İTOSAM’ın ‘İstihdamı Kazanmak: Firmaların Çalışan İstihdamında Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ başlıklı raporu yayınlandı.

Temel, orta ve yüksek vasıflı çalışanların dağılımlarının ve sorunlarının tespit edildiği raporda, çalışanın, firmanın ve toplumun ‘kazanan’ taraf olması için strateji önerileri yer aldı. 

HABER: ADEM ORHUN

İstanbul Ticaret Odası Stratejik Araştırmalar Merkezi (İTOSAM), sektörlerin röntgenini çeken çalışmalara yenisini ekledi. İTOSAM’ın, özel sektördeki firmalara yönelik araştırmaları ve anket çalışmaları desteğinde hazırlanan ‘İstihdamı Kazanmak: Firmaların Çalışan İstihdamında Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ başlıklı raporu yayınlandı. Raporda, istihdam piyasasındaki tespitlere yer verildikten sonra, firmaların istihdamda yaşadıkları sorunlar analiz edildi ve bu sorunların çözümüne yönelik çeşitli politika önerileri sunuldu. 

ANA SORUNLAR

Çalışmanın sonuçlarına göre, firmaların çalışan istihdamında yaşadıkları sorunların başında şu konular geliyor: 

* Mesleki/teknik eğitimdeki yapısal sorunlar

* Yükseköğretimde yaşanan sorunlar

* Teknolojik açık

* Organizasyonel sorunlar

* Temel eğitimde yaşanan sorunlar

* İstihdamı koruma regülasyonlarının sıkılığı

* İmaj/statü problemleri

* Göreli ücret problemi 

* Göçmen işgücü sorunu 

TEMEL VASIFLI MAVİ YAKALILAR

Rapora göre, ‘temel vasıflı mavi yakalı çalışanlar’, toplam istihdamın Türkiye genelinde yüzde 13.7, İstanbul’da ise yüzde 10.9’unu oluşturuyor. Bu gruptaki mesleklerin fiziksel efor gerektirmesi ve çalışma ortamının daha az tercih edilmesi, bu mesleklere ilgiyi düşürüyor. Bu da işgücü açığına sebep oluyor. Yapılan çalışmada, yaşanan ekonomik dönüşüm ve gelir düzeylerindeki artışın da bu ilgi düşüklüğünü ve işgücü açığını besleme eğiliminde olduğu belirlendi. Rapora göre, bu mesleklerin ana problemi imaj/statü problemleri ve göreli ücretler. Bu problemlerin çözümü için atılabilecek politika adımları ise şunlar: 

* Bu mesleklere dönük uzun vadeli ve çok boyutlu bir istihdam politikasının uygulamaya sokulması gerekiyor.

* Temel vasıflı mavi yakalı mesleklerin imaj/statü problemlerinin hafifletilebilmesi noktasında bu işlerin çalışma koşulları/şartları iyileştirilmeli.

* Göreli ücretlerin temel vasıflı mavi yakalı meslekler lehine iyileştirilebilmesine katkı sağlama noktasında sektörel/mesleki asgari ücret uygulamasına geçilebilir.

İŞ BEĞENMEMEK

Raporda, orta vasıflı mavi yakalı çalışanlar başlığı altında mesleki/teknik eğitimde yaşanan sorunlar ve imaj/statü problemlerine yer verildi. Buna göre, zanaatkarlar, operatörler ve montajcılardan oluşan orta vasıflı mavi yakalı çalışanlar, toplam istihdamın Türkiye genelinde ve İstanbul’da yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. Hem nitelik hem nicelik bakımından önemli role sahip olan bu gruptaki mesleklerin açık işler içindeki paylarının, işsizler içindeki paylarından çok daha yüksek olduğu kaydedildi. Bununla birlikte, 2012-2022 döneminde bu mesleklerin hem İstanbul’da hem Türkiye genelinde istihdamdaki artışta en az yer aldığı işler olduğuna dikkat çekildi. Yani bu durumun, orta vasıflı mavi yakalı mesleklerde işgücü arzı ile talebi arasında ciddi bir farka işaret ettiği anlaşıldı. 

Raporda bu konuyla ilgili olarak, “Türkiye’de ‘iş beğenmeme’ olgusunun da temelde bu mesleklerde yaşandığı söylenebilir. Bu mesleklere özel olarak yaşanan sorunlar arasında ise mesleki/teknik eğitimdeki yapısal sorunlar, imaj/statü problemleri ve organizasyonel sorunlar bulunuyor” denildi. 

İMAJ PROBLEMLERİ

İTOSAM’ın raporunda, mavi yakalı mesleklerin çeşitli nedenlerle beyaz yakalı mesleklere kıyasla dezavantajlı bir konumda bulundukları ifade edildi. Raporda, bununla ilgili olarak şöyle denildi: “Bu dezavantajın ülkemizde özellikle güçlü olduğu ve bu durumun da yansımasını imaj/statü problemlerinde ve ‘iş beğenmeme’ olarak ifade edilen davranışta bulduğu söylenebilir.” 

Birçok firmada geçerli olmak üzere orta vasıflı mavi yakalı mesleklerde ücret düzeyinin ve yan hakların, ‘yapılan iyileştirmelerle’ çoğu beyaz yakalı meslek ile benzer düzeyde olduğu belirtilirken, “Ancak yapılan iyileştirmelerin genele yayılmadığı ve halen yeterli olmadığı söylenebilir. Bu faktörün yanı sıra, çeşitli sosyal/psikolojik etmenler de imaj/statü problemlerinin ortaya çıkmasında söz sahibi oluyor” denildi. 

Raporda, söz konusu 

imaj/statü problemlerinin hem maddi hem de sosyal/psikolojik yönleriyle mücadele edilmesi 

ve atılacak çeşitli somut adımlarla bu mesleklerin itibarının iyileştirilmeye alışılması gerektiği kaydedildi. Bu konuda atılabilecek çözüm ve politika adımları da şu şekilde özetlendi: 

Ekonomide genel olarak -ilgili beyaz yakalı işlere kıyasla- daha zor ve ağır olan söz konusu mavi yakalı mesleklerde -belli oranda sağlanmış olsa da- bu zorlukları telafi edecek şekilde; ücret, yan haklar ve çalışma koşullarında iyileşmeler/farklılaşmalar sağlanabilir.

Orta vasıflı mavi yakalı meslekler için -meslek liselerine ek olarak- kapsamlı bir imaj/statü iyileştirme kampanyasının yürütülmesi gerektiği söylenebilir.

KAZAN KAZAN KAZAN

Raporun sonuç bölümünde, çalışanlar-firmalar-toplum üçgeninde ortaya çıkan ‘kaybet-kaybet-kaybet’ sarmalının 

kazan-kazan-kazan iklimine çevrilebilmesi için çok boyutlu ve kapsamlı bir istihdam stratejisinin/politikasının/planının geliştirilmesi ve atılacak kısa/orta/uzun vadeli somut adımların belirlenmesi / programlanması ve atılması gerektiği kaydedildi. Bununla ilgili olarak, “Çok boyutlu bir yapıya sahip olan bu sorun için tek boyutlu ve/veya kısmi çözümler yeterli olmayacaktır. Sorunun kısmi çözümü kısa/orta vadede gerçekleşebilecek olsa da sorunun tam çözümünün uzun vadede gerçekleşebileceği unutulmamalıdır” denildi. 

YÜKSEK VASIFLIDA AŞIRI TEVECCÜH 

İTOSAM’ın raporuna göre, yöneticiler, profesyoneller, yardımcı profesyoneller ve teknisyenlerden oluşan ‘orta-yüksek ve yüksek vasıflı beyaz/gri yakalı çalışanlar’, hem Türkiye genelinde (yüzde 28.3) hem de İstanbul’da (yüzde 31.9) büyük bir ağırlığa sahip. Bu çalışanların yarısından fazlasını oluşturan profesyonellerin işsizler içindeki payının (yüzde 15.2), açık işler içindeki payından (yüzde 7.7) tam 7.5 puan daha yüksek olduğu belirlendi. Buna göre, işgücü fazlalığının en çok olduğu meslek grubunun profesyoneller olduğu kaydedildi. Bununla ilgili mavi yakalı mesleklerde görülen durumun (işgücü açığı) tam tersinin söz konusu beyaz yakalı profesyonellerde yaşandığı (işgücü fazlalığı) ifade edildi. Bu durumun da mavi yakalı mesleklerdeki ‘iş beğenmeme’ eğiliminin öbür yüzünde beyaz yakalı mesleklere dönük bir ‘aşırı teveccüh gösterme’ eğilimi bulunduğuna işaret ettiği dile getirildi. 

Bu mesleklere özel olarak yaşanan problemlerin ise yükseköğretim sistemindeki yapısal sorunlar ve teknolojik açık olduğu vurgulandı. 

22 Temmuz 2024 Pazartesi

18 Ekim 2024 Tarihli ve 32696 Sayılı Resmî Gazete

YASAMA BÖLÜMÜ

KANUN

7528 Öğretmenlik Mesleği Kanunu

YÜRÜTME VE İDARE BÖLÜMÜ

CUMHURBAŞKANI KARARLARI

–– Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarının 2025 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Tespit Edilmesi Hakkında Karar (Karar Sayısı: 9043)

–– Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatını Oluşturan Birimlerin Nitelik, Kurulduğu Şehir ve Ülke, Görev Alanı, Akredite Edildiği Ülkeler ve Bağlı Bulunduğu Misyonlar Hakkındaki 13/4/1999 Tarihli ve 99/12770 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar (Karar Sayısı: 9044)

YÖNETMELİKLER

–– Savunma Sanayii Uzmanlığı Yönetmeliği

–– Kaçakçılık İstihbarat Koordinasyon Kurulunun Toplanma, Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmeliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik

–– Doğuş Üniversitesi Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

–– Kocaeli Üniversitesi Ölçme ve Değerlendirme Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik

–– Siirt Üniversitesi Veteriner Fakültesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

TEBLİĞ

–– Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 572)

İLÂN BÖLÜMÜ

a - Yargı İlânları

b - Artırma, Eksiltme ve İhale İlânları

c - Çeşitli İlânlar

– T.C. Merkez Bankasınca Belirlenen Döviz Kurları ve Devlet İç Borçlanma Senetlerinin Günlük Değerleri

18 Ekim 2024 Cuma

18 Ekim 2024 günü Türkiye ve dünyadaki ekonomi, finans, diplomasi, kültür ve sanat programını takip edin…

- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Grand Tarabya Otel'de MESS kuruluş yıl dönümü programına katılacak, Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Ofisi'nde Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'u kabul edecek. (İstanbul/14.00/16.00)

1- TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Türk-Macar Kültür Yılı kapsamında TBMM Parlamenterler Spor Kulübü ile Macaristan Ulusal Meclisi Futbol Takımı arasında oynanacak dostluk maçını izleyecek. (Ankara/10.00)

2- CHP Genel Başkanı Özgür Özel, partisinin Alanya ilçe başkanlığını, Alanya Belediye Başkanlığını, Gazipaşa İlçe Başkanlığını ve Belediye Başkanlığını ziyaret edecek, 14. Gazipaşa Çekirdeksiz Nar ve Tropikal Meyve Festivali'ne katılacak. (Antalya/10.30-11.30-14.00-14.30-15.00)

YASAMA YÜRÜTME SİYASET

1- Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Seydikemer Adalet Binası ile Ceza İnfaz Kurumu Adalet Camisi açılışına ve Yatağan Adalet Binası Temel Atma Töreni'ne iştirak edecek. (Muğla/10.30-12.30-16.00)

2- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası 51. Olağan Genel Kurul Toplantısı'na katılacak. (İstanbul/14.00)

3- Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, Valiliği ziyaret edecek, İl Eğitim Değerlendirme Toplantısı'na katılacak, AK Parti İl Başkanlığına ziyarette bulunacak, 7.Uluslararası Siirt Kısa Film Festivali "Özgür Gazze" Final Programı'na iştirak edecek. (Siirt/15.00-15.30-18.00-19.00)

EKONOMİ FİNANS

1- Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Bezmialem Vakıf Üniversitesi Akademik Yılı Açılış Töreni'ne katılacak. (İstanbul/09.30)

2- Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türk Devletleri Teşkilatı Ticaret ve Ekonomiden Sorumlu Bakanlar 13. Toplantısı'na iştirak edecek. (Bişkek)

3- Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Pasifik Euresia Demiryolu İşletmeciliği İstanbul-Budapeşte İlk Yük Treni'ni Uğurlama Töreni'ne katılacak. (İstanbul/10.00)

4- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, ağustos ayına ilişkin uluslararası yatırım pozisyonu verilerini açıklayacak. (Ankara/10.00)

DÜNYA DİPLOMASİ

1- 3+3 Güney Kafkasya Bölgesel İşbirliği Platformunun üçüncü toplantısı gerçekleştirilecek. (İstanbul)

2- NATO Savunma Bakanları Toplantısı'nın ikinci gün oturumları yapılacak. (Brüksel)

3- İsrail'in Gazze Şeridi ve Lübnan'a saldırılarına ilişkin gelişmeler izleniyor. (Gazze/Kudüs/Beyrut)

GÜNCEL

1- Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, "100. Yılında Türkiye'de İlahiyat Fakülteleri Uluslararası Sempozyumu"na ve "Yükseköğretim Kurulu ile Diyanet İşleri Başkanlığı Uluslararası İlahiyat Programı İş Birliği Protokolü" programına katılacak, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camisi'nde cuma namazını kıldıracak, hutbe irat edecek. (İstanbul/09.30/10.30/12.56)

KÜLTÜR SANAT 

1- Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Özbekistan Cumhuriyeti Kültür Bakanı Ozodbek Nazarbekov ile Atatürk Kültür Merkezi'nde "Kültür Alanında Niyet Protokolü ve Eylem Planı" imza törenine katılacak, iki bakan ortak basın toplantısı düzenleyecek. (İstanbul/13.30)

2- 12. Boğaziçi Film Festivali'nin açılışı, Atlas 1948 Sineması'nda yapılacak. (İstanbul/ 20.00)

SPOR

1- Trendyol 1. Lig'in 9. haftası, Yeni Malatyaspor-MKE Ankaragücü maçıyla başlayacak. (Ankara/20.00)

2- THY Avrupa Ligi'nin 4. haftasında Anadolu Efes, Yunanistan'ın Olympiakos takımını ağırlayacak. (İstanbul/20.30)

3- Türkiye Voleybol Federasyonu 6. Olağan Genel Kurulu yapılacak. (Ankara/10.00)

18 Ekim 2024 Cuma