde özellikle güçlü olduğu ve bu durumun da yansımasını imaj/statü problemlerinde ve ‘iş beğenmeme’ olarak ifade edilen davranışta bulduğu söylenebilir.” 

Birçok firmada geçerli olmak üzere orta vasıflı mavi yakalı mesleklerde ücret düzeyinin ve yan hakların, ‘yapılan iyileştirmelerle’ çoğu beyaz yakalı meslek ile benzer düzeyde olduğu belirtilirken, “Ancak yapılan iyileştirmelerin genele yayılmadığı ve halen yeterli olmadığı söylenebilir. Bu faktörün yanı sıra, çeşitli sosyal/psikolojik etmenler de imaj/statü problemlerinin ortaya çıkmasında söz sahibi oluyor” denildi. 

Raporda, söz konusu 

imaj/statü problemlerinin hem maddi hem de sosyal/psikolojik yönleriyle mücadele edilmesi 

ve atılacak çeşitli somut adımlarla bu mesleklerin itibarının iyileştirilmeye alışılması gerektiği kaydedildi. Bu konuda atılabilecek çözüm ve politika adımları da şu şekilde özetlendi: 

Ekonomide genel olarak -ilgili beyaz yakalı işlere kıyasla- daha zor ve ağır olan söz konusu mavi yakalı mesleklerde -belli oranda sağlanmış olsa da- bu zorlukları telafi edecek şekilde; ücret, yan haklar ve çalışma koşullarında iyileşmeler/farklılaşmalar sağlanabilir.

Orta vasıflı mavi yakalı meslekler için -meslek liselerine ek olarak- kapsamlı bir imaj/statü iyileştirme kampanyasının yürütülmesi gerektiği söylenebilir.

KAZAN KAZAN KAZAN

Raporun sonuç bölümünde, çalışanlar-firmalar-toplum üçgeninde ortaya çıkan ‘kaybet-kaybet-kaybet’ sarmalının 

kazan-kazan-kazan iklimine çevrilebilmesi için çok boyutlu ve kapsamlı bir istihdam stratejisinin/politikasının/planının geliştirilmesi ve atılacak kısa/orta/uzun vadeli somut adımların belirlenmesi / programlanması ve atılması gerektiği kaydedildi. Bununla ilgili olarak, “Çok boyutlu bir yapıya sahip olan bu sorun için tek boyutlu ve/veya kısmi çözümler yeterli olmayacaktır. Sorunun kısmi çözümü kısa/orta vadede gerçekleşebilecek olsa da sorunun tam çözümünün uzun vadede gerçekleşebileceği unutulmamalıdır” denildi. 

YÜKSEK VASIFLIDA AŞIRI TEVECCÜH 

İTOSAM’ın raporuna göre, yöneticiler, profesyoneller, yardımcı profesyoneller ve teknisyenlerden oluşan ‘orta-yüksek ve yüksek vasıflı beyaz/gri yakalı çalışanlar’, hem Türkiye genelinde (yüzde 28.3) hem de İstanbul’da (yüzde 31.9) büyük bir ağırlığa sahip. Bu çalışanların yarısından fazlasını oluşturan profesyonellerin işsizler içindeki payının (yüzde 15.2), açık işler içindeki payından (yüzde 7.7) tam 7.5 puan daha yüksek olduğu belirlendi. Buna göre, işgücü fazlalığının en çok olduğu meslek grubunun profesyoneller olduğu kaydedildi. Bununla ilgili mavi yakalı mesleklerde görülen durumun (işgücü açığı) tam tersinin söz konusu beyaz yakalı profesyonellerde yaşandığı (işgücü fazlalığı) ifade edildi. Bu durumun da mavi yakalı mesleklerdeki ‘iş beğenmeme’ eğiliminin öbür yüzünde beyaz yakalı mesleklere dönük bir ‘aşırı teveccüh gösterme’ eğilimi bulunduğuna işaret ettiği dile getirildi. 

Bu mesleklere özel olarak yaşanan problemlerin ise yükseköğretim sistemindeki yapısal sorunlar ve teknolojik açık olduğu vurgulandı. 

22 Temmuz 2024 Pazartesi

Açılışının ardından kısa sürede Avrupa'nın en yoğun havalimanlarından biri olan İstanbul Havalimanı, 6 yılda 317,7 milyon yolcu ağırlarken, ödülleriyle de uluslararası başarılar elde etti.

Cumhuriyet döneminin en büyük projeleri arasında yer alan İstanbul Havalimanı, 29 Ekim 2018'de hizmete açılmasından bu yana 317 milyondan fazla yolcuya ev sahipliği yaparak, Avrupa’nın en yoğun havalimanları arasındaki konumunu pekiştirdi.

Cumhuriyet döneminin en büyük projeleri arasında yer alan İstanbul Havalimanı'nın hizmete açılmasının ardından 6 yıl geçti.

Toplam 76,5 milyon metrekarelik bir alan üzerine inşa edilen ve birçok alanda dünyada ilkleri barındıran İstanbul Havalimanı'nın ilk fazının açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve dönemin TBMM Başkanı Binali Yıldırım'ın yanı sıra dünyanın dört bir yanından 50'nin üzerinde üst düzey konuğun katılımıyla 29 Ekim 2018'de gerçekleştirildi.

Söz konusu tarihteki açılışa, Arnavutluk, Sırbistan, Katar, KKTC, Kırgızistan, Kosova, Makedonya, Moldova, Pakistan, Sudan, Bosna Hersek ve Bulgaristan gibi ülkelerden cumhurbaşkanı ve başbakan düzeyinde katılım sağlandı.

İstanbul'u hem yolcu hem de kargo taşımacılığında dünya havacılık sektörünün HUB'ı haline getirecek yeni havalimanı, geniş terminalleri ve gümrüklü alanları, bağımsız pistleri, apronu, otopark, yeme-içme ve sosyal donatı alanlarıyla küresel havacılıkta dikkati çekiyor.

Toplam 53 bin 700 metrekare duty free alanı ve 181 mağazanın bulunduğu havalimanında 114 restoran ve kafe yer alıyor.

2,1 MİLYONU AŞAN UÇUŞ TRAFİĞİ

1 milyon metrekare otopark alanına sahip havalimanına 101 farklı hava yolu şirketi uçuş gerçekleştiriyor.

Bugüne kadar gerçekleştirilen 2 milyon 144 bin 261 uçuşta toplam 317 milyon 714 bini aşkın yolcu taşındı. Yaklaşık 1,4 milyon ton kargo transferi gerçekleştirildi.

İstanbul Havalimanı'ndan 120'den fazla ülkeye uçulabilirken, 45'i iç hat ve 277'si ise dış hat olmak üzere uçulan nokta sayısı 322'ye ulaştı.

AVRUPA'NIN EN ÇOK UÇUŞ YAPILAN HAVALİMANI

2022 ve 2023 yıllarında Avrupa'nın en çok uçuş yapılan uluslararası havalimanı olma unvanını kazanan İstanbul Havalimanı, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatının (EUROCONTROL) verilerine göre bu yılın geride kalan kısmının büyük bölümünde de Amsterdam, Paris ve Londra gibi Avrupa başkentlerindeki havalimanlarını geride bırakarak zirvedeki yerini korudu.

DÜNYANIN EN İYİ HAVALİMANI SEÇİLDİ

Açıldığı günden bu yana aradan geçen 6 yıllık sürede sayısız ödüle layık görülen İstanbul Havalimanı, bu sene de uluslararası arenada adından sıkça söz ettirdi.

Havalimanı, son olarak 115 yıllık tarihiyle seyahat yayıncılığının en prestijli dergilerinden Conde Nast Traveler okuyucuları tarafından "Dünyanın En İyi Havalimanı" seçildi. Ankete katılan yüz binlerce seyahatseverin oylarıyla belirlenen listede İstanbul Havalimanı, 2022'de olduğu gibi bir kez daha dünyanın zirvesine yerleşti.

İstanbul Havalimanı, Travel and Leisure'ın her yıl düzenlediği "Dünyanın En İyi 10 Uluslararası Havalimanı" anketinde okurlardan 95,79 puan alarak birinciliğe layık görülmüş ve sonuçlar temmuzda açıklanmıştı.

Havalimanı, Avrupa Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI Europe) tarafından 40 milyondan fazla yolcuya hizmet veren havalimanları kategorisinde ise "Avrupa'nın En İyi Havalimanı" ödülüne layık görülmüş ve bu ödül 5 Temmuz'da takdim edildi.

İstanbul Havalimanı, nisanda, havacılık derecelendirme kuruluşu Skytrax tarafından düzenlenen "Dünya Havalimanları Ödülleri 2024"te dünyanın en iyi 10 havalimanından biri seçilirken, "Dünyanın En İyi Havalimanı Yemek Hizmetleri" ve "Güney Avrupa'nın En İyi Havalimanı" ödüllerine de layık görüldü.

"Air Transport Awards" kapsamında mart ayında dördüncü kez "Yılın Havalimanı" ödülüne layık görülen İstanbul Havalimanı, geçen yıl sonunda da ABD merkezli seyahat dergisi Global Traveler (GT) okuyucularının oylamaları sonucunda "En İyi Havalimanı", "Avrupa'nın En İyi Havalimanı", "En İyi Alışveriş Deneyimi Sunan Havalimanı", "En İyi Yeme İçme Alanına Sahip Havalimanı" ve "Avrupa'da En İyi Gümrüksüz Alışveriş Deneyimi Sunan Havalimanı" ödüllerini almıştı.

29 Ekim 2024 Salı

Enflasyon raporu, faiz kararı, bütçe görüşmeleri ve asgari ücret gündemi kasım ajandasını dolduruyor. Ekonomi çevrelerinin gözü Merkez Bankası ve Meclis’te olacak.

Kasım ayında ekonomiyi yakından ilgilendiren pek çok önemli gelişme ardı ardına açıklanacak; Merkez Bankası'nın enflasyon ve finansal istikrar raporları, TBMM'de süren bütçe görüşmeleri ve asgari ücretle ilgili açıklamalar dikkatle takip edilecek.

Ekonominin kasım ajandasında yoğun veri akışı öne çıkarken ekonomi çevreleri, Türkiye Büyük Millet Meclisindeki (TBMM) 2025 yılı bütçe görüşmeleri ile Merkez Bankasının birbiri ardına yayımlayacağı raporlar ve faiz kararını dikkatle takip edecek.

Kasımda gözlerin odaklanacağı yerlerden biri TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu olacak.

2025 yılı bütçesinin 17 Ekim'de Meclis'e sunulmasının ardından görüşme maratonu başladı.

Komisyon yarın (30 Ekim) bütçenin geneli üzerindeki görüşmelerini gerçekleştirecek. Bakanlık ve kurumların komisyondaki 2025 yılı bütçe görüşmeleri 29 Kasım'da sona erecek. Görüşmelerin tamamlanmasının ardından bütçenin, aralık başında TBMM Genel Kuruluna gelmesi planlanıyor.

MERKEZ BANKASININ RAPORLARI VE FAİZ KARARI BEKLENİYOR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının açıklayacağı raporlar ve kararlar da kasım ajandasının öne çıkan başlıkları arasında yer alacak. Bu kapsamda, 8 Kasım'da bu yılın son Enflasyon Raporu kamuoyuyla paylaşılacak.

TCMB Başkanı Fatih Karahan, 2024, 2025 ve 2026 yıl sonu enflasyon tahminlerinde değişikliğe gitmediklerini belirterek "Enflasyonun 2024 yılı sonunda yüzde 38'e gerileyeceğini öngörüyoruz, 2025 ve 2026 tahminlerini sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 9 seviyesinde koruduk." açıklamasını yapmıştı.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK), 21 Kasım'da Karahan başkanlığında toplanacak. PPK'nin açıklayacağı faiz kararı ve vereceği mesajlar piyasalar tarafından yakından izlenecek. Kurul, ekim ayı toplantısında politika faizini değiştirmeyerek, yüzde 50'de sabit tutmuştu.

TCMB, yılın ikinci Finansal İstikrar Raporu'nu 29 Kasım'da açıklayacak. Raporda, finansal istikrara ilişkin gelişmeler, alınan tedbirlerin finans sektörüne etkileri değerlendirilecek. Karahan'ın, raporun ön sözünde yapacağı değerlendirme de ekonomi çevreleri tarafından takip edilecek.

ENFLASYON, BÜYÜME VE İŞ GÜCÜ VERİLERİ AÇIKLANACAK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) da 4 Kasım Pazartesi günü ekim ayına ilişkin enflasyon verilerini kamuoyuyla paylaşacak. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) eylülde yıllık bazda 49,38, aylık bazda yüzde 2,97 olarak açıklanmıştı.

Kurum, 11 Kasım'da eylül ayı sanayi üretim endeksi ile iş gücü istatistiklerini yayımlayacak.

TÜİK'in, 29 Kasım'da yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla verilerini ilan etmesi bekleniyor. Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,5 büyümüştü. Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 16 çeyrek büyüme performansı sergilemişti.

ASGARİ ÜCRETE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR TAKİP EDİLECEK

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 15 Kasım'da merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçlarını kamuoyuna duyuracak.

Kasımda milyonlarca işçiyi yakından ilgilendiren asgari ücrete yönelik açıklamalara da odaklanılacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "2025'ten itibaren geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için Asgari Ücret Tespit Komisyonumuz var. Aralık ayı başında bu süreci başlatacağız." değerlendirmesinde bulunmuştu.

29 Ekim 2024 Salı