Deprem süreci, ilk tespitlere göre tarımda 24.2 milyar liralık hasara neden oldu. En fazla hasarın sulamada olduğu kaydedilirken, DSİ bu hasarı ilk etapta tahminen 19.5 milyar TL olarak hesapladı.


Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler sonrası Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan raporda, ilk tespitlere göre tarımda 24.2 milyar liralık hasar meydana geldi. Hayvancılık sektöründe toplam hayvan varlığındaki hasarın tespitine yönelik çalışmalar sürdürülürken, mevcut durumda 8 bin 241 büyükbaş, 64 bin 260 küçükbaş, 42 bin baş kanatlı hayvanın telef olduğu belirlendi. Ayrıca Adıyaman’da 533 bin, Malatya’da ise 168 bin civciv telef oldu. Bu kapsamda, hayvan ölümleri nedeniyle yetiştiricilerin 602.5 milyon lira kayba uğradığı tahmin edildi.

 

HASAR KALEMLERİ

 

Deprem bölgesinde bulunan 233 bin 230 ağıl ve ahırın 13 bin 284’ü yıkıldı. Bölgede bulunan yaklaşık 1.6 milyon arı kovanından 5 bin 756’sının zarar gördüğü belirlendi. Bunların yeniden temin edilmesinin maliyetinin 8.6 milyon lira olduğu öngörüldü. Adana, Diyarbakır, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatay’da bulunan özel sektöre ait 12 ürün deposunda hasarların toplam maliyetinin 221 milyon lira olduğu saptandı.

 

SULAMA SEKTÖRÜ

 

Raporda, Orman Genel Müdürlüğü’ne (OGM) ait bina ve ekipmanlardaki hasarın toplamının yaklaşık 3 milyar lira olduğu öngörüldü. DSİ tarafından ilk etapta hesaplanan sulama sektörü tahmini hasar tutarı 19.5 milyar lirayı buldu. Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) ait 18 depoda toplam hasarın 81.6 milyon lira ve Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) tesislerinde tespit edilen hasarın ise toplam maliyetinin 134.1 milyon lira olduğu tahmin edildi. Bu kapsamda tarım sektöründe meydana gelen hasarların toplamının ilk tespitlere göre 24.2 milyar lira düzeyinde olduğu belirlendi. Depremden zarar gören hayvanların telafisi için ise tarımsal destekleme bütçesine 580.3 milyon lira ödenek tahsis edilmesine ihtiyaç duyuluyor. Hayvan yetiştiricilerine dağıtılmak üzere yem için 1 milyar lira ödenek ihtiyacı bulunuyor.

 

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

Rapora göre, kısa vadede alınması gereken politika önerileri arasında hasar gören ahır ve ağılların onarımı, yıkılanların yeniden inşa edilmesi, yıkılan ahır ve ağıllar nedeniyle barınma sorunu bulunan hayvanlar için hayvan çadırı tedarik edilmesi ile hayvan yetiştiricilerine kaba ve kesif yem, ilaç ve aşı tedarik edilmesi yer alıyor. Ayrıca depo, işleme tesisi ve silo gibi yapıların onarımı ve yeniden yapılması, hayvan kayıpları nedeniyle oluşan zararın, yetiştiricilerin yeniden hayvan alımını sağlayacak şekilde tazmin edilmesi, ilkbahar ekilişlerinin yapılmasının temini amacıyla üreticilere tohum ve gübre desteği verilmesi, bölgede yeterince mevsimlik tarım işçisinin istihdamı için tedbirlerin alınması da +kısa vadeli politika önerileri kapsamında bulunuyor.

27 Mart 2023 Pazartesi