Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2019 yılına ilişkin girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistiklerini açıkladı.

Kurum, dış ticaret istatistiklerini Ocak 2020'den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine (GTS) göre yayımlamaya başladı. Bu çerçevede, girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri de dış ticaret istatistikleri ile uyumlu olacak şekilde GTS'ye göre hazırlandı.

Buna göre, 2019'da 84 bin 332 girişim ihracat, 71 bin 88 girişim ise ithalat yaptı.

İhracatta, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,2 olurken, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,9, 50-249 kişi çalışanı bulunan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 18,2 olarak hesaplandı. İhracatta 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 43,7 olarak kayıtlara geçti.

İthalatta ise 1-9 kişi çalışanı bulunan mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 10,2, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 11,9, 50-249 kişi çalışan sayısına sahip orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 15,6, 250 ve daha fazla çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 62,3 olarak belirlendi.

İHRACATIN YARISINDAN FAZLASI SANAYİ SEKTÖRÜNDEN

Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 56,8'i, ithalatın ise yüzde 53,4'ü sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 39,7, ithalattaki payı ise yüzde 32,5 düzeyinde hesaplandı.

Sanayi sektörünün ihracatınınyüzde 68,9'u 250 ve fazla çalışanlı büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı.Ticaret sektörünün ihracatında ise yüzde 91,4'ünün1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) gerçekleştirdi.

Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta, 250 ve daha çok çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 80,5 oldu.Diğer sektöründe, KOBİ'lerinpayı yüzde 29,7'den yüzde 29,8'e yükselirken, büyük ölçekli girişimler yüzde 70,1 pay ile önde olmaya devam etti.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, geçen yıl ihracatlarının yüzde 48,7'siniAvrupa Birliği (AB) ülkelerine, yüzde 14,7'sini Yakın ve Orta Doğu ülkelerine yaptı. AB ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 65,2'sini sanayi, yüzde 33'ünü ticaret ve yüzde 1,7'sini diğer sektöründekigirişimler oluşturdu.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 35,5'ini AB'den, yüzde 21'ini diğer Asya ülkelerinden, yüzde 17,5'ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Söz konusu girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 32,7 ile AB, yüzde 29,6 ile diğer Asya ve yüzde 13,5 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.

İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 58,2'sini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 38,7'sini ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 96,5'ini imalat sanayi ürünleri, yüzde 1,9'unu tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

Öte yandan imalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 50,6'sı sanayi, yüzde 38,8'i ticaret ve yüzde 10,6'sı diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 72,8'ini imalat sanayi ürünleri, yüzde 4,7'sini tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri, yüzde 4'ünü ise madencilik ürünleri oluşturdu.

İTHALATIN YÜZDE 57,5'İNİ İLK 100 GİRİŞİM TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLDİ

İhracatın yüzde 43,1'ini, ithalatın ise yüzde 57,5'ini ilk 100 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde 15,7'sini, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 23,4'ünü gerçekleştirdi.

Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı yüzde 17,8, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı ise yüzde 12,7 olarak belirlendi.

Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı yüzde 21,1 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı yüzde 13 oldu.

GİRİŞİMLERİN YÜZDE 50,5'İ TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI

Girişimlerin yüzde 44,2'si tek ülkeye ihracat yaparken, yüzde 16,5'i iki ülkeye ihracat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,5 iken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 60,2'yi buldu.

Girişimlerin yüzde 50,5'i tek ülkeden, yüzde 15,8'i ise iki ülkeden ithalat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,3 iken, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 51,8 olarak belirlendi.

11 Eylül 2020 Cuma

Etiketler : Gündem

Genç girişimcilere belirli şartlar dahilinde sağlanan gelir vergisi kazanç istisnasının tutarı, 230 bin liraya yükseltildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Gelir Vergisi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri kazançlarının 75 bin lirası gelir vergisinden müstesna tutulmuştu. 7440 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle 2023 takvim yılından itibaren uygulanmak üzere istisna tutarı, gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutar olarak belirlenmiş ve bu tutar, 2024 takvim yılı için 230 bin lira olarak tespit edilmişti.

Düzenleme ile genç girişimcilere belirli şartlar dahilinde sağlanan kazanç istisnasının tutarı, her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak tespit olunan tarifenin ikinci dilimine bağlanarak, mükelleflerin istisnadan günün şartlarına göre yararlanmasına imkan sağlandı. Tebliğ ile mevcut tebliğdeki istisna tutarı da yeni tutara göre revize edildi.

Diğer bir değişiklikle de basit usule tabi olan ve genç girişimci olarak söz konusu düzenleme kapsamına giren mükelleflerden gerçek usulde vergilemeye geçenlerin, kalan süre için genç girişimci kazanç istisnasından faydalanabilmesine yönelik düzenleme yapıldı.

27 Eylül 2024 Cuma

Etiketler : genç girişimci vergi gelir istisna

Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No:326), Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı, beyan ettiği geliri ile hasılatı arasında yüzde 20 fark oluşan mükellefleri izaha çağıracak.

Hizmet erbabına bazı koşulları yerine getirmesi kaydıyla ücret istisnası sağlanacak. Yapılan sözleşmeler kapsamında, belirli bir süre işverene bağlı çalışılması, belirlenen performans ve benzeri kriterlerin sağlanması kaydıyla hizmet erbabına, işverenin veya grup şirketlerinin pay senetlerinden bedelsiz veya indirimli satın alma hakkı verilebilecek.

Bir başka düzenlemeyle de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre, teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce, hizmet erbabına bedelsiz veya indirimli olarak verilen ve ücret niteliğinde kabul edilen pay senetlerinin verildiği tarihteki rayiç değerinin, hizmet erbabının o yıldaki bir yıllık brüt ücret tutarını aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutuldu.

Hizmet erbabına verilen hisse senetlerinin daha uzun süre elde kalmasının teşviki amacıyla da düzenleme yapıldı. Bu amaçla söz konusu istisnanın hizmet erbabı tarafından iktisap edilen hisse senetlerinin elde tutulma süresine göre farklı oranlarda uygulanması öngörüldü.

İSTİSNADAN YARARLANMA ŞARTLARI

Söz konusu istisnalardan yararlanabilmek için, çalışanlarına pay senedi veren şirketin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre "teknogirişim şirketi" niteliğini haiz olması gerekiyor.

Pay senetleri verilerek sağlanan menfaatin istisnaya konu edilecek kısmı, hizmet erbabının o yıldaki brüt ücret tutarını aşamayacak.

Söz konusu istisnanın hizmet erbabına pay senetlerinin verildiği tarihin içinde bulunduğu dönemde uygulanması esas olacak. Bu pay senetlerinin belirli bir süre elde tutulması gerekecek.

Hizmet erbabı tarafından iktisap edilen pay senetlerinin, iktisap tarihinden itibaren 3 tam yıl içinde elden çıkarılması halinde istisna edilen verginin tamamı, 4-6 yılda elden çıkarılması halinde yüzde 75’i, 7-10 yılda elden çıkarılması durumunda yüzde 25’i vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte işverenden tahsil edilecek.

Tebliğde istisna uygulamasına yönelik ayrıntılı örneklere yer verildi.

HASILATI FARKLI ÇIKAN MÜKELLEF İZAHINI YAPACAK

Tebliğle, ticari veya serbest meslek faaliyetleri yönünden mükellefiyeti olanların gerçek hasılatlarının tespitine yönelik vergi güvenlik müessesi oluşturuldu.

Bu kapsamda söz konusu mükelleflerin günlük hasılat tutarları, bir ayda 3'ten, bir takvim yılında ise 12'den az olmamak kaydıyla yapılacak yoklamalarla tespit edilebilecek. 1 Ocak 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek bu düzenleme, kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacak.

Günlük hasılat tutarlarının tespiti için ilgili ayda, yoklama yapılan günlerde belirlenen günlük hasılat tutarlarının toplamı, yoklama yapılan gün sayısına bölünerek "günlük ortalama hasılat" tutarı belirlenecek. Bu hasılat, tespit yapılan ayda çalışılan gün sayısıyla çarpılarak, söz konusu ayın hasılat tutarı oluşacak.

Yoklama yapılan aylara ilişkin aylık tutarların toplamı, tespit yapılan ay sayısına bölünerek "aylık ortalama hasılat" hesaplanacak. Aylık ortalama hasılat da ilgili yılda faaliyette bulunulan ay sayısıyla çarpılarak mükelleflerin ilgili takvim yılı hasılat tutarları belirlenmiş olacak.

Yoklamalar sonucu, belirlenen hasılat tutarları mükelleflerin beyan ettikleriyle kıyaslanacak. Aradaki farkın yüzde 20’den fazla olması durumunda mükellefler izaha davet edilecek.

MÜKELLEFLER RİSK ANALİZLERİYLE BELİRLENECEK

Yoklama yapılacak mükellefleri belirlemek için risk analizleri gerçekleştirilecek. Ortaya çıkacak sonuçlar, sistem kayıtları, beyan edilen gelir ile yapılan harcamalar arasında uyumsuzluk bulunması gibi kriterler dikkate alınarak belirlenecek.

Günlük hasılat tutarının tespitinden hareketle yıllık hasılat tutarının belirlenmesinde gerçek duruma yakın sonuçların elde edilebilmesi için, nezdinde yoklama yapılacak mükelleflerin, faaliyetinin niteliği, sezonluk çalışıp çalışmadığı, fiilen faaliyette bulundukları gün ve ay sayıları, hafta sonu ve hafta içi çalışmaları, tatil günleri gibi hususlar göz önünde bulundurulacak.

RESTORAN İŞLETMECİLERİ, KUAFÖRLER VE DİŞ HEKİMLERİ DE KAPSAMDA

Tebliğde istisna uygulamasına yönelik ayrıntılı açıklamalar yer aldı. Bu kapsamda restoran işletmecileri, kuyumcular, güzellik salonu işletenler, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi alanında hekimlik faaliyetinde bulunanlar, kuaförler, turizm amaçlı su sporları faaliyeti gerçekleştirenler, plaj işletmecileri, diş hekimleri, motorlu kara taşıtlarının periyodik bakımını yapanlar dahil çeşitli hizmetlerle iştigal eden mükelleflere yönelik hasılat tespitlerinin nasıl yapılacağına ilişkin örneklere de yer verildi.

27 Eylül 2024 Cuma

Etiketler : gelir hasılat İzaha Davet