Petrol üretiminde ‘belirsizlik’ düşüşü

Suudi Arabistan ve Rusya dahil OPEC+ üyesi 9 ülke, günlük petrol üretimini mayıs itibarıyla yaklaşık 1.6 milyon varil azaltacak. Kesintiye gerekçe olarak, küresel bankacılık krizinin sebep olduğu belirsizlik ortamı öne sürülüyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, Ekim 2022’deki toplantısında, Kasım 2022’den itibaren 2023’ün sonuna kadar günlük petrol üretiminde 2 milyon varil kesintiye gitme kararı almıştı. Suudi Arabistan ve Rusya dahil OPEC+ üyesi 9 ülke, yeni bir karar daha alarak, günlük petrol üretimini mayıs itibarıyla yaklaşık 1.6 milyon varil azaltacaklarını duyurdu. Böylece, grubun mayıs ayı itibarıyla uygulayacağı toplam üretim kesintisi miktarı günlük 3.6 milyon varil seviyesine ulaştı.

KESİNTİ MİKTARLARI

OPEC’ten yapılan açıklamada, bazı üye ülkelerin 2 Nisan’da duyurduğu gönüllü kesinti kararları da teyit edilerek, petrol üretiminde mayıs ayından itibaren Suudi Arabistan’ın günlük 500 bin varil, Irak’ın 211 bin varil, Birleşik Arap Emirlikleri’nin 144 bin varil, Kuveyt’in 128 bin varil, Kazakistan’ın 78 bin varil, Cezayir’in 48 bin varil, Umman’ın 40 bin varil ve Gabon’un 8 bin varil kesinti yapacağı belirtildi. Ayrıca Rusya’nın şubatta açıkladığı günlük 500 bin varil üretim kesintisi kararını yıl sonuna kadar uzattığı kaydedildi.

FİYATI DESTEKLEME

OPEC açıklamasında, kararın, petrol piyasasının istikrarını desteklemeyi amaçlayan bir ihtiyati tedbir olduğu vurgulandı. OPEC kaynakları ise geçen ay yaşanan bankacılık krizinin Londra Menkul Kıymetler Borsası’ndaki ham petrol vadeli işlem sözleşmelerini 15 ayın en düşük seviyesine, varil başına 70 dolara çektiğine dikkat çekiyor. Bu sebeple, OPEC+ üyelerinin, fiyatı desteklemek için yeni üretim kesintisi yoluna gittiğini de belirtiyorlar. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ise konuyla ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “Piyasanın sorumlu bir katılımcısı olarak ve piyasadaki daha fazla dalgalanmaya karşı bir önlem olarak Rusya, ikincil kaynaklar tarafından değerlendirilen ortalama üretim seviyesinden 2023 yılı sonuna kadar günde 500 bin varil gönüllü kesinti uygulayacak. Petrol piyasası, ABD ve Avrupa’da devam eden bankacılık krizi, ekonomik belirsizlik durumu ve enerji politikasındaki beklenmedik ve ileriyi göremeyen kararlar nedeniyle yüksek dalgalanma ve öngörülemezlik dönemi yaşıyor.”

YILIN İKİNCİ YARISINA DİKKAT

Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) açıklamasında ise OPEC+ ülkelerinin yeni üretim kesintisi kararlarının küresel petrol piyasalarına yönelik belirsizliklerin ve dünya ekonomisinin görünümüne ilişkin endişelerin arttığı bir dönemde alındığına dikkat çekildi. IEA’nın ve diğer ilgili kuruluşların öngörülerinin bu yılın ikinci yarısında küresel petrol piyasalarında sıkışıklık yaşanacağına yönelik olduğu kaydedilen açıklamada, “Bu durumda kayda değer bir tedarik açığı oluşması potansiyeli taşıyor. Güçlü enflasyonist baskıların dünya genelinde, özellikle de gelişmekte olan ekonomilerde kırılgan tüketicilere zarar verdiği bir dönemde, OPEC+ ülkelerinin yeni üretim kesintileri bu gerilimleri şiddetlendirme ve petrol fiyatlarını yükseltme riskini artırıyor” uyarısında bulunuldu. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen de petrol üretiminde kesintiye gitme kararının yapıcı olmayan bir eylem olduğunu belirterek, eylemin küresel büyüme için olumlu olmadığını söyledi.

10 Nisan 2023 Pazartesi