HABER: AYŞE BAŞAK
Bu devasa yapıların çöpe gitmesini ciddi bir sorun olarak gören bilim insanlarının geliştirdikleri alternatif bir epoksi reçine ile kanatlar yenilerine dönüştürülebiliyor.
Rüzgar enerjisi, yeşil ve temiz bir enerji türü. Bu enerjiyi elde etmek için kullanılan rüzgar türbinleri, çevre dostu bir işlemle elektrik üretiyor.
Buraya kadar her şey sorunsuz görünüyor.
Ancak türbinlerin aşınan devasa kanatlarının sonunun çöp olduğu düşünüldüğünde her şey o kadar tozpembe değil.
Bilim insanlarına göre, biyo-bazlı yeni bir reçine, eski kanatların yenilerine dönüştürülmesine olanak tanıyabilir.
ÇALIŞMA ÖMRÜ 20 YIL
Tasarımlar üreticiden üreticiye değişmekle birlikte çoğu rüzgar türbini kanadında, başta karbon fiber ya da fiberglass olmak üzere çeşitli malzemeler kullanılır.
Bu malzemelerin liflerini birbirine bağlamak için epoksi termoset bir reçineden istifade edilir.
Kanatlar ortalama 20 yıllık çalışma ömürlerini tamamladıklarında onları oluşturan malzemeleri dönüştürmek üzere birbirinden ayırmak çok zor.
Bunun başlıca nedeni de reçinenin kolayca çözülmemesi ve dolayısıyla karbon ve cam elyaflarının ayrıştırılamamasıdır.
BİYOLOJİK BAZLI HAMMADDE
Çeşitli deneysel geri dönüşüm teknikleri düşünülmüş olsa da bunların bir kısmı ticari ölçekte yönetilemeyecek kadar zorlu süreçleri içerirken, diğerleri liflerin kalitesini düşürüyor.
Bu yüzden türbin kanatları hiçbir işleme uğramaksızın ekseriyetle çöpe atılıyor.
En iyi ihtimal ise öğütülüp çimentoda dolgu maddesi olarak kullanılmaları.
Bu devasa yapıların çöpe dönüşmelerini ciddi bir sorun olarak gören bilim insanları, alternatif bir epoksi reçine geliştirdi. PECAN adı verilen reçine, atık gliserol gibi biyolojik bazlı hammaddelerden yapılabiliyor.
9 METRELİK KANAT ÜRETİLDİ
ABD Enerji Bakanlığı Ulusal Yenilenebilir Enerji Laboratuvarı’nda üretilen reçine ile 9 metre uzunluğunda bir kanat parçası üretildi. Yapılan deneylerde çekme mukavemetinin geleneksel reçinelerle üretilen kanatlara benzer olduğu ve sert hava koşullarına dayanma kabiliyetinin de aynı olduğu kanıtlandı.
Deneylerin ardından PECAN ile üretilen numune metanoliz adı verilen bir kimyasal işleme tabi tutularak küpler halinde
kesildi.
Bu işlemle yaklaşık 6 saatte 225 C sıcaklıkta eritilen reçine sayesinde karbon ve cam elyaflar bozulmadan tamamen
geri dönüştürülebildi.
Üstelik reçineyi sertleştirmekte kullanılan katalizör kimyasalı da geri kazanıldı.
Buluşla ilgili makalenin ayrıntılarını Science dergisinde okuyabilirsiniz.
