Rusya’ya dış ticarette denge uyarısı

Giriş: 11.03.2020 - 00:00
Güncelleme: 17.12.2024 - 22:35

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Türkiye ile Rusya, 4 Ekim 2019’da imzaladıkları anlaşmayla karşılıklı ödemelerde kademeli olarak Türk Lirası ve Ruble’ye geçişi kabul etti. Anlaşma kapsamında, Türk bankaları ve şirketleri Amerikan Doları bazlı uluslararası ödeme sistemi SWIFT’in alternatifi olarak kurulan Rus sistemi SPFS’ye entegre olacak. Ayrıca bu süreçte, MasterCard ve Visa’ya alternatif olarak yine Ruslar tarafından geliştirilen MIR kartlarının altyapı çalışmaları da hızlandırılacak.

İTO’DA KONUŞULDU

Türkiye-Rusya ticaretinde yerel para birimlerinin kullanımı konusu, İstanbul Ticaret Odası’nda gerçekleştirilen toplantıda ele alındı. İTO Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay, açılış konuşmasında, Rusya’nın Türkiye’den ithalatı artırması gerekliliğine de işaret etti. Kuralay, şunları söyledi: “Rusya, bugün dünyanın en önemli ekonomilerinden biri. 2018 yılı itibariyle 211 milyar dolarlık dış ticaret fazlası var. Ancak maalesef ülkemizin Rusya’nın dış ticaretinden aldığı pay yalnızca yüzde 6.6 düzeyinde. 2019 yılı itibariyle Rusya’ya olan ihracatımız 3.85 milyar dolar iken, Rusya’dan ithalatımız 22.5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Yani dış ticaret dengesi ülkemizin aleyhine işliyor. Çin, Almanya, ABD, Hollanda, Belarus ve İtalya gibi Rusya’nın diğer dış ticaret ortağı olan ülkelerin oldukça gerisinde kalıyor. Bu durumun ülkemiz lehine hızlı bir şekilde değişmesini istiyoruz.”

SWIFT’E ALTERNATİF

Rusya Ticaret Bakanlığı Temsilcisi Aleksey Nikiforov da ödemelerin kademeli olarak yerel paralarla yapılmasının iki ülke arasındaki dış ticareti artıracağının altını çizdi. Türk şirketlerinin SWIFT’in alternatifi olarak kurulan Rus sistemi SPFS’ye katılmak istediklerini belirten GrottBjorn Genel Müdürü Victor Lebedev, “Sistemin ticari bankaların muhabir hesaplarında da kullanılmasını arzu ediyoruz. Bu sistem üzerinden, ödemelerin döviz cinsinden yapılabilmesi ve borsada da işlemlerin yapılabilmesi önemli” dedi. Lebedev, Rusya ile Çin arasındaki ticarette yerel paralarla ödemelerin 2010 yılında başladığını, bu sayede kurulan altyapının Rusya ile Türkiye arasındaki anlaşmaya da katkı sağlayacağını vurguladı. Moskova Borsası Uluslararası Satış Başkanı Marina Shchegolihina, Moskova Borsası’nda TL’ye iyi bir talebin olduğunu, 2019 yılında TL’de 500 milyon rublelik bir hacmin elde edildiğini söyledi.

SABİT KUR ÖNERİSİ

Dış ticarette yerel paralarla ödemelerin artması için ithalat ve ihracatın dengeli olması gerektiğini belirten Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faik Çelik, “Türkiye’nin Rusya’ya daha fazla ihracat yapmasını sağlarsak ödemelerde yerel para kullanımı artacak” dedi. Prof. Dr. Çelik, iki ülkenin merkez bankalarının firmalara aylık sabit kur desteği vermesini de önererek şöyle konuştu: “Ruble ve TL konvertibl ama rezerv para değil. Dış ticarette kullanımı desteklemek için merkez bankaları tarafından paralar sabit kura bağlanabilir. Bu da uzun vadeli ihracat ve ithalat işlemlerine imkân verir.”