Norveç’te geliştirilen 19 metre uzunluğundaki açık deniz rüzgar türbini prototipi, teste başlıyor. 30 kW enerji üretebilen türbinin en önemli özelliği, ağırlığın suyun altında kalması.

AYŞE BAŞAK

Açık deniz rüzgarı ile enerji elde etmenin maliyetini yarıya düşürebilecek son derece yenilikçi bir türbin, Norveç’te test edilecek. Bu türbin; benzeri görülmemiş boyut ve gücüyle sıra dışı bir tasarımın prototipi. Rüzgar türbini deyince gözümüzün önüne hemen bir çubuğa bağlı dev pervaneler geliyor. Bu, en temel tasarım ve işe yararlılığı tartışmaya kapalı. Fakat bu temel tasarımı, dünyanın en iyi rüzgar enerjisi kaynaklarının büyük çoğunluğunun bulunduğu okyanusun ortasına götürüp ölçeğini büyüttüğünüzde işler değişiyor. Temel tasarım, okyanusun derinliklerine doğru ilerledikçe kullanışsız bir hale geliyor. Tüm ağır parçalar en üstte olduğundan, yüzen türbinin rüzgarda devrilmeyecek şekilde inşası ve bakımı zor ve pahalı oluyor.  

Açık deniz yüzer rüzgar türbinleri için yeni bir tasarım geliştiren Norveçli şirket World Wide Wind AS (WWW) ve Norveç’in ikinci büyük mühendislik ve inşaat şirketi AF Gruppen (AFG), ilk WWW prototipini AF tersanesinde test etme konusunda anlaşmaya vardı. 

YENİLİKÇİ UNSURLAR

Tasarım, Norveç’in güneybatı kıyısındaki Vats’ta denenecek. Bu denemede, 30kW’lık prototip türbinin toplam uzunluğu 19 metre ve dikey eksende ters yönde dönen iki kanat seti, yapının altına yerleştirilen jeneratör ve türbinin hareket etmesine izin verilmesi gibi WWW tasarımının ana yenilikçi unsurları görücüye çıkacak. 

Bu sıra dışı tasarım, türbinin bir yelkenli gibi rüzgarla eğilmesine olanak sağlıyor. Prototipten bir sonraki adım, 2025’in başında test edilmesi planlanan 1.2 MW’lık bir pilot tasarım ve WWW, 2030’dan önce 24 MW’lık ticari bir türbinin devreye alınmasını hedefliyor. WWW’nin tasarımı, türbinlerin 40 MW’nin üzerine ölçeklendirilmesine olanak tanıyacak. 

20 Kasım 2023 Pazartesi

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Türkiye'nin, elektronik harp yetenekleri konusunda iyi bir seviyede bulunduğunu ve bunu artırma çabasında olacaklarını belirtti.

Görgün, 1. Elektronik Harp Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada, elektronik harbin, düşman kuvvetlerin elektronik sistemlerinin ve konumlarının tespiti, yok edilmesi, etkinliklerinin azaltılması, dost kuvvetlerin elektronik sistemlerinin ise düşman tarafından tespitine veya etkisiz hale getirilmesine engel olunması maksadıyla kullanılan sistem ve teknikleri kapsadığını söyledi.

Elektronik harbin, modern yeteneklerin kullanıldığı savaş alanlarının vazgeçilmez unsuru haline geldiğini vurgulayan Görgün, özellikle gelişen teknoloji ile birlikte düşman kuvvetlerin konumlarını tespit etmenin, hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirmenin, savaş yeteneklerini zayıflatmanın, siber uzayda iletişim bağlarını bozmanın sağladığı fayda dikkate alındığında geleceğin harekat alanının elektromanyetik spektrumla çok ilgili olacağını ifade etti.

Görgün, savaş ve sıcak çatışma ortamlarını yakından takip ettiklerini dile getirerek, Rusya-Ukrayna Savaşı'ndan da elektronik harp unsurlarının etkin kullanılması ya da kullanılamamasının etkilerinin gözler önüne serildiğini belirtti.

Türk savunma sanayisinin elektronik harp yeteneklerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Görgün, "Özellikle kara ve hava konuşlu sistemleri ele aldığımızda geldiğimiz nokta, hiç de azımsanacak bir nokta değil. Özellikle yaptığımız uzaktan karıştırma kabiliyetine sahip Hava SOJ, refakatte karıştırma kabiliyetine sahip olacak bir EH Pod, yakından karıştırma kabiliyetine sahip olacak bir İHA SOJ ve bunları karadan destekleyecek kabiliyete sahip olan KORAL gibi geliştirdiğimiz sistemler değerlendirildiğinde iyi bir seviyede olduğumuzu düşünebiliriz ama bu öyle bir alan ki her gün güncellemeniz, güncellenmeniz, yenilenmeniz, üstüne katmanız gerekiyor. Var olan kaynaklarınızı ve insan kıymetinizi artırmanız gerekiyor."

Görgün, basın mensuplarına yaptığı açıklamada da sempozyumda elektronik harp alanında hem gelecekte olabilecek yaklaşımları hem güncel durumu hem de bu alanda yapılabilecek yatırımları, faaliyetleri her yönüyle değerlendirdiklerini söyledi.

Sektörün tüm paydaşlarının sempozyum kapsamındaki faaliyetlere yüksek katılım gösterdiğine işaret eden Görgün, etkinliğin düzenli olarak gerçekleştirilmesini planladıklarını kaydetti.

07 Aralık 2023 Perşembe

Hayatın birçok noktasında kullanılan insanız hava araçlarına (İHA) ilgi artarken Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne (SHGM) kayıtlı toplam İHA sayısı 5 Aralık itibarıyla 62 bin 892'ye, lisans ve sertifika sayısı da 1 milyon 450 bin 530'a ulaştı.

İnsanız hava araçları  (İHA) sınır güvenliğinden arama kurtarma çalışmalarına, tarım alanları ve ormanların denetlenmesinden haritalandırma çalışmalarına kadar birçok alanda kullanılıyor.

Toplam İHA sayısı 2017'de 17 bin 77 iken bu sayı 5 Aralık itibarıyla yüzde 268,3 artışla 62 bin 892'ye yükseldi. Verilen lisans ve sertifika sayısı da 1 milyon 450 bin 530'a çıktı.

İHA kullanımı, ithali, satışı, kayıt ve tescili, uçuşa elverişliliği, hava trafik hizmetleri ve İHA operasyonlarına ilişkin usul ve esaslar ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı SHGM tarafından düzenleniyor. İHA uçurmanın kuralları söz konusu aracın ağırlığına ve kullanma nedenine bağlı olarak değişkenlik gösterirken 500 gram ve üzeri İHA'ların sisteme kaydolmaları ve SHGM'den onay almaları gerekiyor.

SPORTİF/AMATÖR PİLOT SERTİFİKASI ÜCRETSİZ ALINABİLİYOR.

SHGM'nin hazırladığı 20 soruluk ücretsiz çevrim içi sınavın geçilmesiyle Sportif/Amatör Pilot Sertifikası sahibi olunabiliyor. Bu sertifikayla sadece "yeşil alan" olarak tabir edilen açık araziler ve yerleşim olmayan yerlerde uçuş yapabiliyor.

Ticari uçuşlar için ise yetkili eğitim kuruluşları tarafından verilen İnsansız Hava Aracı Ticari Pilot Eğitim Sertifikası ve Genel Müdürlük tarafından düzenlenen İHA Pilot Lisansı şartı aranıyor.

Öte yandan, emniyete ve askeriyeye ait alanlar, kamu kurumları ve güvenlik açısından uçuşa yasaklı alanlar ile havaalanlarına 9 kilometre yakınlıktaki yaklaşma sahalarında İHA uçuşuna izin verilmiyor.

07 Aralık 2023 Perşembe