Salı, 05 Kasım, 2024
Türkiye ile Suudi Arabistan arasında durma noktasına gelen ticari ve diplomatik ilişkiler, uzun bir aradan sonra yeniden canlanıyor. Nisan ayında Suudi Arabistan’a en üst düzeyde yapılan ziyaretin ardından ilişkilerde yeni bir aşamaya geçildi. Suudi Arabistan’ın Veliaht Prensi Türkiye’yi ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iki ay önce Kral Selman bin Abdülaziz el-Suud’ın daveti üzerine bu ülkeye resmi bir ziyaret gerçekleştirmesinden sonra Suudi Arabistan’dan da karşılık geldi. Önceki ay Cidde’de hem Kral Selman hem de Veliaht Prens Muhammed Bin Selman ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sefer Ankara’da Veliaht Prens Selman’ı kabul etti.
YUVARLAK MASA
Ankara’daki ziyaretten saatler önce, Türk ve Suudi Arabistan iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla ‘Türkiye-Suudi Arabistan İş ve Yatırım Yuvarlak Masa Toplantısı’ yapıldı. Toplantıda konuşan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, geçtiğimiz dönemde yaşanan sorunlardan dolayı iki ülkenin ticaretinin dibe vurduğunu hatırlatarak. şunları söyledi: “Suudi Arabistan ile 7.3 milyar dolar ihracatımız vardı. O süreçte 7 milyar dolarlık bir kaybımız oldu. (2021’de ticaret hacmi 265 milyon dolara indi.) İlişkilerin yeniden normalleşmesiyle birlikte 2023’te 10 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşacağımızı düşünüyorum. Hatta Suudi Arabistan’a
10 milyar dolarlık bir ihracat potansiyelinden söz edebiliriz. Özellikle işin müteahhitlik boyutu çok önemli bir alan.”
ORTAKLIĞA DÖNÜŞECEK
Gündüz yapılan yuvarlak masa toplantısında ‘kayıpları giderme zamanı’ denilirken, akşam saatlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın resmi kabulünün ardından yapılan ortak açıklamada ise ilişkileri geliştirecek fırsatlara dikkat çekildi.
Görüşmeye ilişkin yayımlanan ortak bildiride, siyasi, ekonomik, askeri, güvenlik dahil, ikili ilişkilerde yeni iş birliği döneminin başlamasına yönelik kararlılık vurgulandı.
Bildiride, “Taraflar, ticaretin geliştirilmesi, çeşitlendirilmesi ve kolaylaştırılması imkanlarını, yatırım fırsatlarının araştırıl-masını ve somut ortaklıklara dönüştürülmesi için iki ülkenin kamu ve özel sektöründeki iletişimin artırılmasını ele aldılar” denildi.
ENERJİDE İŞBİRLİĞİ
Bildiride, enerji konusunda şunlar kaydedildi: “Taraflar, özellikle petrol ve rafinesi, petrokimya, enerji verimliliği, elektrik, yenilenebilir enerji, inovasyon, hidrokarbon kaynakları için temiz teknolojiler, hidrojen de dahil düşük karbonlu yakıtlar alanlarında işbirliği beklentilerini, enerji sektörü ve ilgili tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesi, ilgili projeler geliştirilmesi için çalışılması arzusunu ifade ettiler.”
YAPAY ZEKA
Ortak bildiride, yapay zeka, dijital teknolojiler ve akıllı şehirler alanlarında üretim ve yatırım ortaklıklarının geliştirilmesi ve bu alanlarda faaliyet gösteren özel sektör aktörlerinin işbirliğine teşvik edilmeleri konularında görüş birliğine varıldığı da vurgulandı.
STANDARTLAR VE BELGELENDİRME
Bildiride, Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ile Suudi Arabistan Standartlar, Metroloji ve Kalite Teşkilatı arasındaki ilişkilerin, ilgili iki kurum arasında imzalanan işbirliği anlaşmaları çerçevesinde güçlendirilmesi ve sürdürülmesi konusunda mutabık kalındığı kaydedildi.
KOBİ OTORİTELERİ
Bildiride ayrıca TÜBİTAK ile Kral Abdülaziz Bilim ve Teknoloji Şehri (KACST) arasında 2016’da imzalanan işbirliği protokolü çerçevesinde, bilim insanlarının karşılıklı ziyaretleri ile KOSGEB ile Suudi Arabistan KOBİ Otoritesi arasında işbirliği yapılması konusunda anlaşıldığı da belirtildi.
TURİZMDE ORTAKLIK
Bildiriye göre, görüşmelerde turizm alanındaki işbirliğinin ve iki ülke arasındaki turizm hareketinin, anlaşmalar uyarınca geliştirilmesinin, turizm sektörünün gelişimine fayda sağlayan ortak çalışmaların güçlendirilmesinin önemi vurgulandı.
POTANSİYEL ALANLAR NELER?
Türkiye-Suudi Arabistan ortak bildirisinde ekonomik potansiyele ilişkin şu bilgi paylaşıldı: “Taraflar G20 üyeleri olarak, iki ülkenin büyük ekonomik potansiyelini ve Suudi Arabistan’ın 2030 Vizyonu’nun yatırım, ticaret, turizm, kalkınma, sanayi, madencilik, inşaat projeleri, ulaşım-altyapı (müteahhitlik dahil), tarım, gıda güvenliği, sağlık, iletişim-bilgi teknolojisi alanları, medya ve spor alanlarında sunduğu fırsatları vurguladılar. Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi’nin çalışmalarını etkinleştirme, ortak ilgi alanlarında işbirliği ve koordinasyon seviyesini yükseltme ve iki ülke uzmanları arasında tecrübe paylaşımı konuları üzerinde çalışma hususunda mutabakata vardılar.”
KAPALIÇARŞI’DA TRAFİK ARTACAK
İki ay önce Cidde’de yapılan görüşmede, ekonomik potansiyelin tekrar harekete geçirilmesi yönünde mutabık kalınmıştı. Son haftalarda, ilişkileri yeniden canlandırmaya yönelik yeni adımlar atılırken, Ankara’daki görüşmeden iki gün önce Suudi Arabistan yönetimi ‘pandemi sebebiyle’ uyguladığı Türkiye’ye seyahat yasağını kaldırdı. İyi niyet işareti olarak değerlendirilen bu kararın, başta İstanbul olmak üzere Türk iş dünyasında turizm ve alışveriş yoluyla iş hacmini artırması bekleniyor. Seyahat serbestliğinin Kapalıçarşı’ya da yansımasının olması bekleniyor. Buna göre Kapalıçarşı’da ziyaretçi sayısı ile birlikte altın alışverişi de artacak. Çarşı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, şu anda 190 bin olan günlük kapı geçişinin Suudi Arabistanlı ziyaretçilerle 250 bine yükseleceği tahmin ediliyor.
SAĞLIK YATIRIMLARI
Bildiride ayrıca sağlık alanında iki ülke arasındaki mevcut işbirliğini geliştirme kararlılığı vurgulanarak, sağlık yatırımları alanında işbirliği fırsatlarının araştırılması konusunda mutabık kalındığı aktarıldı. Suudi tarafının, Riyad’ın EXPO 2030 adaylığına Türkiye’nin verdiği destekten ötürü şükranlarını ifade ettiği de bildirildi.
28 Haziran 2022 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı
05 Kasım 2024 Salı