Ters dönen pervaneler gemi yakıtında tasarruf sağlıyor

SINTEF'in geliştirdiği yeni ölçüm ekipmanı, karmaşık ancak yüzde 10 daha verimli olan ters dönen pervanelerin önünü açtı. Hurtigruten, ‘Sea Zero’ projesinde bu teknolojiyi kullanarak dünyanın en verimli gemisini hedefliyor.

Giriş: 11.11.2025 - 10:03
Güncelleme: 11.11.2025 - 10:04
Ters dönen pervaneler gemi yakıtında tasarruf sağlıyor

Zıt yönlerde dönen iki pervane (ters dönüşlü pervaneler) kullanarak, gemilerin ilerlemek için daha az enerji harcayabileceği belirtildi. Norveç merkezli araştırma kuruluşu SINTEF tarafından bu pervanelerin model testleri için yeni ölçüm ekipmanları tasarlanıp üretildi. Bu gelişmenin, Hurtigruten'in kıyı yolcu gemileri için başlattığı ‘Sea Zero’ projesi de dahil olmak üzere daha fazla geminin bu teknolojiyi kullanabileceği anlamına geldiği ve birçok büyük gemi için iyi bir haber olabileceği ifade ediliyor.


SINTEF araştırmacısı, arka pervanenin daha iyi su akışı sağladığını ve ön pervanede kaybedilen enerjinin bir kısmını kullandığını belirtti. Bu sayede itme verimliliğinin arttığını ve geleneksel pervanelere kıyasla yüzde 10'dan fazla verimlilik sağlanabileceğini vurguladı.


TEKNOLOJİ ARTIK OLGUNLAŞTI

Ters dönüşlü pervaneler yeni bir icat olmasa da, yüksek maliyetleri ve geleneksel tasarımlara göre daha karmaşık yapıları nedeniyle ticari gemilerde hâlâ nadiren kullanılıyordu. Ancak bu durumun artık değişmekte olduğu bildiriliyor.


Önde gelen itme ve manevra sistemleri tedarikçisi Brunvoll'da kıdemli hidrodinamik uzmanı olan Jahn Terje Johannessen, araştırma ortaklarıyla birlikte bu konuyu anlamak ve çözümler geliştirmek için çok zaman harcadıklarını ifade etti. Johannessen, artık teknolojinin olgunlaştığına ve daha geniş bir kullanıma hazır olduğuna inandıklarını belirtti.


SEA ZERO PROJESİ TETİKLEDİ

SINTEF'in yeni ölçüm sistemi, Hurtigruten'in Sea Zero projesindeki sıfır emisyonlu yolcu gemisi için ters dönen pervaneler kullanmaya karar vermesiyle geliştirildi. Bu projenin hedefi, 2030 yılına kadar sürdürülebilir ve dairesel bir çözümle emisyonsuz bir Hurtigruten gemisi üretmek.


Hurtigruten'in operasyon şefi Gerry Larsson-Fedde, bu tasarımın geleneksel pervanelere kıyasla aynı hıza ulaşmak için daha az enerjiye ihtiyaç duydukları anlamına geldiğini açıkladı. Larsson-Fedde, Brunvoll'un tasarımının günümüzde mevcut olan diğer ters dönüşlü pervanelerden bile daha verimli olduğunu ekledi.


KAPSAMLI TESTLER YAPILDI

SINTEF Ocean'da geniş bir disiplinlerarası ekip, ters dönen pervanelerin model testleri için "dinamometre" adı verilen (döner sistemlerde kuvveti ölçen aletler) yeni ölçüm ekipmanları geliştirdi. Araştırmacılar, bu ekipmanların bir versiyonunun test edilen gemi modellerine entegre edilmeye uygun olduğunu, diğer versiyonun ise açık su ve kavitasyon testlerinde kullanıldığını belirtti.


Sistem, Brunvoll'un pervane sistemini Hurtigruten için test etti. Sonuçların, sistemin performansı hakkında değerli bilgiler sağladığı ve daha fazla geliştirme için en verimli tahrik çözümünün belirlenmesine yardımcı olduğu kaydedildi. Brunvoll'dan Johannessen, projenin çok yönlü olmasının kendileri için ek bir avantaj olduğunu ve endüstriyel açıdan birçok farklı konuyu ele aldıklarını dile getirdi.


Hurtigruten'den Larsson-Fedde de çığır açan geminin test edilmesinden büyük mutluluk duyduklarını ifade etti. Sea Zero tasarımının tüm parçalarını SINTEF gibi profesyonel bir laboratuvarda test edebilmenin harika olduğunu belirten Larsson-Fedde, bu teknolojinin gemilerde yaygın olmaması nedeniyle kavitasyon tünelindeki kapsamlı testlerin kritik önem taşıdığını ve sistemin pratikte işe yarayıp yaramayacağını ancak bu şekilde bilebileceklerini söyledi.


HEDEF EN VERİMLİ GEMİ

Ters dönen pervaneler yüzde 10'dan fazla verimlilik artışı sağlasa da, karmaşık bir şaft-şaft sistemi gerektiriyor. Araştırmacılar, tasarım sürecinin, karmaşık akış olayları ve ayarlanması gereken (iki pervane arasındaki çap oranı ve devir oranı gibi) daha fazla parametre nedeniyle geleneksel pervanelere göre daha karmaşık olduğunu kabul ediyor.


Hurtigruten'deki gelişmeleri takip etmenin heyecan verici olacağı belirtilirken, Larsson-Fedde, Sea Zero'nun amacının dünyanın en enerji tasarruflu gemisini tasarlamak olduğunu ve bu yolda hiçbir detayı atlamamaları gerektiğini belirtti. İtki sisteminin çok fazla enerji tükettiğini, bu nedenle ters yönde dönen pervanelerin kendileri için çok heyecan verici olduğunu sözlerine ekledi.