HABER: ŞEREF KILIÇLI
Japonya’nın ev sahipliğinde gerçekleşen G20 2019 Osaka Liderler Zirvesi’nin ardından 43 maddelik bir deklarasyon yayınlandı. Deklarasyona, ticaret ve dijital ekonomi bakanlarının Tsukuba’daki toplantının ardından kabul ettiği rapor büyük oranda etki etti. İnovasyondan güvene dayalı serbest veri dolaşımına, insan merkezli yapay zekadan dijital eşitsizliğin giderilmesi için uygulanacak politikalara kadar birçok konu yer aldı.
İNOVATİF TOPLUM
Deklarasyonda, inovasyon ve dijitalleşme konusuna verilen önem, “İnovasyon, ekonomik büyümenin önemli bir itici gücüdür ve aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ilerlemede ve kapsayıcılığı artırmada katkıda bulunabilir. Dijitalleşme ve gelişmekte olan teknolojilerin uygulanmasının teşvik edilmesi yoluyla kapsayıcı, sürdürülebilir, güvenli ve inovatif bir toplum oluşturmak için çalışacağız” cümleleriyle ifade edildi.
21. yüzyılın petrolü olarak görülen veri de liderlerin deklarasyonunda özel olarak yer alan konular arasındaydı. Dijitalleşmenin, ekonomilerin ve toplumların her yönünü değiştirmesi sebebiyle verilerin etkin olarak kullanılmasının ekonomik büyüme ve sosyal refahta kritik rol oynadığına dikkat çekildi. Deklarasyonda verilerin tüm potansiyelinden yararlanmak için uluslararası politika tartışmalarının teşvik edileceği de vurgulanarak şöyle denildi: “Sınır ötesi veri akışı, fikir ve bilgi üretkenliğini artırır. Gizlilik, veri koruma, fikri mülkiyet hakları ve güvenlik ile ilgili zorlukları yükseltirken daha fazla yenilik ve sürdürülebilir kalkınmanın iyileştirilmesini sağlar. Bu zorlukları ele almaya devam ederek, veri akışını daha da kolaylaştırabilir ve tüketici güvenini güçlendirebiliriz. Bu bağlamda, hem yerel hem de uluslararası yasal çerçevelere saygı gösterilmesi gerekmektedir.”
VERİ POLİTİKASI
Verinin serbest dolaşımı meselesini G20, ‘güvene dayalı serbest veri dolaşımı’ anlayışıyla çözmek istiyor. Kişisel veri ile kişisel olmayan verinin ayırt edilmesinin yanında, verilerin bazı ülkelerde özel mülkiyet, bazı ülkelerde ise kamu mülkiyeti kabul edilmesi meselenin boyutunu büyütüyor. Liderler, güvene dayalı serbest veri dolaşımı kavramını deklarasyonda kabul ederek şöyle bir kapı açtı: “Güvene dayalı serbest veri dolaşımı, dijital ekonominin fırsatlarını kullanacak. Farklı çerçevelerin birlikte çalışabilirliğini teşvik etmek için işbirliği yapacağız ve verilerin kalkınma için rolünü onaylıyoruz.”
KOBİ’lerin dijitalleşmesine teşvik
İnsan Merkezli Yapay Zeka yaklaşımını kabul eden G20 liderlerinin, dijital güvenlik konusundaki kararları ise şöyle oldu: “Dijital ekonomide güvenliği teşvik etmenin ve güvenlik açıklarını ele almanın artan öneminin farkındayız. Fikri mülkiyetin korunmasının önemini kabul ediyoruz. Nesnelerin İnterneti (IoT) de dahil olmak üzere gelişen teknolojilerin hızla genişlemesiyle birlikte dijital ekonomide güvenlik konusundaki devam eden tartışmanın önemi artıyor. G20 üyeleri olarak, bu acil meseleler üzerinde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu onaylıyoruz.”
Dijital eşitsizliği gidermek için çalışma yapılacağının vurgulandığı deklarasyonda, KOBİ’lerin dijitalleşmesinin teşvik edileceği de belirtildi.
Dijitalleşmeye Toplum 5.0 ayarı
Japonya Başbakanı Shinzo Abe tarafından 2017 yılında tanıtılan Toplum 5.0 (Society 5.0) anlayışı G20 liderleri tarafından kabul edildi. Toplum 5.0 anlayışı, teknolojinin toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanması görüşüyle temellendiriliyor. Teknolojik gücü doğru yönetecek akıllı toplumun gelişimine katkı sağlanmasını amaçlıyor.
DTÖ’ye e-ticaret mevzuatı mesajı
Ticaret ile dijital ekonomi arasındaki ara yüzün öneminin teyit edilmesiyle beraber e-ticarette yaşanan mevzuat sıkıntıları da G20’ye yansıdı. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi 76 ülke, 2019 Davos toplantısında, e-ticaret konusunda küresel kurallar koyulması için müzakereler başlatmaya karar karar vermişti. Bu kapsamda, Ortak Rapor Girişimi adı altında bir çalışma başlatılmıştı. G20 Liderler Deklarasyonu’nda, DTÖ’de e-ticaretle ilgili yapılan çalışmaya verilen destek şu ifadelerde yer buldu: “e-ticaretle ilgili Ortak Rapor Girişimi kapsamında devam eden tartışmayı not ediyoruz ve DTÖ Çalışma Programı’nın elektronik ticaret üzerindeki önemini teyit ediyoruz.”
DTÖ reformu için yapıcı çalışma
G20 Liderleri, Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) işlevlerinin geliştirilmesi için reforma ihtiyaç duyulduğunu ve reform yapılmasına destek vereceklerini Arjantin’in ardından Japonya’da da ilan etti. DTÖ reformu konusu, deklarasyonda şöyle yer aldı: “İşlevlerini geliştirmek için DTÖ’nün gerekli reformuna desteğimizi tekrar teyit ediyoruz. Bu konuda, 12. DTÖ Bakanlar Konferansı’nda öncülüğünü de içerecek şekilde diğer DTÖ üyeleri ile yapıcı bir şekilde çalışacağız. DTÖ üyeleri tarafından müzakere edilen uyuşmazlık çözüm sisteminin işleyişi konusunda çalışma yapılması gerekliliğine katılıyoruz. Ayrıca, DTÖ ile uyumlu iki taraflı ve bölgesel serbest ticaret anlaşmalarının tamamlayıcı rollerini kabul ediyoruz.”
