HABER: ŞEREF KILIÇLI
Dünya Bankası’na göre, yıllık evsel atık miktarı, günümüzde 2 milyar tona ulaştı. Aynı rapora göre bu alanda yapılan yıllık 205 milyar dolar harcamanın, 2025’te 375 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Ülkemizde de benzer bir artış söz konusu. 2015’te 31 milyon ton olan evsel atık miktarının, 2023’te 38 milyon tona ulaşacağı öngörülüyor. Atıkların bir diğer özelliği çok büyük bir kısmının aslında geri dönüştürülebilir nitelikte olması. Atık yönetimi ve geri dönüşüm, dünyanın gündeminde yer alırken, İTO Mimarlık ve Mühendislik Meslek Komitesi, ‘Sıfır Atık’ konulu önemli bir sektör toplantısı gerçekleştirdi. Toplantının açılış konuşmasını yapan İTO Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Doğan Salman, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan ‘Sıfır Atık’ projesinin ülke ekonomisi için önemine dikkat çekti. Salman, “Etkin bir geri dönüşüm sistemi, hammadde ve ara malı ithalat bağımlılığı yüksek olan sektörlerde bu bağımlılığı azaltıcı yönde katkı yapacak. Sürdürülebilir ekonomik büyümeye katkı sağlayacak” dedi. Salman, geri dönüşümün ulusal refahın artırılmasında sahip olduğu büyük potansiyelin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı.
100 BİN İSTİHDAM
Sıfır Atık Projesi’ni dört temel adımda açıklamanın mümkün olduğunu belirten Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Sebahattin Dökmeci ise şöyle konuştu: “İlk adım, olabildiğince az tüketmek ve az atık oluşturmak. İkinci adım, atıkları, kaynağından ayırt ettirerek toplamak. Üçüncü adım ise aynı tür atığı, geri kazanmak. Dördüncü adım da aynı tür atıklardan kompozit edilmesini sağlamak.”
Projenin ülke çapına yayılmasıyla 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranını 2023’e kadar en az yüzde 35’e çıkarmayı hedeflediklerini söyleyen Dökmeci, şöyle devam etti: “2030’da ise yüzde 60 seviyelerine çıkarılmasını hedefliyoruz. Sıfır Atık Projesi sadece çevre boyutunda bir proje değil, ekonomik tarafı da oldukça önemli. Ülkemizde tam anlamıyla uygulanmasıyla, yıllık 20 milyar TL’lik bir ekonomik kazanç hedefliyoruz. 2023’e kadar yaklaşık 100 bin kişiye istihdam sağlamasını öngörüyoruz.”
YÖNETMELİK HAZIR
Sebahattin Dökmeci, ‘Sıfır Atık Yönetmeliğini’ hazırladıklarını da açıklayarak, şu bilgiyi verdi: “Belediyeler artık asgari ikili toplama sistemine geçecek. 2019’da 100 bin nüfus ve üzeri belediyeler, alışveriş merkezleri, organize sanayi bölgeleri, havalimanları, marinalar, limanlar ve oteller Sıfır Atık Belgesi alacak. Diğer yerler, kademeli 2023’e kadar sıfır atık sistemine geçecek.”
Dökmeci, ücretli poşet uygulaması ile 440 olan kişi başına poşet tüketimini bu yıl için 90’a düşürmek istediklerini söyledi. 2023 için Avrupa Birliği’nde mevcut durum olan kişi başı 40 adete düşüş hedefleniyor.
SEKTÖRDEN YOĞUN KATILIM
İTO Mimarlık ve Mühendislik Meslek Komitesi Meclis Üyesi Gökhan Murat Kalsın’ın yönettiği toplantı, sektörün yoğun katılımıyla gerçekleşti. İTO Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Doğan Salman, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Sebahattin Dökmeci, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdür Yardımcısı Mehmet Sabri Kaplan, İTO Mimarlık ve Mühendislik Meslek Komitesi Başkanı ve Meclis Üyesi Süleyman Uluocak, meclis ve komite üyeleri, Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSTAÇ Genel Müdür Yardımcısı Fatih Hoşoğlu, İstanbul Geri Dönüşümcüler Derneği Başkanı Yüksel Yılmaz, ÇEVKO Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla, Akademi Çevre A.Ş. Çevre ve Atık Yönetimi Koordinatörü Cem Ferda Tuncer de katılımcılar arasındaydı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İSBAK tarafından çevre kirliliğini engellemek amacıyla üretilen Akıllı Geri Dönüşüm Konteyneri, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Ayazağa Metro İstasyonu’nda hizmet veriyor.
2019 TEMASI ‘SIFIR ATIK’
Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülen ‘Tüketicinin Korunmasının Güçlendirilmesi’ projesi kapsamında, Tüketici Özel Ödülü verilecek. Tüketici Özel Ödülü’nde, bu yılın teması ‘İsrafın Önlenmesi ve Sıfır Atık’ olarak belirlendi.
POŞETTE 25 KURUŞ ÇEVREYE GİDİYOR
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdür Yardımcısı Mehmet Sabri Kaplan, naylon poşet bedelinin sanayiciye gitmediğini vurgulayarak şu bilgiyi verdi: “Naylon poşetler için alınan 25 kuruştan marketlere veya sanayicilere kalan bir kısım yok. Tamamı Maliye Bakanlığı’nın ilgili sermayesine gidiyor. 25 kuruş içinde, 15 kuruş geri dönüşüm katılım payı, 8 kuruş maliyet, 2 kuruşta KDV olarak alınıyor. Nisan gibi Maliye Bakanlığı’nın hesabına bu paralar geçecek. Akabinde sıfır atıkla ilgili teşvik olarak belediyelere veya STK’lara aktarılacak.”