Tehlikeli mesleklerde belge için son hafta

HABER: ADEM ORHUN

Çalışma hayatında iş kazalarının sıkça yaşandığı ve ‘tehlikeli’ diye tabir edilen bazı mesleklerde “Mesleki Yeterlilik Belgesi” almak artık zorunlu. Bu uygulama ile işin süreçlerine ve barındırdığı risklere vakıf olan çalışanlar belgelenecek. Böylece işi bilen çalışanın verdiği hizmet ve yaptığı üretimde kalite artarken; iş kazası oranları da azalacak.

Sektör komitelerinin görüşleri ve uzmanların çalışmalarıyla, meslek standartlarını belirleyen Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK), tehlikeli ve çok tehlikeli işler sınıfındaki meslekler için belgelendirme faaliyetlerini yürütüyor. Resmi Gazete’nin 25 Mayıs 2015 tarihli sayısında 40, 24 Mart 2016 tarihli sayısında yayımlanan 8 meslek için belge zorunluluğu getirilmiş durumda. MYK, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan diğer mesleklerle ilgili de çalışma yapıyor.

MÜFETTİŞ DENETİMİ

Son mevzuata göre tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki 48 meslekte MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alma süresi 26 Mayıs 2016’da doluyor. Bu tarihten sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişlerinin yapacağı denetimlerde artık MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi de sorulacak. Zorunlu olanlarda bu belgenin bulunmaması halinde her bir çalışan için 500 TL para cezası kesilecek.

Bu konu en çok, metal, inşaat, elektrik, enerji ve otomotiv gibi tehlikeli işleri ilgilendiriyor. Milyonlarca kişinin çalıştığı bu sektörlerde belge sayısı onbinlerde kalmış durumda. Toplam belge sayısı 48 bin 467. Tehlikeli ve çok tehlikeli meslekler için verilen belge sayısı ise 30 bin 802.

KURUM VE ŞİRKETLERE YETKİ

Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki meslekler için gerekli belgeyi, Mesleki Yeterlilik Kurumu’nun yanı sıra MYK’nın yetkili kıldığı kurum ve kuruluşlar üzerinden almak da mümkün. Bunlar arasında özel belgelendirme kuruluşları, bazı üniversiteler, meslek birlikleri, OSB yönetimleri ve ilgili alanlardaki şirketler de bulunuyor.

KURS YOK

Belgelendirme için kurs veya eğitim almak gerekmiyor. Fakat teorik ve uygulamalı sınav yapıldığı için, her bir kuruluşun sınav kapasitesi kısıtlı. Yoğun talep olması durumunda başvuranlara haftalar sonrasına sınav tarihi verilebileceği ifade ediliyor. Yetkililer, firmaların cezalı duruma düşmemesi ve sıkışmaması için kapsama giren işçilerini belgelendirmek üzere acele etmelerini tavsiye ediyor.

BELGE 5 YIL GEÇERLİ

Performansa dayalı sınavda yetkinlik kontrol listesinin en az yüzde 80 başarı ile tamamlanması gerekiyor. Belgeler ise verildikten sonra 5 yıl geçerli. Bununla birlikte belgeli kişinin yeterliliğinin devam ettiğini tespit etmek amacıyla belgenin geçerlilik süresi içerisinde en az bir kez performans izleme raporu hazırlanacak. İptali gerektirecek bir durum veya kuruma şikayet gelmemesi halinde 18 ay fiilen belge konusu işi yapanların belge tarihi 5 yıl daha uzatılacak. Çalıştığını ispatlayamayanların 5 yıl ardından uygulama sınavına girmesi gerekiyor.

ERTELEME TALEBİ MECLİS’TE

Mesleki Yeterlilik Belgesi için sürenin sonuna gelirken, bu zorunluluğun ertelenmesi de tartışılıyor. Fakat zorunluluğa ilişkin düzenleme kanunla konulmuş olduğu için, bakanlık veya bakanlar kurulu kararı bu erteleme için yeterli değil. Kurum kaynaklarından edindiğimiz bilgiye göre, bakanlık erteleme taleplerini değerlendirerek bu yönde bir çalışma hazırladı. TBMM’ye gönderilen bu çalışmanın ise son haftalardaki siyasi ve hukuki süreç sebebiyle Meclis Genel Kurulunda görüşülüp kabul edilmesi zor görünüyor.

SINAV ÜCRETİNİ DEVLET KARŞILIYOR

Belge için girilecek sınav ise meslek alanına göre değişmekle birlikte ortalama 500-600 TL civarında. Sınav ücretini yatıran adaylar, sınava girerken dolduracağı formlarda kendi İBAN numarasını da bildiriyor. MYK tarafından yetkilendirilen sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31 Aralık 2017 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti İŞKUR’daki İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. Sınavdan başarılı olanların ödediği para, 45 gün içinde adayın hesabına iade ediliyor. Fondan karşılanan bu desteklerden kişiler bir kez yararlanabiliyor.

BELGE ZORUNLULUĞU KAPSAMINDAKİ MESLEKLER:

Ahşap kalıpçı
Alçı levha uygulayıcısı
Alüminyum kaynakçısı
Asansör bakım ve onarımcısı
Asansör montajcısı
Bacacı
Betonarme demircisi
Betoncu
CNC programcısı
Çelik kaynakçısı
Direnç kaynak ayarcısı
Doğal gaz altyapı yapım kontrol personeli
Doğal gaz çelik boru kaynakçısı
Doğal gaz ısıtma ve gaz yakıcı cihaz servis personeli
Doğal gaz işletme bakım operatörü
Doğal gaz polietilen boru kaynakçısı
Duvarcı
Endüstriyel boru montajcısı
Hidrolik-Pnömatikçi
Isı yalıtımcısı
Isıtma ve doğal gaz iç tesisat yapım personeli
İnşaat boyacısı
İskele kurulum elemanı
Kaynak operatörü
Makine bakımcı
Metal sac işlemeci
Otomotiv elektromekanikçisi
Otomotiv mekanikçisi
Otomotiv montajcısı
Otomotiv sac ve gövde kaynakçısı
Panel kalıpçı
Plastik kaynakçısı
Seramik karo kaplamacısı
Ses yalıtımcısı
Sıvacı
Su yalıtımcısı
Tünel kalıpçısı
Yangın yalıtımcısı

FİRMALAR HAZIRLIKSIZ YAKALANABİLİR

Döküm ve Metal İşleme Meslek Komitesi Başkanı Hüseyin Sayan: Bizim sektörde de farklı iş alanları olmakla birlikte çok tehlikeli çalışmalar var. Alüminyum döküm, işleme bu şekilde. Cüruf konusunda hem bireysel hem firma olarak lisanslı çalışmak şart. Yeni belgelendirme zorunluluğu bir külfet gibi görünse de incelendiğinde, olması gereken bir şey. Zaman ve masraftan kaçınmamak lazım. Nitelikli çalışanlar ve insan sağlığı hepimizi ilgilendiriyor. Belgelendirme konusunda yeterli bilgilendirme yok. Fakat tehlikeli sınıftaki firmalar da bu konuda duyarsız. Birçok işletme hazırlıksız yakalanabilir. İşler kilitlenebilir, cezalar da zor duruma düşürebilir. Bu sebeple bir miktar daha süre verilirken, yoğun bir tanıtım yapılması yerinde olur.

İNŞAAT SEKTÖRÜ DAHA İLGİLİ OLMALI

Konut İnşaatı Meslek Komitesi Başkanı Şeref Ekşi: Bu işin artık bir sistematiğe bağlanması gerekiyordu. Bununla birlikte inşaat sektöründeki firmalar, çalışanların belgelendirilmesi gerektiğinin yeterince farkında değiller. Bu konunun önemi de anlaşılmamış durumda. Ülkemizde, Avrupa müktesebatına bağlı düzenlemeler gittikçe yaygınlaşıyor, fakat mantalite olarak gerideyiz. Bununla birlikte bu tür uygulamalarda fayda görüyoruz, zira sistematiğe oturmasını sağlayacak. Süreçlerin, kişilerin ve şirketlerin takibi de daha düzenli hale gelecek. Belge için başvurular olması gerekenin çok çok altında. Bu konuda kamudan da yeterli tanıtım yapılmadığını düşünüyorum. Uygulamaya geçiş ertelenirse iyi olur. Bir yandan da kamu spotlarıyla yoğun bir tanıtım yapılmalı.

BELGEDEN ÇOK TEKNİK EĞİTİM ŞART

Mekanik Tesisat ve Doğalgaz Tesisatı Meslek Komitesi Başkanı Erkan Gürer: Kayıt ve belgelendirme önemli. Fakat, daha önemli olan şey, orta öğretim yıllarındayken kaliteli eğitim verilmesi. İşin 4 yıllık lise süresince mümkün olduğunca öğrenilmesi. Herkesin üniversite okuması değil, yoğun teknik eğitim ile işin öğrenilmesi lazım. Bu olmadığı müddetçe belgeler, sınavlar beklenen faydayı vermeyecektir. Sektörde usta yetişmiyor; çünkü artık çırak gelmiyor. İşi iyi öğrenenlerin geliri de iyi. Bununla birlikte sektörler yasal düzenlemelerin çok da farkında değil. Bu mesleklerde çalışanları olan firmaları konuya duyarlı olmaya çağırıyoruz.

23 Mayıs 2016 Pazartesi

Etiketler : Gündem