Ticari risklere karşı ‘alacak sigortası’ kalkanı

HABER:SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Türkiye’de şirketlerin yüzde 99’unu oluşturan KOBİ’ler, üretim yetkinliklerine rağmen özellikle alacak tahsilatında önemli sıkıntılar yaşıyor. Sattığı malın ödemesini alamayan KOBİ’ler ise çok büyük sorunlarla karşı karşıya kalıyor.

GEÇEN YIL BAŞLADI

Bu problemin çözümü için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2018’de yürürlüğe konulan ‘Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası’, alacağını tahsil edemeyen şirketleri rahatlatacak. Yıllık net satış hasılatı 25 milyon TL’ye kadar olan şirketlerin faydalanabileceği sigorta ile KOBİ’ler tahsil edemedikleri alacaklarını, risk değerlendirmesi sonucunda ortaya çıkan skora göre teminat tutarının yüzde 90’ına kadar geri alabiliyor.

SİSTEMDE ÖN ŞART

KOBİ’ler en büyük sıkıntıyı vadeli alacaklarında yaşıyorlar. Kimi zaman uzun vade ile şirketlere verilen çekler karşılıksız çıkabiliyor. Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası ise KOBİ’lerin bu mağduriyetini en aza indirmeyi hedefliyor. Yaptığı ticarette, alacaklarını tahsil etme endişesi yaşayan ve bundan doğabilecek zararı teminat altına almak isteyen bir KOBİ, sigorta şirketleri aracılığıyla Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası’na başvuruda bulunuyor. Sistemden faydalanmanın ön şartı ise KOBİ’nin yıllık net satış hasılatının en fazla 25 milyon TL olması.

BORÇ ÖDEME KABİLİYETİ

KOBİ’lerin sigorta şirketlerinin kapısını çaldıktan sonra, sigorta şirketine öncelikle yıllık vadeli satış cirosunu ve azami vade bilgisini beyan etmesi gerekiyor. Örneğin herhangi bir KOBİ, 12 milyon TL tutarındaki 120 günlük vadeli satış için 40 firma ile anlaştığını bildiriyor. Sigorta şirketi yapılan toplam vadeli satışların yüzde 50’sine tekabül eden miktarı baz alıyor. Daha sonra yüzde 50’ye denk gelen 6 milyon TL’lik cironun hangi şirketlere fatura edildiğinin bilgisi KOBİ’den isteniyor. KOBİ, bu şirketlerin bilgisini büyükten küçüğe doğru çıkardığında elinde 40 firmanın 10’u kalıyor. Kendisine 10 firmanın bilgisi ulaşan sigorta şirketi bu firmaları araştırıyor. Ardından onları borç ödeme kabiliyetine göre 1’den 6’ya kadar derecelendiriyor. Borç ödeme kabiliyeti en yüksek olan firmaya 1 puan verilirken, en az olana 5 puan, borcunu asla ödemeyen firmaya da 6 puan veriliyor. 6 puanlı firmadan alınacak tutar için sigorta şirketi sigortalama işlemi yapmıyor.

FARKLI PARAMETRELER

Sigorta şirketi, vadeli yapılan satış cirosu ve azami vadeye göre KOBİ’ye, sigorta için ödemesi gereken primi bildiriyor. Bu bildirimde, alacağının ne kadarının sigorta üzerinden ödenebileceği de belirtiliyor. KOBİ’nin bu sigortayı yaptırmak için ödeyeceği prim tutarı ve herhangi bir zarar karşısında kendisine ödenecek tazminat tutarı değişiyor. Bu farklılıkta; azami vade, toplam vadeli satış cirosu ve KOBİ’nin faaliyet gösterdiği sektör etkili oluyor.

VADEDE SINIR 360 GÜN

Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası, vadesi en fazla 360 gün olan alacaklar için yapılıyor. Örneğin KOBİ birinci risk grubunda bulunan bir firmada 120 gün vadeli 300 bin TL’lik tahsilatını sigortalattığında, risk gerçekleşirse sistem KOBİ’ye 180 bin TL ödeme yapıyor.

ŞİRKET BAŞINA SINIR

KOBİ’nin sigorta ettirmek istediği faturanın, bir şirkete veya farklı şirketlere bölünmüş olması durumunda, muhtemel ödeme tutarı da değişiyor. KOBİ’nin sigorta ettirmek istediği vadeli ticari alacak tutarı 0-5 milyon TL arası ise firma başına azami 100 bin TL, 5 milyon 1 TL ile 15 milyon TL arasına firma başı 200 bin TL, 15 milyon 1 TL ile 25 milyon TL arasına ise firma başına 300 bin TL teminat sağlanıyor.

GERİ ÖDEME NE ZAMAN?

KOBİ’ler muhtemel zararlarının ne zaman tazmin edileceğini merak ediyor. Sisteme göre, herhangi bir zarar karşısında vade dolduktan 3 ay sonra KOBİ’ler alacaklarını tazmin edebilecek.

DEVLET DEVREYE GİRİYOR

Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası’nda devletin desteği, ‘Olağan Dışı Riskler Yönetim Merkezi’ altında sağlanıyor. Bu havuz, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görevlendirmesiyle Halk Sigorta tarafından yönetiliyor. Eğer sigorta havuzunda yeterli birikim olmazsa devreye devlet giriyor ve KOBİ’nin zararı hiçbir işleme gerek kalmaksızın devlet tarafından karşılanıyor.

HANGİ SATIŞLAR SİGORTA KAPSAMINDA OLACAK?

• Faturaları Türk Lirası cinsinden kesilen satışlar
• Peşin, kredi kartlı, bankanın teminatı altında olmayan satışlar
• Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, odalar ve borsa-lar, meslek birlikleri, dernek-ler, vakıflar,
• Kamu kurumve kuruşları haricindeki alıcılara yapılan satışlar

06 Kasım 2019 Çarşamba

Etiketler : Gündem