HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Türkiye’de günde 87 bin ton atık üretiliyor. Bu atıkların ancak yüzde 9’u geri dönüştürülebiliyor. Daha yeşil ve temiz bir gelecek için Çevre Kanunu’nda 2018’in aralık ayında değişiklikler yapılmıştı. Buna paralel olarak ücretli plastik poşet uygulamasına geçilmiş, ardından da Sıfır Atık Yönetmeliği yürürlüğe girmişti. Sürdürülebilirlik için bir diğer adım olan Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) uygulamasında da geri sayım başladı. Bir ay ertelemeli olarak 31 Mart’tan itibaren yürürlükte olması planlanan uygulamanın mantığı, çevreye atık bırakanların bunun bedelini ödemesine dayanıyor. Ürünlerini ambalajlayan tüm sektörleri ilgilendiren uygulama ile paketleme için kullanılan zımba, ip gibi aksesuarlardan dahi GEKAP alınacak. GEKAP ambalajla birlikte lastikler, akümülatörler, piller, madeni yağlar, bitkisel yağlar, elektrikli ve elektronik eşyalar ile ilaçları da kapsayacak.
PİYASAYA SÜRENLER
GEKAP’tan ürünü piyasaya sürenler ya da yurtdışından söz konusu ürünü alan firmalar sorumlu olacak. GEKAP yalnızca yurtiçinde tüketilecek ürünler için geçerli olacak. Ambalajsız satılan ürünler için ise ürünü paketleyip tüketiciye sunan satış noktası GEKAP’tan sorumlu olacak. Örneğin bir top kâğıdı, lastikle paketleyip tüketiciye veren satıcı, paketleme amacıyla kullandığı lastik için GEKAP ödeyecek.
SONRAKİ ADIM 2021
Türkiye’nin çevresel hassasiyetlerini gözeten mevzuat uygulamalarının bir sonraki adımı da 2021’de atılacak. Buna göre 2021’in ocak ayından itibaren içecek ambalajları için depozito uygulamasına geçilecek. Piyasaya yıllık sürülen 50 milyar adet içecek ambalajı için uygulamaya konulacak sistemin de sıfır atık yolunda önemli adım olması bekleniyor. Depozito uygulamasının alt yapısının bu yılın ortalarına kadar hazır olması öngörülüyor.
UYUM SORUNU
GEKAP ve Yenilenen Çevre Mevzuatları, İstanbul Ticaret Odası’ndaki seminerle ele alındı. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) işbirliğiyle gerçekleşen seminerin açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Levent Taş gerçekleştirdi. Taş, “Ar-Ge çalışmalarımızı ve yatırımlarımızı yaparken, teknolojiyi ve dünyanın mevcut durumuna ilişkin bilginin bizlere sağladığı çevreye duyarlı alternatifleri tercih etme sorumluluğumuz bulunuyor. Geçiş süreçlerinde uyum ve maliyet sorunları görebiliyoruz. Bu yüzden özel sektör ve kamu kurumları temsilcilerini bir araya getirerek, çözüm önerilerini paylaşmanın faydasına inanıyoruz” dedi. PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu da yönetmeliğin bazı noktalarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
PLASTİK YOL
Dünyada her yıl 350 milyon ton plastik kullanılıyor. Avrupa’da plastik uygulamalarının yüzde 7’si geri dönüşümlü plastiklerden oluşuyor. Geri dönüşümlü plastiklere güzel bir örnek Hollanda’da bulunuyor. Dünyada ilk olan proje ile 218 bin plastik bardak, 500 bin plastik şişe standart bir bisiklet yolundan 3 kat daha dayanıklı bir yola dönüştürüldü.
SIFIR ATIK 2022’DE TAMAMLANACAK
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren ve bazı kurumlarda uygulanmaya başlayan Sıfır Atık Yönetmeliği, 1 Haziran 2020 itibarıyla kamu kurum ve kuruluşlarında zorunlu olacak. Bu zorunluluk 2020’nin aralık ayı itibarıyla organize sanayi bölgeleri, havalimanları, limanlar, 5 bin metrekare üzeri alışveriş merkezleri, zincir marketler, akaryakıt istasyonları ve dinlenme tesisleri için de geçerli olacak. Proje son olarak 31 Aralık 2022’de çeşitli yerler için zorunlu hale gelecek. 2023 için hedef, 20 milyar TL’lik tasarruf sağlamak.
ATIKLAR GERİ DÖNÜŞÜRSE NE OLUR?
