Bütün modern cihazlarda yer alan çipler günümüz teknolojik ürünlerinin en önemi bileşenleri arasında yer alırken, gelişmiş ülkelerin çip üretimini artırmak için hızla yeni yatırımlara yönelmesi dikkati çekiyor.

"Elektronik cihazların beyni" olarak tanımlanan yarı iletken çipler, teknolojik ürünlerin kritik unsurları arasında başı çekiyor.

Çiplerin tedarikinde özellikle Kovid-19 salgını ile birlikte ciddi bir sıkıntı yaşanmaya başladı. Salgın, çip piyasasında talebi ve üretim seviyelerini etkileyen, piyasayı istikrarsız hale getiren sert dalgalanmalara neden oldu.

Salgın esnasında sıkı kapanma tedbirlerinin uygulandığı dönemde özellikle kişisel bilgisayar, tablet ve oyun konsolları gibi elektronik cihazlara talep hızla yükseldi. Bu durum nedeniyle söz konusu cihazlara yönelik çip talebinde sert bir artış meydana geldi. Ancak ülkelerin kısıtlayıcı tedbirleri yumuşatarak açılmasıyla bu talep hızla geriledi.

Salgında otomotiv sektörüne olan talep de düşmüştü. Araç üretimindeki azalma sektörün çip talebini durgunluğa sürüklerken, çip üreticileri otomobillere yönelik üretimi azalttı. Otomobil sektörünün toparlanması ve daha fazla çip yer alan elektrikli otomobillerin yaygınlaşması ile birlikte çip talebi tekrar hız kazandı.

Kovid-19, çip kıtlığına neden olan bazı üretim sorunlarını da ortaya çıkardı. Bazı çip üretim tesisleri kapanmak zorunda kalırken, bazıları da işçi sayısını ve üretim miktarını azalttı. Bu süreçte çiplerin teslimatlarında da gecikmeler yaşandı.

Son dönemde özellikle hızlı teknolojik ilerleme ve her gün yeni cihazların ortaya çıkması, çiplere yönelik talebin hızla artmasını beraberinde getirdi. Özellikle akıllı telefon ve çeşitli akıllı cihazların yaygınlaşmasının ortaya çıkardığı artan çip talebi üreticileri zorladı.

ABD ile Çin arasında devam eden ticari gerilimler de çip sektörünü olumsuz etkiledi. Pek çok ABD firması, Çinli çip üreticilerinden alımları sonlandırdı. Bu da zaten sıkışık olan çip sektörünü daha da sıkıntıya soktu.

YENİ YATIRIMLAR HIZLANIYOR

Dünya genelinde bir süredir yaşanan çip krizinin aşılması için bu alana önemli miktarda yeni yatırımlar yapılması dikkati çekiyor.

Çip üreticileri derneği SEMI'den verilerine göre, 2021'den 2023 sonuna kadarki dönemde dünya çapında 84 büyük çip üretim tesisi inşasına başlanacak. Bu tesislere yapılacak toplam yatırım miktarı da 500 milyar doları aşacak.

Yeni çip üretim tesisi inşasına başlangıç sayısı, 2021'de 23, 2022'de 33 olurken, bu rakam 2023'te 28'i bulacak.

Bu çerçevede 2021-2023 döneminde Çin'de 20, ABD'de 18, Avrupa ve yakın çevresinde 17, Tayvan'da 14, Japonya'da 6, Güneydoğu Asya ülkelerinde 6 ve Güney Kore'de 3 yeni çip fabrikası inşaatına başlandı.

Günümüzde çip üretiminin büyük kısmı Asya ülkelerinde gerçekleştiriliyor. Küresel çip üretiminin yarıya yakını ve gelişmiş çiplerin neredeyse tamamı Tayvan'da üretiliyor.

Çip üretimi için zor bir süreç ve ciddi boyutta yatırımlar gerekiyor. Çip fabrikaları çok yüksek maliyete sahip yatırımlar arasında yer alıyor. Bu tesisler kurulduktan sonra kesintisiz üretim yapılıyor.

Başlangıç düzeyinde bir çip üretim tesisinin maliyetinin 15 milyar doları bulduğu belirtiliyor. Çip fabrikaları, teknolojik ilerleme nedeniyle yaklaşık 5 yılda eskimiş kabul edilebiliyor.

ÇİP ÜRETİMİNİN YÜZDE 75'İ DOĞU ASYA'DA GERÇEKLEŞTİRİLİYOR

Halihazırda çip üretiminin yüzde 75'i Doğu Asya'da gerçekleştiriliyor. Tayvan, Güney Kore, Japonya, Çin ve ABD, çip üretiminde öncü ülkeler konumunda yer alıyor.

Gelişmiş çiplerin ise yüzde 90'ı Tayvan'da üretiliyor. Tayvan merkezli TSMC, dünyanın en büyük çip üreticisi durumunda bulunuyor. Şirketin piyasa değeri 400 milyar doları, yıllık geliri de 70 milyar doları buluyor.

Çip üretiminde ikinci sırayı ABD merkezli Intel firması alıyor. Piyasa değeri 100 milyar dolar olan şirketin geliri 69 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.

Bu alanda bir başka ABD'li çip üreticisi Qualcomm üçüncü sırada bulunuyor. Piyasa değeri 128,5 milyar dolar olan Qualcomm'un hasılatı 42,1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Dördüncü sırada da yine ABD merkezli Broadcom firması yer alıyor. Bu şirketin piyasa değeri 234,5 milyar avro, geliri de 33,2 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.

ABD merkezli Micron firması da 5'inci sırada yer alıyor. Bu firmanın piyasa değeri 55,7 milyar doları, geliri de 30,7 milyar doları buluyor.

Nvidia, bir başka ABD merkezli çip üreticisi durumunda. 6'ncı sıradaki firmanın piyasa değeri 405,9 milyar dolar, yıllık geliri de 28,5 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.

ABD merkezli Applied Materials da 89,4 milyar dolarlık piyasa değeri ve 25,8 milyar dolarlık gelirle 7'nci sırayı alıyor.

Çip üretiminde 8'inci sırada olan Tayvanlı şirket ASE Technology'nin yıllık geliri 23 milyar doları buluyor.

ABD firması AMD de 109 milyar dolarlık piyasa değerine sahip durumda. Şirket, 22,8 milyar dolarlık gelirle 9'uncu sırada yer alıyor.

Hollanda merkezli ASML firması, çip sektöründe 10'uncu sırada bulunuyor. Şirketin piyasa değeri 234 milyar dolar olurken, geliri 21,3 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.

ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ile birlikte Çin de bu piyasaya hakim olmak için hızla yeni yatırımlar yapıyor.

ABD, çip endüstrisi için 50 milyar doların, AB de 40 milyar avronun üzerinde destek vermeye yönelik programlar hazırladı.

12 Mart 2023 Pazar

TEKNOFEST Girişim Programı’nın ikinci dönemi için Ön Kuluçka Programı’na 314, Hızlandırma Programı’na 101 olmak üzere toplam 415 başvuru yapıldı.

Değerlendirmeler sonucunda ise 8’i hızlandırma, 9’u Ön Kuluçka Programı’na olmak üzere 17 girişim seçildi. Programın ikinci döneminde ön kuluçka girişimlerine 150 bin TL, hızlandırma girişimlerine 300 bin TL maddi destek sunuluyor. Girişimlere maddi destekle beraber girişimcilik eğitimleri, ofis desteği, yatırımcı ve mentor görüşmeleri gibi 12 farklı alanda da imkan sunuluyor. Programdan mezun olmaya hak kazanan girişimler, 27 Nisan-1 Mayıs tarihleri arasında TEKNOFEST İstanbul’da düzenlenecek Girişim Gösteri Günü’ne katılacak. Ardından da Take Off İstanbul’da yatırımcılarla 

ve alanında uzman mentorlarla buluşacaklar.

UNICORN ADAYLARI

Hızlandırma Programı’na seçilen girişimler şöyle:

Anadolu Robotik: Keşif-gözlem, güvenlik, kaynak-inşa gibi birçok su altı ve su üstü faaliyetlerini otonom veya uzaktan kontrollü şekilde gerçekleştiren insansız su altı ve su üstü araçları geliştiriyor.

3 AGE: Revir-dijital sağlık merkezi adlı yapay zeka destekli tele-sağlık yazılım ve donanım ürünü ile sağlıkta fırsat eşitsizliğini gidermek için çalışmalarına devam ediyor. 

Rise Teknoloji: Tıp ve sağlık eğitimlerinde simülasyon yöntemleri kullanımını, mobil, kullanıcı dostu ve makul fiyatlı hale getirmek için çalışarak yazılım ve donanım tabanlı çözümler sunuyor.

Move On: Yapay zeka tabanlı tarım teknolojileri mottosuyla çalışmalarını yürütüyor ve traktörleri otonom hale getiren dünyadaki 5 firmadan Türkiye’deki tek firma olarak öne çıkıyor.

Medroco: Nöroplastisite temelli egzersizi baz alan ve kullanıcılarla uzmanları veri odaklı bir şekilde uzaktan terapi ve egzersiz için bir araya getirmeyi hedefleyen, donanım ve yazılım üreticisi konumunda bulunuyor. 

Hebunk: Hidrojen bataryalı skuter üretiyor. Şirket, elektrikli skuterlere kıyasla iki kat daha uzun menzile sahip, her türlü yokuşu çıkabilen ve 5 dakika içinde yeniden şarj olabilen skuter ürünü ile çalışmalarına devam ediyor.

Kodgem: Ofis çalışanlarının yaşam kalitesini artıran giyilebilir teknoloji üretiyor. Şirket, sağlıklı bir duruşa sahip olmak ve düzenli egzersiz yapmayı kolaylaştırmak amacıyla ürünler geliştirmeye devam ediyor. 

CatchPad: Oyunlaştırılmış yüzlerce aktiviteyle fiziksel ve zihinsel gelişimi destekleyen, aynı zamanda performansa dair istatistikler sunan mobil uygulama destekli interaktif egzersiz platformu üzerine çalışmalar yapıyor.

27 Mart 2023 Pazartesi

Derin teknoloji odaklı 10 girişim, Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi Cube Incubation ev sahipliğinde gerçekleşen Cube Demoday’23 etkinliğinde sahneye çıktı. Çığır açıcı etkiler oluşturan, odak sektörlere çözümler üreten derin teknoloji girişimcileri, proje ve ürünlerini yatırımcılara tanıttı.

‘Siber Güvenlik Hızlandırma ve Kuluçka Programı: Cybercube’ projesinde yer alan girişimlerin de bulunduğu derin teknoloji odaklı 10 girişim, Teknopark İstanbul Kuluçka Merkezi Cube Incubation ev sahipliğindeki Cube Demoday’23 etkinliğinde sahne aldı.

Temasını dünyanın birçok sorununa çözüm sunan mercan resiflerinden alan Demoday ile çığır açıcı etkiler oluşturan, odak sektörlere çözümler üreten 10 derin teknoloji girişimi, proje ve ürünlerini yatırımcılara, sektör temsilcilerine ve kurumsal şirketlere tanıttı.

ALTIN KÜPÜ YATIRIM AĞI

Cube Demoday, Türkiye girişimcilik ekosisteminin en büyük destekçilerinden İstanbul Kalkınma Ajansı ortaklığında ve ‘egirişim’ kurucusu Hilmi Öğütcü moderasyonunda 16 Mart günü gerçekleşti. Etkinliğin açılışında Teknopark İstanbul Genel Müdürü Bilal Topçu ve İstanbul Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri İsmail Erkam Tüzgen konuşma yaptı. Ayrıca etkinlikte, Teknopark İstanbul Altın Küpü Yatırım Ağı’nın tanıtımı gerçekleştirildi.

İŞTE 10 DERİN TEKNOLOJİ GİRİŞİMİ

Cube Demoday’23’te sahne alan 10 derin teknoloji girişimi şunlar:

Arvis: Yeni nesil teknolojilerde ‘yapay görü’ ile veri işleme ve yaratıcı çözümler sunuyor.

Bugbounter: Şirketlerin dijital varlıklarının güvenliğinin sınanması ve ortaya çıkan açıkların giderilerek daha güvenli bir ortamın sağlanmasını amaçlayan, ödül tabanlı bir siber güvenlik açığı araştırma platformu.

Corne.ai: İtibar güvenliği sağlamak üzerine yazılım çözümleri geliştiriyor.

Co Print: Tüm standart 3D yazıcıların yedi filamenti değiştirmeden tek bir baskıda kullanmasını sağlayan bir multi-filament sunuyor.

Diattack: Yapay zeka ve büyük veri teknolojilerinin kullanımıyla geliştirilen akıllandırılmış güçlü donanım ve mimariler üzerinde gerçek zamanlı izleme, teşhis ve aksiyonlarla BT altyapı ve varlıklarının proaktif güvenliği sağlanıyor.

Jetlink: e-ticaret şirketleri için satışa yönelik mesajlaşma servisi ve müşteri destek aracı geliştiriyor.

Medroco: Nöroplastisiteyi temel alan, kurumları ve kullanıcıları bir araya getiren cihazlarla oyunlaştırılmış egzersiz ve gelişim raporları sunabilen karma-gerçeklik destekli bir platform servis.

MDnutriacademy: Kişiselleştirilmiş, veri odaklı, bütüncül danışmanlık vizyonunu temel alan yeni bir sağlık paradigması.

Techbros: KVKK ve GDPR gibi regülasyonlara uyumluluk için veri tabanı ve diğer veri kaynaklarında veri keşfi ve arşivlenmesine yönelik yazılımlar geliştiriyor.

Unicode: Gemi enerji verimliliği üzerine yönetim sistemleri geliştiriyor.

27 Mart 2023 Pazartesi