Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 640 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı. Kanun ile birlikte perakende ticarette haksız ticari uygulamaların önüne geçilmesi için caydırıcı idari para cezaları verilecek. Kanuna göre, serbest bölgelerde, kullanıcıların ihtiyacı olan doğalgaz altyapısını kurmak ve işletmek, kamu ve özel kuruluşlardan doğalgazı satın alarak bölge içinde dağıtım ve satışını yapmak, işleticinin yetki ve sorumluluğunda olacak.
LİSANS SÜRESİ ARTIYOR
Düzenlemeye göre, işleticinin izni olmaksızın doğalgaz ihtiyacı başka bir yerden karşılanamayacak ve bu amaçla tek başına tesis kurulamayacak. İşleticinin talebi ve bölgede faaliyet gösteren doğalgaz dağıtım şirketinin kabulü halinde doğalgaz dağıtım şirketleri, serbest bölgeler içinde şebeke yatırımı yaparak veya yapılmış şebekeyi mülkiyetiyle devralarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından belirlenen koşullar kapsamında serbest bölge içinde doğalgaz dağıtım faaliyeti gerçekleştirebilecek. Kanunla, Ticaret Bakanlığınca lisanslı depo işletmelerine 2 yıl için verilen lisansların süresi 3 yıla çıkarılacak.
TAHSİSLİ İŞYERLERİNDE KİRA
Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının genel kurulları, genel kurul üyelerinin 5’te 2’sinin noterce tasdik edilmiş imzasıyla düzenlenecek tutanak ve gündemle noter kanalıyla yapılacak başvuru üzerine, alınacak kararla yönetim kurulu tarafından olağanüstü toplantıya çağırılacak. Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2012’den önce, toptancı hallerinde kendilerine tahsisli iş yerlerini kullanan mevcut tahsis sahiplerine verilen 12 yıllık kiracılık hakkı 18 yıla çıkarılacak.
2024’TE YÜRÜRLÜKTE
Kanuna göre, perakende ticarette haksız ticari uygulamalarda bulunulamayacak. Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari ilişkilerde taraflardan birinin diğer tarafın ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına neden olan faaliyetleri haksız ticari uygulama olarak değerlendirilecek. Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik, 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.
BOZULABİLEN ÜRÜNLER
Düzenlemeye göre, üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari ilişkilerden kaynaklanan ödemelerin, sözleşmede öngörülen süre içinde yapılması esas olacak. Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve gıda ürünlerine ilişkin ödemelerin süresi, alacaklının küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli işletme olması durumunda 30, diğer durumlarda 45 günü geçemeyecek. 30 gün içinde bozulabilen tarım ve gıda ürünleri dışında yer alan tarım ve gıda ürünlerine ilişkin ödemelerin süresi, alacaklının küçük, borçlunun orta veya büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli işletme olması durumunda 60 günle sınırlanacak. Bu düzenlemede belirtilen süreler, teslim veya mülkiyetin devri tarihlerinden hangisi önce ise o tarih esas alınarak hesaplanacak. Ödemenin süresi içinde yapıldığına ilişkin ispat yükü borçluya ait olacak. Söz konusu düzenlemenin yürürlük tarihi de 1 Ocak 2024 olarak belirlendi.
AVM’LERDE ORTAK GİDERLER
Alışveriş merkezlerindeki ortak kullanım alanlarına ilişkin elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım, onarım, güvenlik ve temizlik giderleri gibi alışveriş merkezinin aynına ilişkin olmayan giderler ile burada fiilen çalışan bordrolu yönetim personelinin göreviyle ilgili giderler, ortak gider olacak. Alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden yalnızca bu giderler için katılım payı tahsil edilebilecek. Reklam, pazarlama ve danışmanlık gibi ortak gider niteliğine haiz olmayan giderler ile belgelendirilmeyen giderler için herhangi bir bedel tahsil edilemeyecek.
AVM’LERDE ORTAK GELİRLER
Alışveriş merkezi ortak kullanım alanlarından elde edilen kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet ve diğer ortak kullanım alanı gelirleri ile ortak gider katılım payı avanslarından elde edilen her türlü gelir, ortak gelir olacak. Ortak gelirler, ortak giderlerin karşılanmasında kullanılacak. Alışveriş merkezi maliki veya yönetimi, her yıl bir önceki yıla ilişkin ortak gelir ve gider raporu hazırlayarak alışveriş merkezindeki perakende işletmelere gönderecek. Raporda, ortak gelir ve giderlerin tür ve tutarları, her bir perakende işletmeden tahsil edilmesi gereken ve tahsil edilen ortak gider katılım payları ile ilgili bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgilere yer verilecek.
TOBB KANUNU’NDA DA DEĞİŞİKLİK
Vergi mükellefiyet bilgisi kapalı olan ticaret ve sanayi odası ile borsa üyelerinin üyelikleri askıya alınabilecek. Her yılın ocak ayında güncelleme çalışması yapan odalar, Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan alınan mükellefiyet kapalı bilgisine istinaden ilgili üyeyi yönetim kurulu kararıyla askıya alabilecek ve aidat tahakkukunu durdurabilecek. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genel Kurulu, toplam tutarı brüt asgari ücretin yüzde 50’sini geçmeyen ve zaman aşımı süresinin dolmasına bir yıldan az kalan aidat borçları ve ferilerine yönelik oda ve borsa meclislerince terkin kararı verilebilecek üst sınırı belirleyebilecek. TOBB’un yıllık gelirinin yüzde 2’sinin, TOBB Eğitim ve Kültür Vakfı ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nin ihtiyaçlarında kullanılması amacıyla aktarılması için 15 yıl olarak belirlenen süre 25 yıla çıkarıldı.
