HABER: ADEM ORHUN
İstanbul Ticaret Odası, sektörleri mercek altına aldığı istişare toplantılarının üçüncüsünü, gıda ve inşaattan sonra tekstilde gerçekleştirdi. Tekstil, hazır giyim, kumaş, triko ve ayakkabı gibi alanlarda faaliyet gösteren firmaların temsilcileri İTO’daki toplantıda bir araya geldi. Toplantıda sektör temsilcilerine seslenen İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Birbiriyle ilgili mesleklerde yaşanan problemleri, istekleri ve çözüm yollarını ortaya koymak için bu toplantıları düzenliyoruz. Böylelikle daha doğru bir durum tespiti yaparken, talepleri ilgili bakanlıklar ve kurumlara ulaştıracağız” dedi.
İTO Başkan Yardımcısı Dursun Topçu, İTO Yönetim Kurulu Üyeleri ve sektörden onlarca meclis üyesinin yer aldığı toplantıda iş adamları, döviz kurundaki hızlı çıkışlarla birlikte üretim maliyetleri, finansman, ödemeler ve tahsilatta yaşadıkları sıkıntıların büyüdüğüne dikkati çektiler.
İTHAL ÜRÜN
Tekstil sektörünün çok büyük istihdam ürettiğini kaydeden iş adamları, sektörün aynı zamanda makine sayısıyla öne çıktığını belirttiler. Sektörde ithal tekstil makine kullanımının yoğun olduğunu kaydeden iş adamları, yeni tesis yatırımları için sağlanan teşviklerde makine konusunda problem yaşandığını vurguladılar.
İş adamları, şunları söylediler: “Sektöre makine konusunda teşvik var ama yenisini alırsa. Fakat biz makine ithal eden bir sektörüz. Dolayısıyla yabancıdan makine alınca vergi indirimi sağlanmış oluyor. Halbuki yüzde 50 oranında eski makine de kullanmak istiyoruz. Teşviğin, yeni tesiste yeni makineye olduğu kadar, kullanılmış makineye de verilmesi lazım.”
ATIL KALMASIN
Yeni tesis kurmak isteyen yeni makine almaya zorlanırsa 5-10 yıllık makinelerin çöp olacağını ifade eden sektör temsilcileri, “Bu sorun çözülürse 5. ve 6. bölgeye çok büyük yatırım hareketi olur. Başka bir şirketin tesisinde atıl duran makine, diğer bir girişimcinin fabrikasında işe yarar. Bu durumda birkaç yaşındaki makineye de teşvik neden olmasın” dediler.
Sektör temsilcileri, ithal makineye teşvikten daha elzem olarak vergi ve primlerde indirimi istediklerini vurguladılar.
ÖNCELİKLİ OLSUN
Ayrıcalıklı sektör olma taleplerini dile getiren sektör temsilcileri, şunları söylediler: “Tekstil ve hazır giyim öncelikli sektör ilan edilmeli. Krize en anlamlı tepkiyi verecek sektör. Bir kişiye istihdam üretmenin maliyeti bin dolar. Öyle milyonlarca liralık büyük ölçekli yatırım yapmanız şart değil. En fazla istihdam sağlayan sektör, en fazla kadın çalıştıran sektör. Bu haliyle huzura da hizmet ediyor. Zira insanları işe aldığınızda teröre bulaşma riskini de azaltıyorsunuz. Sektörün toplam ihracatı 30 milyar dolar. İhracatının yüzde 80’i net ihracat ve dış dünyadan talebi olan bir sektör.”
YÜKLER KALKMALI
Cari açık ve döviz kurundaki hızlı yükselişin olumsuz etkilerinin üstesinden gelmenin tek yolunun üretmek olduğunu vurgulayan sektör temsilcileri, önerilerini şöyle özetledi: “Üretim maliyetlerine, ciddi yasal yükümlülüklere katlanmak zor. Bu yüklerin bertaraf edilmesi lazım. Üretmek isteyen için finans, insan kaynağı, enerji cazip hale getirilmeli. Emek yoğun sektörlere ülke olarak ihtiyacımız var. Çok işçi çalıştırdığı halde birçok sektörden daha az kazanıyoruz. Emek yoğun sektörlerde şirketler kategorilere ayrılarak daha fazla SGK prim indirimi sağlanmalı”
TAHSİLAT MESAİSİ
Toplantıda finansman zorluklarına işaret eden bazı sektör temsilcileri, “Bir ayakkabı 16 ay dayanmaz ama vadeler 16 aya yükseldi. Üstelik iş adamının vaktinin yüzde 70’i, alacağını tahsil etmek için görüşme yapmakla geçiyor. Üretim, inovasyon ve ihracatla uğraşmaya ne zamanı ne enerjisi kalıyor. Bu vaziyette mağdur tanımının iyi yapılması lazım. Zira güç durumda kaldığı için borcunu ödeyemeyenlerin yanı sıra alacağını tahsil edemediği için zor duruma düşenler de mağdur sayılmalı” dediler.
YENİDEN VADELENDİRME
Finansman konusunda çok zorluk yaşadıklarını belirten sektör temsilcileri, şunları söylediler: “Kredi almak iyice zorlaştı. Hem faizler çok yükseldi hem de bankalar limitleri kısıyor. Bu arada da kredi taksitlerini ödemeye çalışanlar yeterli destek bulamıyor. İkinci bir İstanbul Yaklaşımı gibi ‘yeniden vadelendirme’ yapılmasını istiyoruz. Şirketler tıkanmasın, ekonominin çarkları dönmeye devam etsin. Böylece hem kredisini tahsil eden banka hem de devlet kazanacak, üretim ve istihdam da yara almayacak. İstihdam yapan küçük firmalar bu şekilde korunabilir.”
AFRİKA’DA NOKTA HEDEF TESPİTİ LAZIM
Tekstil sektöründe çok ucuz Çin malları ile rekabet etmenin çok zor olduğunu belirten iş adamları, Afrika pazarına dikkat çektiler. Tekstil istişare toplantısında konuşan sektör temsilcileri, “Yatırım ve hedef pazar anlamında Afrika açılımı var. Hangi ülkede hangi şehirde ne iş yapabiliriz diye araştırıyoruz. Fakat hem zaman hem para harcıyoruz. Bununla ilgili bakanlıklar nokta bazlı çalışmalar yaparak sektörün hizmetine sunarsa çok daha faydalı olur. Hatta gerekirse mentorluk yaparak nerelerin ne için pazar olabileceğini net şekilde ortaya koymalarını ümit ediyoruz” dediler.
TEKSTİLİMİZİ TRANSİT YOLCUYA TANITALIM
Tekstil istişare toplantısında konuşan iş adamları, yeni havalimanının sektör için de fırsat olduğunu belirttiler. Birçok yolcunun uçuş aktarması için 12-24 saat bekleyeceğini hatırlatan sektör temsilcileri, “Bu insanlara Türkiye’de neler üretildiğini göstermemiz lazım. Dolayısıyla orada bir outlet merkez kurulmalı. Bu yönde acil proje istiyoruz” dediler.
E-İHRACATTA PROBLEMLER ÇÖZÜLMELİ
Dünyaya açılmanın en kolay yolunun e-ihracat olduğunu belirten sektör temsilcileri, “e-ticareti e-ihracata çevirme konusunda önemli eksikliklerimiz var. Kargo, en büyük mesele. PTT’nin daha milli çözümlerle daha küçük maliyetli taşımacılık yapması sektörün önünü açacaktır. Diğer yandan THY Kargo da bu işe dahil olabilir” diye konuştular.
Sektör temsilcileri, e-ihracatta ana problemlerden birinin ödeme yöntemi olduğunu kaydederek, şunlar söylediler: “Türkiye’deki kullanıcılar için Payball yasaklanınca birçok şirket ve girişimci yurtdışı işlerini kaybetti. Bu konuda alternatifler devreye sokulmalı.”
SEKTÖRDEN KISA KISA TALEPLER