Tarımın geleceğini ‘sayım’ belirleyecek

Türkiye’de 1 Temmuz’da başlayan tarım sayımıyla 24 yıl aradan sonra hayvancıktan tarımsal alete, sulamadan makina varlığına kadar tarımsal veriler toplanacak. Sonuçların ise 2026’nın ikinci yarısında açıklanması bekleniyor.

Giriş: 18.07.2025 - 09:26
Güncelleme: 18.07.2025 - 17:58
Tarımın geleceğini ‘sayım’ belirleyecek

Türkiye’de 1 Temmuz’da başlayan tarım sayımıyla 24 yıl aradan sonra hayvancıktan tarımsal alete, sulamadan makina varlığına kadar tarımsal veriler toplanacak. Sonuçların ise 2026’nın ikinci yarısında açıklanması bekleniyor.


Türkiye’de 1 Temmuz’da başlayan tarım sayımı; tarımsal üretimin temel yapısını, yerleşim yeri bazında ortaya koyan en kapsamlı veri kaynağını oluşturacak. Bundan sonra izlenecek tarım politikalarına ışık tutacak veriler arasında; arazi, hayvan, alet ve makina varlığı, sulama, işgücü gibi istatistiki sonuçlar elde edilecek. Bu nedenle veriler sadece politika yapıcılar için değil; üreticiler, üretime niyetlenenler, araştırmacılar ve tarımdaki paydaşlar için yol gösterici olacak.


İKİ AŞAMADA YAPILACAK

En son 2001’de yapılan tarım sayımı, 24 yıl aradan sonra Tarım ve Orman Bakanlığı ile TÜİK işbirliğinde, iki aşamada yapılacak. Tarım sayımının ilk bölümünde, Bakanlık tarafından mevcut kayıtlarda yer almayan tarım arazileri tespit edilerek kayıt altına alınacak. İkinci aşamada ise ilk bölümde tespiti yapılan tarımsal işletmeler ve tarımsal alanlar çerçeve olarak kullanılacak. Söz konusu aşamalara ilişkin detaylı veriler, ‘tam sayım’ yöntemiyle derlenecek.


5 BİN PERSONEL GÖREVDE

İl ve ilçelerde mülki amirlerin başkanlığında kurulmaya başlanan ‘İl ve İlçe Sayım Komiteleri’, sayımın koordinasyonunu sağlayacak. Sayım Komitelerine bağlı çalışmak için tüm ilçelerde ve büyükşehir statüsünde olmayan 51 ilin merkez ilçelerinde olmak üzere, 973 sayım bürosu kurulacak. Bu bürolarda, bir kısmı Tarım ve Orman Bakanlığı personeli olmak üzere, yaklaşık 3 bin 800 personel görev alacak. Tarım sayım seferberliği süresince telefon operatörleri ile TÜİK merkez ve taşra teşkilatındaki teknik personel dahil olmak üzere toplamda 5 binden fazla kişi sahada çalışacak.


SONUÇLAR 2026’NIN İKİNCİ YARISINDA

Çalışmanın referans dönemi, 1 Ekim 2024-30 Eylül 2025 tarihleri arası dönemi kapsayan 2025 üretim yılı. Bitkisel üretimle tarımsal alet ve makina kullanımı için 1 Ekim 2024-30 Eylül 2025 referans dönemi; hayvancılık, tarımsal alet ve makina varlığı için 1 Temmuz 2025 referans günü esas alınacak. Örnekleme yoluyla derlenecek diğer verilere ilişkin çalışmalar, 2026 yılında gerçekleştirilecek. 2025 genel tarım sayımına ilişkin ilk sonuçların 2026 yılı ikinci yarısında açıklanması planlanıyor.


7 KEZ SAYIM YAPILDI

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından her 10 yılda bir tarım sayımı yapılması tavsiye ediliyor. Türkiye’de bugüne kadar 1927, 1950, 1963, 1970, 1980, 1991 ve 2001 yılında olmak üzere toplam 7 genel tarım sayımı yapıldı. Sayım yöntemi; ulusal ihtiyaçlar, uluslararası standartlar ve alanında uzman isimlerden oluşan akademik danışma kurulunun tavsiye ve yönlendirmeleri göz önüne alınarak tasarlandı. İşletmeci, arazi, hayvan, alet ve makina varlığı gibi temel konularda tam sayım, işgücü, hayvan barınakları ve gübre yönetimi, toprak yönetim uygulamaları gibi konularda örnekleme yoluyla veriler derlenecek. Sayımda beyan edilen bilgilerin, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) gibi sektöre ilişkin idari kayıtlar, nüfus kayıtları, kadastro bilgileri, traktör/biçerdöver tescil kayıtları gibi verilerle anlık olarak karşılaştırılmasını sağlayacak bir veri ve yazılım altyapısı kullanılacak.