OSMAN KUVVET
Türkiye ile Romanya arasındaki ikili ticaret hacminde hedef büyütüldü. Geçen yıl ticaret hacmi 11 milyar dolara yaklaşan iki ülkenin hedefi, 2025’te bu rakamı 15 milyar dolara çıkarmak. Avrupa’nın Karadeniz’deki stratejik limanı konumunda olan Romanya ile ticari ilişkiler, 2007 yılına kadar 1970 yılında imzalanan Ticaret Anlaşması ve 1986’da yapılan Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması çerçevesinde şekillendi. Romanya’nın 2007 yılında AB üyesi olmasıyla birlikte ticaret de Gümrük Birliği esasına dayanarak yürütülmeye başlandı.
11 MİLYAR DOLAR
Türkiye, Romanya ile dış ticaretinde net ihracatçı konumunda. 2015 yılında 207 milyon dolar olan dış ticaret fazlası, 2018 yılında 1.4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye’nin 2021 ve 2022 yıllarında Romanya’ya ihracatı yıllık bazda yüzde 34 artarak, dış ticaret fazlası sırasıyla 1.7 milyar dolar ve 3.6 milyar dolar seviyesine yükseldi. 2023 yılında ise Türkiye’nin ihracatı yatay seyrederken ithalatı yüzde 10 arttı.
Türkiye’nin Romanya’ya ihracatındaki payı 2019 yılında yüzde 4.5 seviyesindeyken, 2022 yılında yüzde 5.6’ya yükselerek zirve yaptı. 2023 yılında ise yüzde 4.8’e geriledi.
Aynı tarihte dış ticaret fazlası 3.3 milyar dolar seviyelerine düştü. 2023 yıl sonu itibariyla iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi yaklaşık 11 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece Romanya, Türkiye’nin ihracatında 11. sırada yer aldı.
293 ROMANYALI FİRMA
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, 2002 ile Ocak 2024 arasındaki dönemde Romanya’dan Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım 21 milyon dolar oldu. Aralık 2023 verilerine göre, Türkiye’de 293 Romanya menşeli firma bulunuyor. Firmaların 85’i motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu, 30’u ise motorlu taşıtlar ve motosikletlerin dışında kalan perakende ticaret, kişisel ve ev eşyalarının tamir sektörlerinde faaliyet gösteriyor.
EN ÇOK NE ALIYOR?
Romanya, Türkiye’den en fazla; karayolu taşıtları için aksam ve parçalar; otomobiller, izole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar; elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları ve mısır alıyor.
EN ÇOK NE SATIYOR?
Romanya, Türkiye’ye en çok; karayolu taşıtları için aksam ve parçalar; tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış); ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar); otomobiller ve petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar satıyor.
TÜRK YATIRIMLARI 7.5 MİLYAR DOLARI BULDU
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Doğrudan yatırımlar açısından Romanya, AB ülkeleri arasında Türk şirketlerinin yatırım yaptığı ilk 10 ülke arasında. Müteahhitlik sektöründe ise Avrupa’da birinci sırada.
5 bine yakın firmamız faal, kayıtlı firma sayısı çok daha yüksek. Türk iş insanlarının Romanya’daki doğrudan yatırımları 7.5 milyar dolar seviyesine ulaştı” dedi.
Romanya’nın başkenti Bükreş’te düzenlenen Türk İş Dünyası Yuvarlak Masa Toplantısı’nda konuşan Yılmaz, Türkiye’nin geçen yıl Romanya ile ticaret hacminin 11 milyar dolara yaklaştığını kaydetti.
Yılmaz, Romanya’nın, 2023 yılında AB ülkeleri arasında Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı 6. ülke olarak yer aldığını hatırlatarak, “Romanya, AB ülkeleri arasında Türkiye’nin dış ticaret hacmi açısından Almanya, İtalya, Fransa, İspanya, Hollanda ve Polonya’dan sonra 7. sırada yer alıyor” dedi.
SAVUNMADA İŞBİRLİĞİ GÜÇLENİYOR
Türkiye ve Romanya’nın ikili ilişkileri ve işbirliği, ticarette olduğu kadar NATO bünyesindeki projelerle de güçleniyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Bükreş’i ziyaretinde, Romanya’nın Türk savunma sanayi ürünlerine artan ilgisi öne çıktı. Romanya 2023’te, 18 tane Bayraktar TB2 satın aldı. Bunların teslimatları bu yıldan itibaren sürecek. İki ülke arasında SİHA’lar dışında savunma sanayinde de işbirlikleri artarak devam ediyor. Romanya’nın, savunma alanında ortak üretim talebi de var.
BAŞLICA TİCARET ORTAKLARI
İTO’DAN YOĞUN ROMANYA DİPLOMASİSİ
İstanbul Ticaret Odası, Türkiye ile Romanya arasındaki ticaret hacminin artırılması için yoğun ticaret diplomasisini sürdürüyor. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Köstence Ticaret, Sanayi, Denizcilik ve Tarım Odası Genel Müdürü Ruxandra Serescu ve beraberindeki heyeti ağırladı. Görüşmede önümüzdeki dönemlerde karşılıklı yapılabilecek muhtemel işbirliği fırsatları hakkında görüş alışverişinde bulunuldu. Ayrıca iki oda arasında bir Mutabakat Zaptı (MOU) imzalandı.
ROMANYALI FİRMALARLA İSTANBUL’DA B2B
Türk ve Romanyalı gıda firmaları, İstanbul’da B2B toplantısında işbirliği fırsatlarını görüştü. İstanbul Ticaret Odası ve Romanya Timis Sanayi ve Tarım Odası işbirliğiyle düzenlenen etkinlik, İTO Merkez Bina’da gerçekleştirildi. İkili görüşmelere Horeca ürünleri, unlu mamul muhteviyatı ve fırın ekipmanları alanında faaliyet gösteren 5 Romanyalı firma ile 10 Türk firması katıldı.
