ŞEREF KILIÇLI
İstanbul Ticaret Odası, pandemi döneminde düzenlediği online seminerlerle dijitalleşme sürecinin ticari hayata getirdiği yenilikleri aktarmaya devam ediyor. Elektronik Teminat Mektubu Platformu ve Kredi Kayıt Bürosu’nun (KKB) Diğer Faaliyetleri Webinarı, İTO’nun youtube kanalından canlı yayınla gerçekleştirildi. Webinarda, KKB İş Geliştirme Yöneticileri Doğan Yılmaz ve Alper Yalçın; çek, karekodlu çek, karekodlu çek kayıt sistemi, elektronik teminat mektubu ve findeks konularında bilgi verdi.
ALTERNATİF FİNANSMAN ARACI
Çek uygulamasının alacakları temsil eden en önemli enstrümanlar arasında yer aldığını belirten KKB İş Geliştirme Yöneticisi Doğan Yılmaz, “Ülkemizde 2019 yılı itibariyle 500 bin kişi fiili olarak çek keşide etti. 500 bin kişi de en az bir kez çek almış. Yani hamil olmuş. Son 10 yıl ortalamasına bakarsak, yılda ortalama 20 milyon çek keşide ediliyor. Bu çeklerin toplam hacmi de 1 trilyon lira değerinde. Bankacılık sektörünün reel sektöre kullandırdığı kredilerin toplamı ise 2 trilyon lira. Yani reel sektör bankacılık sektörünün kendisine kullandırdığı kredinin yarısı kadarını çek aracılığıyla birbirine kredi olarak kullandırıyor. Bir çekin ciro elde etmek amacıyla ortalama beş kez el değiştirdiğini de düşündüğümüzde yılda ortalama 100 milyonun üzerinde ticari işlem, çek ile yapılıyor. Çek, alternatif bir finansman aracı ve doğru çalıştığı sürece faydalı bir sistem” dedi.
KAREKODLU ÇEK UYGULAMASI
Karekodlu çekin 1 Ocak 2017’de uygulamaya alındığını hatırlatan KKB İş Geliştirme Yöneticisi Alper Yalçın da şunları söyledi: “Bankalar çek müşterilerine artık yalnızca karekodlu çek teslim edebiliyorlar. Hamil olacak kişi bu karekodu okutarak çeki keşide edenin ödeme performansıyla ilgili bilgilere erişebiliyor. Findeks’in mobil uygulamasına karekodu okutarak keşideciyle ilgili gerekli raporlara ulaşabiliyorsunuz. Okuttuğunuz çek yaprağıyla ilgili bir ihtiyati tedbir alınmış mı, keşidecinin mahkemeler tarafından verilmiş bir çek yasağı durumu var mı, son beş yılda arkası yazılan çeki olmuş mu gibi bilgiler de yer alıyor. Alacak riskini yönetmek için oldukça yardımcı bir sistem.”
İMZA YETKİLİSİNİN DEĞİŞMESİNE ÇÖZÜM
Karekodlu çek kayıt sistemi uygulaması hakkında bilgi veren KKB İş Geliştirme Yöneticisi Doğan Yılmaz, şöyle konuştu: “Uygulama çerçevesinde çeki alan kişi, çeki aldığı anda karekodlu çek kayıt sistemine çeki kaydederse, kaydettiği tarihten sonra keşidecinin imza yetkilisi değişse bile bu değişiklikten etkilenmiyor. Ayrıca keşideci de bu imzayı atan artık yetkili değildir itirazında bulunamıyor.
Çeki alan kişinin tek yapması gereken Findeks karekodlu çek kayıt sistemine çeki kaydetmek. Dolayısıyla keşideci, imza yetkilisi değişikliğine gitse bile ödeme tarihi geldiğinde ödeme sorumluluğu devam ediyor. Karekodlu çek kayıt uygulaması 15 Temmuz 2016 tarihli ve 6728 sayılı yasanın 62. maddesinde yer alıyor.”
E-TEMİNAT MEKTUBU TİCARETİ HIZLANDIRDI
Webinarda, elektronik teminat mektupları da gündeme geldi. Elektronik İmza Kanunu’nun 5. maddesinde yapılan değişiklikle banka teminat mektupları hariç tutularak teminat mektuplarında elektronik imzanın kullanılabilir hale geldiğini belirten KKB İş Geliştirme Yöneticisi Alper Yalçın, “Teminat sisteminin elektronikleşmesiyle kredi süreci tamamlandığında lehtar yeterli kredibiliteye sahipse mektup banka tarafından elektronik ortamda düzenleniyor ve Findeks aracılığıyla muhataba elektronik ortamda ulaştırılıyor. Lehtarın bankaya gidip teminat mektubunun elektronik olarak düzenlenmesini söylemesi yeterli. Muhatabın yani teminat mektubunu alacak tarafın ise banka ile bir defaya mahsus hizmet sözleşmesi imzalaması gerekiyor. Sözleşmeyi bankaya teslim ettikten sonra artık tüm bankalar muhatabı elektronik teminat mektubu alabilir olarak görmeye başlıyor. Uygulama sayesinde lehtar ile muhatabın ticari faaliyetleri kolaylaştı ve hızlandı” dedi.