Tasarrufun yolu plastikten geçiyor

HABER: FAHRİ SARRAFOĞLU

İstanbul Ticaret Odası Plastik ve Kauçuk Meslek Komitesi Başkanı Rüknet Yeşilyurt, plastik sektörünün çevreye faydalı olduğunu belirterek, eğer plastik olmazsa, karbon salınımının 27 kat artacağını söyledi. Yeşilyurt, sektörü şöyle değerlendirdi: “Eğer plastik kullanılmazsa onun yerine kullanılan ürenler 3-6 kat daha artacak; enerji 2.2 kat daha fazla kullanılacak. Bu nedenle dünya kaynaklarından bu oranlarda tasarruf ediyoruz. 21. yüzyılın müthiş keşfi, savaş kazandıran, ekonomi kazandıran, tüm sektörlerin can damarı, insanların yaşam kalitesini yükselten, defalarca geri dönüştürülebilen hayatın içinde olmazsa olmazı malzeme plastiktir.”

250 BİN KİŞİYE İSTİHDAM

Plastik sektörünün yılda 35 milyar dolar üretim değeri olduğunu ifade eden Yeşilyurt, sektörün 9.2 milyon üretim yaptığını ve 250 bin kişiye istihdam sağladığını kaydetti. Yeşilyurt, sektörle ilgili şu bilgileri verdi: “Sektörümüz yılda 11 milyar dolar hammadde ithalatı yapıyor. 12 milyar dolar da ihracatı var. Sektörümüz AB’nin ikinci büyük üreticisi durumunda ve dünyanın yedinci üreticisi.” Sektörü etkileyen çalışmalarda daha fazla temas olması gerektiğine dikkati çeken Yeşilyurt, “Plastik sektörü ile ilgili kararlar sektörün temsilcileri ile görüşülmeden işleme alınıyor. Sektörün tüm katmanlarının sıkı bir iletişim içinde olmaları gerekir” dedi.

2015 GÜZEL GEÇTİ

İTO Plastik ve Kauçuk Meslek Komitesi Başkan Yardımcı Metin Uzun ise plastik sektörü olarak 2015 yılının iyi geçtiğini belirtti. Uzun, özellikle hammadde fiyatlarının düşmesinden dolayı gerek iç piyasada gerekse dış piyasada olumlu bir geri dönüş olduğunu söyledi. İhracatta olumlu ivme ile birlikte yeni pazarlara açılımın bu dönemde yakalandığını kaydeden Uzun, şöyle devam etti: “Plastik sektörünün önü açık. AB’nin ikinci tedarikçi ülkesiyiz. Kuzey Afrika, Ortadoğu, Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri’ne ihracat yapıyoruz. Sektörümüz inşaat sektörü ile de iç içe olduğu için inşaatın büyümesi bizi de olumlu etkiliyor.”

SEKTÖR DESTEK BEKLİYOR

Metin Uzun, gerek Rusya ile olan kriz ve gerekse terör olaylarının sektörü etkilediğini belirterek şu bilgiyi verdi: “Terör operasyonları sebebiyle TIR’larımız günlerce sınırda bekledi. Bu konuda da hükümetimizden destek bekliyoruz. Öte yandan, bin 300 TL’ye çıkan asgari ücrette, verilen 110 TL’lik destek bir yılla sınırlı. İş yerlerimizde sadece asgari ücretli çalışmıyor, üst çalışanlara da yüzde 22 bir artış getirecek. Bankaların bize tanımış olduğu limitler, döviz artış miktarı kadar artmadığından büyümede zorlanıyoruz. İhracat yaptığımız ülkelerin ekonomileri petrole bağlı. Petrol fiyatlarının düşmesi bu pazarların 2016’da durağan geçeceğine işaret. Plastik ve kauçuk sektörü olarak 2016’da kendimizi yenileyip değişik pazarlar bulmak zorundayız.”

DENETİME AĞIRLIK VERİLMELİ

Komite Üyesi Salih Gültekin de denetime ağırlık verilmesini istedi. Gültekin, görüşlerini şöyle aktardı: “Sektörümüzde en önemli sorunlardan biri ithal edilen plastik mamul ve yarı mamullerin yeterince denetlenmemesidir. Denetim ve analiz olmayınca plastik tehlikeli bir hal almaya başlıyor. Örneğin oyuncak sektöründeki kanserojen içecekli hammaddeler çocuklarımızı tehdit ediyor, otomotivde kullanılan yeterli teknik özelliğe sahip olmayan fren hortumları ‘freni patlayan TIR’ haberlerine sebep oluyor. Bunların başlıca sebebi, ‘mühendislik plastikleri’ olarak nitelendirilen teknik özellikleri olan birçok hammaddenin üretiminin ülkemizde yapılamamasıdır. Üretimde dışa bağlığının azalması ve bilinçli ürün tüketimi hem üreticilerimizin hem de son kullanıcı olarak bizlerin lehine pozitif sonuçlar doğuracaktır.”

YENİ STRATEJİLERE İHTİYAÇ VAR

Sektörün en önemli sorununun hammadde temini olduğunu dile getiren Meclis Üyesi Hava Demir, hammaddenin yüzde 80’inin ithal edildiğine dikkat çekti. Demir, hammadde ithalatına getirilen ek vergilerin, gümrük vergilerindeki artışın, petrokimya ithalatında uygulanan Reuters referans kıymetlerinin ithalatın önündeki engeller olduğunu vurguladı. Demir, şunları söyledi: “Enerji global rekabette en büyük maliyet. Küresel pazarda rekabet gücümüzü azaltıyor. Rusya, Kazakistan, Azerbaycan, Libya ve Suriye’de 2015’te pazar payımız düştü. İçeride kıdem tazminatı, asgari ücretteki artışın getirdiği ek maliyet önemli sorunlar. Uluslararası pazarlarda sürekliliği sağlayacak stratejiler geliştirilmeli. Reklam teşvikleri, ihracat, pazarlar ve fuarlar desteklenmeli. Yeni pazarlar üzerinde çalışmamız şart.”

SEKTÖRÜN SORUNLARI

Plastik ve Kauçuk Meslek Komitesi Başkanı Rüknet Yeşilyurt, sektörün sorunlarını şu şekilde sıraladı:

• Hammadde sorunu: Sektörün ihtiyacı olan hammaddenin ancak yüzde 13’ü yurt içinde üretiliyor. Sektör, ithalata konulan vergilerden dolayı uluslararası firmalarla rekabet edemez durumda. Sektördeki üreticileri korumak için maliyeti azaltacak teşvikler uygulanmalı ya da ithalatın önündeki engeller kaldırılmalı. Sektör, gümrük mevzuatı ve imalat sanayinin özendirilmesine yönelik mevzuat değişikliği bekliyor.
• Enerji sıkıntısı: Global rekabette en büyük maliyet enerji fiyatlarıdır. Doğalgaz ve petrole bağlı olarak düşüşler gerçekleşirken, ülkedeki elektrik zammının anlamını değerlendiremiyoruz.
• İşçi–işveren ilişkileri: Kıdem tazminatları büyük sorun haline geldi. Acil olarak bir fona bağlanması şart.
• Eğitim ve Ar-Ge: Nitelikli işçi temini büyük sorun. Mesleki eğitime önem verilerek teknik ara eleman yetiştirilmeli. Yazılım, tedarik zinciri düzenlenmeli, özel plastik endüstri meslek liselerinin kurulması için acil adımlar atılmalı.
• Lojistik: Sektörün imal ettiği malların taşınması esnasında istiap hadlerinin tekrar düzenlenmesi ve nakliyede kullanılan akaryakıt üzerindeki vergilerin kaldırılması.
• Fire oranları: Fire oranları ile ilgili STK’ların ihtisas komitesinde oybirliği ile alınan kararlar esas teşkil etmeli. Her sektörün fire ve hurdasını ancak o sektörde olan üreticiler doğru bir şekilde tayin edebilir ve tanımlayabilir.
• Pazarlama ve rekabet: Tüketicinin özel beğenisine göre tasarlanmış ambalaj tasarımlar satın alma kararını etkiliyor. Güçlü olduğumuz alanlar tanımlanmalı ve bu konuda uluslararası pazarlarda sürekliliği sağlayacak stratejiler geliştirmeliyiz. İhracat ve reklam teşvikleri, pazarlar ve fuarlara destek sağlanmalı. Yeni pazarlar üzerinde çalışmalar yapılmalı.
• Hükümet ve yerel yönetim: İşyeri yani fabrika temini önemli mesele. Yerel yönetimler başarılı şirketleri desteklemeli, özendirmeli. Yerel yönetimler veya OSB’ler yeni yatırımlarda altyapı yatırımlarını daha aktif hale getirmeli, günün ihtiyaçlarını karşılayacak çözümler üretmeli.
• Çevre ve algı: Kayıt dışı firmaların denetlenmemesi ve geri dönüşüm işlemlerinde mevzuata uyulmaması sebebiyle olumsuz bir ürün imajı mevcut. Plastikleri karalayan, çevre ve insan düşmanı ilan eden haberler sektörü olumsuz etkiliyor. Bilim adamlarımız plastiğin insan sağlığına etkisini bilimsel araştırmalarlaortaya koymalılar. Öğrencilerden yetişkinlere kadar çevre eğitimlerine ağırlık verilmeli.