Geçen yıl 117 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren süs bitkileri sektörü, geçtiğimiz günlerde meyve ve zeytin ağaçlarının da süs bitkisi kategorisinde ihracatının önünü açan yeni düzenlemeyle dış satımını katlamaya hazırlanıyor. Sektöre can suyu olması beklenen yeni uygulamayla rotasını Akdeniz ikliminin hakim olduğu İtalya ve İspanya gibi ülkelere çeviren küresel alıcıların, hedef pazar olarak yeniden Türkiye’ye odaklanması bekleniyor.
ZENGİN BİYOÇEŞİTLİLİK
Farklı gen merkezlerinin ve üç ana floristik bölgenin kesiştiği bir noktada bulunmasından dolayı zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip olan Türkiye, süs bitkileri ihracatında dünyanın ilk 20 ülkesi arasında yer alıyor. Net ihracatçı bir sektör olan süs bitkileri sektörü, yapılan düzenlemeyle zeytin ve meyve ağaçlarını da bu ay yeniden süs bitkileri kategorisinde ihraç etmeye başladı.
2020 YILINDAN BU YANA
Mevsimsel şartların uygunluğu sebebiyle zeytin ve meyve ağaçlarının kolaylıkla yetişebildiği Türkiye’de, bu ürünler 2019 yılına kadar iç piyasanın yanı sıra dış pazarlara da satılabiliyordu. Ancak 2020 yılında meyve ve zeytin ağaçlarının süs bitkisi olarak ihracatı yasaklanmıştı. Özellikle Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Türk Cumhuriyetleri’nin alıcı olduğu pazar, son 5 yılda başka ülkelere kaydı.
SÖKÜLEN MEYVE AĞAÇLARI
Ayrıca yeni düzenlemeyle tarım amaçlı faydalanılan ancak zamanla sökülme ihtiyacı doğan meyve ağaçları da ihracat kapsamına alındı. Bu düzenlemenin hem çevreye hem ekonomiye katkısı olduğunu söyleyen Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan, “Bozulan meyve bahçelerinden sökülen meyve ağaçları, görsel etkisi sebebiyle sektörde oldukça fazla kullanılıyor. Bu ağaçları süs bitkileri sektörü olarak biz hem doğaya hem de ekonomiye geri kazandırıyoruz” dedi.
ODUN OLMAYACAK
Değişiklikle peyzaj çalışmaları kapsamında sökülmek zorunda kalan ağaçlar da yeniden işlevlerine kavuşacak. Bu ağaçlar söküldükten sonra odun olarak kullanılma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyordu. Akcan konuyla ilgili olarak, “Hem çiftçilerin tür değişikliği sebebiyle söktüğü meyve ağaçlarını hem de otoyol çalışmaları sırasında sökülmek zorunda kalan zeytin ağaçlarını sektör saksılara alarak satışa sunuyor, ancak iç piyasada yeterli talep olmadığı için bu ağaçlar tüketilemiyordu. İhracatın açılmasıyla bu stoklardaki ürünler de yurt dışına satılabilecek” bilgisini verdi. Bundan sonra kamulaştırma ya da bahçelerdeki tür değişikliği sebebiyle sökülecek bitkilerin Tarım ve Orman İl veya İlçe Müdürlükleri onayıyla yerinden alınıp ihracatının yapılması mümkün olacak.
Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan
STOKLAR 2027’YE KADAR BİTECEK
Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği (SÜSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Savaş Akcan: Süs bitkileri sektörü geçtiğimiz yıl 70 milyon dolarlık ithalata karşın 117 milyon dolarlık ihracat yaptı. Her geçen yıl ihracat rakamlarını da artırmaya devam ediyoruz. Daha çok proje bazlı olarak talep edilen, projede yer alan birkaç kalem meyve ağacını gönderemediğimiz için tüm bitki listesi iptal ediliyor ve bu nedenle pazarlarımızı yavaş yavaş kaybediyorduk. Bu ay itibariyle ihracatın serbest kalmasıyla stoklarda kalan ürünler de bitirilecek. 2027 yılsonuna kadar stokların erimesini bekliyoruz. İptal edilen bitki listelerini de göz önüne alırsak, yasağın kalkmasıyla birlikte sektörümüzün ihracatını 40-50 milyon dolar değerinde artıracağını öngörüyoruz.