Idaho Ulusal Laboratuvarı (INL), Amazon Web Services (AWS) ile yaptığı iş birliği sayesinde nükleer reaktörlerin geleceğini yapay zeka ile şekillendirmeyi hedefliyor. Bu ortaklık, otonom çalışan nükleer santrallerin geliştirilmesinde yeni bir döneme işaret ediyor.
BULUT DESTEKLİ ÇEKİRDEK
INL’nin Salı günü duyurduğu iş birliği kapsamında, AWS’nin yapay zeka tabanlı bulut çözümleri, nükleer enerji araştırma ve geliştirme süreçlerine entegre edilecek. Böylece maliyetlerin düşürülmesi, zaman çizelgelerinin kısaltılması ve güvenlik seviyesinin artırılması amaçlanıyor.
INL Direktörü John Wagner, “Amazon Web Services ile iş birliğimiz, yapay zekanın nükleer enerjiye entegrasyonu konusunda önemli bir sıçrama” diyerek projenin stratejik önemine dikkat çekti. Wagner, bu hamlenin ABD’nin nükleer enerji kapasitesini modernize etmede kilit rol oynayacağını ifade etti.
DİJİTAL İKİZ REAKTÖRLER
Ortaklık kapsamında, AWS’nin özel yapım çipleri Trainium ve Inferentia ile küçük modüler reaktörlerin (SMR) dijital ikizleri oluşturulacak. Bu sanal kopyalar, gerçek zamanlı verilerle beslenerek reaktörlerin simülasyonunu ve otonom kontrolünü mümkün kılacak.
INL Bilimsel Hesaplama ve Yapay Zeka Bölüm Direktörü Chris Ritter, Amazon’un gelişmiş GPU’ları ve SageMaker gibi araçları sayesinde LLM (büyük dil modeli) altyapısında yeni çözümler geliştireceklerini açıkladı.
YAPAY ZEKA-NÜKLEER EKOSİSTEMİ
Bu gelişme, Westinghouse ile Google Cloud arasında yapılan ve benzer bir yapay zeka tabanlı nükleer hızlandırma anlaşmasının hemen ardından geldi. Böylece yapay zekanın nükleer stratejilerde kilit bir unsur haline geldiği vurgulanmış oldu.
Ortaklık sadece teknolojik değil, stratejik bir dönüşümü de işaret ediyor. INL, yapay zeka-nükleer ekosistemini genişletmek için DOE (Enerji Bakanlığı) laboratuvarları, özel sektör ve enerji geliştiricileriyle yakın temas kuruyor.
ENERJİDE YENİ STRATEJİ
ABD, yapay zeka destekli enerji hamlesini ulusal bir öncelik haline getirmiş durumda. Mayıs 2025’te imzalanan başkanlık kararları, nükleer izin süreçlerini kolaylaştırmayı ve ileri teknolojileri hızla lisanslamayı hedefliyor. Temmuz ayında yayımlanan Yapay Zeka Eylem Planı ise nükleer gücün gelecekteki veri merkezi büyümesi açısından vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
Bu girişim, Amerika’nın küresel teknoloji yarışında öne geçmek için nükleer enerjiyi sadece sürdürülebilirlik değil, stratejik rekabet aracı olarak yeniden konumlandırdığını gösteriyor.
