Okul alışverişinde ibre yerliye dönüyor

HABER: ADEM ORHUN

Yeni eğitim öğretim yılına girilirken 18 milyon öğrenci okul için son hazırlıklarını yapıyor. Okul sezonu, giyimden ayakkabıya, çantadan kırtasiye ürünlerine kadar birçok ürünü arz eden sektörler için en hareketli dönemlerin başında geliyor. Bununla birlikte döviz kurundaki yükseliş trendi, bu sektörlere iş yapan firmaların en önemli gündem maddesi. Zira kurdaki artış, ithal ürünlerde fiyat etiketlerini değiştirdi.

KALİTE STANDARTLARI

Fiyatın dışında, özellikle çanta ve kırtasiye malzemeleri gibi ürünlerde kalite, hem tüketiciyi hem sektör oyuncularını yakından ilgilendiriyor. Nitelikli iş yapan sektör mensupları, TSE kriterlerine uygun, garantili ürünleri perakende noktalarına ulaştırırken, bazı marketlerde ve pazarlarda satışa sunulan markasız ürünler, tüketiciler için birçok risk barındırıyor. Sağlık açısından kaliteli ürün kullanma bilinci artsa da fiyat artışlarının, tüketicinin tercihlerini etkilemesinden endişe ediliyor.

RİSKE KARŞI MARKALI

Diğer taraftan okul alışverişi yapan birçok tüketici, ithal ürünlerdeki yüksek rakamlar ve sağlık riski sebebiyle yerli ürünün önemini daha iyi anladıklarını ifade ediyor. Tüketiciler, denetimden geçmiş markalı yerli ürünlerin, hem fiyat avantajı hem güven sebebiyle daha çekici olduğunu kaydediyor.

Öte yandan ayakkabı sektöründe çocuk ayakkabısı ürünlerinde mağazalarda hareketlilik yaşanıyor. Markalı ayakkabı marketleri, iç piyasada satış hacminin büyük kısmına sahip durumda. Ayakkabıda ithalata gelen vergiler sebebiyle yerli üretim avantaj yakalarken, raflarda da ürünlerin önemli bir bölümü Çin malı yerine yerli üretim olmaya başladı. Bununla birlikte, sektörde üretici olanlar, zincir mağazaların ucuz ürün istemesi ve 8-10-15 ay vadelerle sipariş vermesinin, hem kaliteyi hem sektör mensuplarını olumsuz etkilediğini belirtiyor.

Bu arada döviz artışı ihracata yönelik üretimi hareketlendirdi. Zira özellikle Rusların Türkiye’den daha fazla mal almaya başladığı görülüyor. Hatta okul için üretim yapanların da buraya yönelmesinin beklendiği ifade ediliyor. Ayakkabı ihracatında 800 milyon doların altında olan ihracat rakamının potansiyelin gerisinde olduğunu belirten sektör temsilcileri, “Şikayet etmek yerine gelişmelerin avantajlı taraflarını görmek, ihracata yönelmek lazım. Dış fuarlara ve yeni pazarlara açılmak gerekiyor. 800 milyon doları 2 milyar dolara çıkarabiliriz” diye konuştu.

ERKEN SİPARİŞLER FİYATI TUTTU

İTO Ayakkabı ve Ayakkabı Yan Sanayi Komite Başkanı Süleyman Çiçek, okul ayakkabısı fiyatının 39-159 TL arasında değiştiğini belirtti. Fiyat artışının yüzde 10’lar civarında kaldığını kaydeden Çiçek, “Üretim siparişleri aylar öncesinden verilmişti. Buna göre hazırlanan ürünler geçen ay yerine ulaştı. Dolayısıyla fiyat fazla artmadı. Ancak, sonraki sezonda kur değişiminin etkileri yansıyacaktır” dedi.

Sektörde ihracata yönelik üretim yapmanın avantajlı hale geldiğini belirten Çiçek, “Atölyelere, dışarıdan siparişler gelmeye başladı. Ancak yerli üretici taban, suni deri, astar, iplik gibi hammaddeyi dışarıdan temin ediyor” diye konuştu. Son 10 yılın en hareketli ağustos ayını yaşadıklarını anlatan Çiçek, “Döviz kurundaki artış, yabancı müşteriyi ayakkabı mağazalarına yöneltti” dedi.

TÜKETİCİNİN TERCİHİ ÖNEMLİ

İTO Hazır Giyim ve Konfeksiyon Meslek Komitesi Başkanı ve Meclis Üyesi Şenol Aras, okul sezonu için sipariş verilen malların teslim edildiğini belirtti. Semt ve mahalle bazında ürünlerin hem tasarım hem fiyat olarak farklılık arz ettiğini kaydeden Aras, “Okula yeni başlayanların alışverişi daha kapsamlı oluyor. Bununla birlikte ara sınıflarda bir önceki yıl aldığı kıyafetleri kullanmayı tercih edenler de var. Tüketiciler hem kaliteli hem sağlıklı ürünü uygun fiyata temin etmek için araştırma yapıyor. Tercihlere göre tasarruf eğiliminin arttığını söylemek mümkün, ancak şu ana kadar satışların çok etkilendiği söylenemez. Maliyet artışlarını göz ardı etmek mümkün değil. Ancak sıcak geçen yazın ardından okul sezonu belli bir ferahlama getirecektir” diye konuştu.

MARKASIZ ÜRÜNLERE DİKKAT

İTO Kağıt ve Kırtasiye Meslek Komitesi Meclis Üyesi Muharrem Ender Karvar, okul sezonunda, müfredat değişikliğinin sektörü etkilediğini vurguladı. Karvar, “Programların değişmesi ile yayıncı, dağıtımcı ve perakendeci meslektaşlarımız zor durumda kaldı. Buna bir de kırtasiye ve çanta ithalatında yüzde 30-50 ek fonlar ve döviz kurundaki artış eklendi” dedi.

Kalitesiz ürünlerin bazı marketlerde ve pazarlarda satılmasının endişe verici olduğunu kaydeden Karvar, “Acilen denetimler sıklaştırılmalı, piyasa gözetim kurallarına uygun hale getirilmeli. İstanbul’da kitap-kırtasiye satan 4 bin sektör mensubumuz var. Çeklerin zamanında ödenememesi durumunda kağıt, matbaa, yayınevi, ithalatçı ve imalatçı olan her bir paydaş olumsuz etkilenir” dedi.

13 Eylül 2018 Perşembe

Etiketler : Sektörel