Petrol parasıyla mega iş fırsatı

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere bölgeden Türk müteahhitlik firmalarına yapılan ‘projelerimizde yer alın’ çağrısı, hem siyasi hem ticari ilişkilerde mega başlangıç olacak.

HABER: ADEM ORHUN

Pandemi şokundan sonra toparlanmaya çalışan yurtdışı müteahhitlik sektörü, yılın ilk yarısında 4.6 milyar dolarlık 132 yeni proje üstlendi. Pazarda gücünü korumak isteyen firmalar, yeni pazar arayışını hızlandırdı. Bu arayış içinde müteahhitlik firmalarının en çok iş yaptığı yerlerden olan Suudi Arabistan ve Körfez bölgesi yeniden yükselişe geçti. Bölgedeki ülkelerin ekonomilerinde önceki yıllarda yaşanan daralma artık geride kaldı. Çünkü Batı’yı diken üstünde tutan Rusya-Ukrayna savaşı, bu ülkelere olumlu yansıyor.

Yükselen petrol fiyatları Batılı ülkeleri endişelendirirken, Orta Doğu’daki yatırım projeleri için gerekli bütçenin daha kolay bulunmasına imkan tanıyor. 2020 yılında 20 dolara düşen ham petrol fiyatı, aylardır 100 dolar civarında seyrediyor. Uzmanlar ve sektör temsilcilerinin birçoğu, tamamlanması zor görünen veya yüksek bütçe ihtiyacı sebebiyle tartışmalı olan birçok proje için artık yeterli kaynağın oluştuğunu ifade ediyor.

YENİ DÖNEM

Önceki ay Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Ankara ziyareti, iki ülke arasında yeni bir dönemin ve müteahhitlik sektörü için yeni işlerin kapısını araladı. Durma noktasına gelen ilişkilerin yeniden ısındığı ziyarette, ihracat, vize ve ortaklık engellerinin kaldırıldığı açıklandı.

Ziyarette, Suudi Arabistan’ın Türkiye’ye şu üç teklifte bulunduğu kaydedildi:

* Üçüncü ülkelere birlikte açılalım.

* Ülkede Türk mallarının sergileneceği bir fuar yapalım.

* Saudi 2030’daki 3.3 trilyon dolarlık enerji, su, konut ve altyapı projelerine teklif verin.

Prens Selman ile birlikte Ticaret Bakanı, Yatırım Bakanı ve beraberindeki onlarca Suudi iş adamı, Türk müteahhitlerle, projeleri ve işbirliği imkanlarını görüştü. Sektördeki üye firmalarını temsilen Türkiye Müteahhitler Birliği’nin (TMB) de yer aldığı toplantıda Suudi Bakanlar, sektörün son yıllarda yaşadığı sorunların çözümü ile yakından ilgilendi. Suudi yetkililer, önümüzdeki dönemde ülkede gerçekleştirilecek toplam 3.3 trilyon dolarlık taahhüt projesinin sunduğu fırsatlara dikkat çekti.

SORU İŞARETLERİ KALKTI

Prens Selman tarafından 2017 yılında tanıtılan, ancak o yıllarda mali açıdan soru işaretlerini beraberinde getiren Neom Şehri projesinin yıldızı yeniden parladı. Çünkü, petrol fiyatları yeniden 100 doların üzerine çıktı. Petrol gelirlerinin artmasının, dev yatırımlar için gerekli bütçe problemini de ortadan kaldırdığı vurgulandı. Nitekim, Suudilerin de mega projelerin bir an önce tamamlanması yönünde net ve iştahlı bir yaklaşım içinde olduğu görüldü.

EMİRLİKLER SIRADA

Diğer yandan, Suudi Arabistan’ın yanı sıra sektörün tecrübesinin yüksek olduğu Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) de yeni işler açısından öne çıkıyor. Mart ayında DEİK ve TMB işbirliğinde Birleşik Arap Emirlikleri’ne düzenlenen ziyarette, BAE yetkilileri, salgın sebebiyle durdurulan projelerin hayata geçirilmesi sürecinde Türk müteahhitlerle çalışmak istediklerini ifade etti. Böylece kasım ayında yapılan Birleşik Arap Emirlikleri-Türkiye İş Forumu’nda dile getirilenler pekiştirildi.

KOLAYLIK SÖZÜ

BAE Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Dr. Thani Ahmet Al Zeyoudi, İş Forumu’ndaki konuşmasında, “Türk firmalarının BAE’de daha fazla ticaret yapmaları için gerekli koşullar sağlanarak, kardeşlik bağlarımız da güçlendirilecektir. Dünyanın en büyük re-export merkezlerinden biri olan Dubai, Türk firmalarının daha geniş pazarlara ve bölge ülkelerine serbest ticaret erişimi açısından da önemli bir fırsat sunuyor. Türk kardeşlerimizle bu alanlarda işbirliği yapmayı samimiyetle istiyoruz” demişti.

Art arda gelen bu gelişmelerin, önümüzdeki sonbaharda atılacak somut adımların Körfez’de alınan proje sayısını artırması bekleniyor. Bu bakımdan bölgedeki kamu programları için bu yatırımlardan sorumlu kurumlarla temasa geçilmesi öneriliyor.

AYNI MASADA AÇIK ÇAĞRI

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki mega projelere DEİK Başkanı Nail Olpak da dikkat çekti. Dünya gazetesi için Hakan Güldağ’ın sorularını cevaplayan Olpak, Suudi yetkililerle yapılan görüşmeden detaylar paylaştı. Olpak’ın paylaştığı bilgiye göre, Prens Selman, Yatırım Bakan Yardımcısını, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde koordinatör kişi olarak tanıttı. Her iki taraftan 35’er kişinin katıldığı toplantıda, Suudi yetkililer, Neom Şehri projesine dikkat çekerek, “Türk müteahhitlerinin başarısını biliyoruz. Bu büyük yatırımda Türk firmalarının yer almasını istiyoruz” dedi.

ALACAĞIMIZ İŞLER KALICI OLACAK

Körfez bölgesiyle ilişkilerde son durumu değerlendiren Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, Suudi Arabistan’da 2019’dan itibaren durma noktasına gelen faaliyetlerin yeniden canlanacağını belirtti. TMB Başkanı Eren, Suudi Arabistan ile yeni dönem hakkında şunları söyledi: “Türk müteahhitleri olarak bu sıkıntılı sürecin artık aşılacağını ümit ediyorum. Saudi 2030 ve Gigaproject programı gibi uzun vadeli planlar kapsamında gerçekleştirilecek enerji, su, konut ve altyapı projelerinde yeniden yer almayı bekliyoruz.”

SENEYE 10 MİLYAR DOLAR

Türk Arap Afrika İşbirliği Derneği (TASCA) Başkanı Dr. Muhammed Adil, Suudi Arabistan ile ilişkileri şu şekilde değerlendirdi: “İki ülke arasında ticaret, turizm, inşaat ve enerjiden savunma sanayi ile yeni teknolojilere kadar ulaşan geniş bir işbirliği hedefleniyor. Bunun somut örnekleri şimdiden başladı. Yaşar Holding, Suudi şirket Naghi Group ile Konyalı Gesaş Food ise AHQ’yle İyi Niyet Anlaşması imzaladı. Siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle düşen ticaret hacminin önce 5 milyar dolara ulaşması, gelecek yıl ise 10 milyar doların üzerine çıkması bekleniyor.”

YÜZDE 52’Sİ ÜSTYAPI

Middle East Busines Intelligence (MEED) verilerine göre, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yüzde 52’si üstyapı olmak üzere 3.9 trilyon dolarlık proje hayata geçirilecek. Irak ve S. Arabistan başta olmak üzere bölgede 100 milyar dolar tutarında proje de değerlendirilme aşamasında.

S. ARABİSTAN’DA NE DURUMDAYIZ?

* Türk müteahhitlik firmalarının en fazla proje üstlendiği 6. ülke.

* 24.3 milyar dolar tutarında iş yapıldı, 377 proje üstlenildi.

* Yol-köprü-tünel, demiryolu, havaalanı, liman, kentsel altyapı, boru hattı, konut, iş merkezi, sağlık ve turizm tesisleri, baraj, enerji santralı ve petrokimya tesisi projeleri hayata geçirildi.

08 Ağustos 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem