Yüksek teknolojili alanlara daha nitelikli yatırımlar çekmek için HIT-30 programını açıklayan Türkiye, 28 Eylül’de uluslararası yatırımcıların katılımıyla gerçekleştirilecek Yatırım Danışma Konseyi toplantısına hazırlanıyor.
Türkiye’ye Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) girişi, bu yılın ilk 6 ayında 4.7 milyar dolar oldu. 2023’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 5’lik düşüş kaydedilirken, 2024’ün ilk 6 ayında çekilen UDY, aynı dönem içindeki cari açığın yüzde 28’ine karşılık geldi. 2002’den itibaren Türkiye’ye gelen UDY girişlerinin toplam değeri ise 268 milyar doları aştı.
Yılın ilk 6 ayında gerçekleşen yatırımların 2 milyar 846 milyon doları yatırım sermayesi şeklinde gerçekleşirken, 1 milyar 535 milyon dolarını yabancı uyruklulara gayrimenkul satışı, 754 milyon dolarını borçlanma araçları oluşturdu. Aynı dönem içinde yatırım tasfiyelerinin 443 milyon dolar değerinde aşağı yöndeki etkisiyle yılın ilk 6 ayındaki toplam UDY girişi 4 milyar 692 milyon dolar oldu.
EN FAZLA YATIRIM ALANLARI
2024’ün ilk 6 ayında, toplam yatırım sermayesi girişleri 2 milyar 846 milyon dolar olurken 664 milyon dolarlık yatırım girişi ile ‘toptan ve perakende ticaret’, yüzde 23’lük pay aldı. Finans faaliyetleri, aynı dönem içerisinde gerçekleşen yatırım sermayesi girişlerinin yüzde 12’sini çekti. Sektörde gerçekleşen 346 milyon dolarlık yatırımın 274 milyon dolarlık kısmı, bankacılık ve sigortacılık haricinde kalan diğer finansal hizmet faaliyetleri ile ilişkili olarak kaydedildi. En fazla yatırımın gerçekleştiği diğer sektörler yüzde 11’lik pay ile ‘ulaştırma ve depolama’, yüzde 9’luk pay ile ‘bilgisayar, elektrik-elektronik ve optik ürün imalatı’ ve yüzde 6’lık pay ile ‘madencilik ve taş ocakçılığı’ oldu. Hollanda, ABD, Almanya, İrlanda, Norveç ve Birleşik Krallık, Türkiye’nin ilk 6 ayda en çok yatırım sermayesi çektiği ülkeler olarak kayıtlara geçti.
ORTAMI İYİLEŞTİRME
Geçtiğimiz günlerde, ‘HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı’ adıyla sanayi tarihinin en büyük yatırım teşvik programını açıklayan Türkiye, uluslararası yatırımcıların dikkatini de bu programa çekmeyi hedefliyor. Böylelikle daha fazla yatırımı yüksek teknolojili alanlara yönlendirmeyi planlayan Türkiye, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) toplantılarıyla yapılacakları masaya yatırıyor. Bu amaçla geçen haftaki YOİKK toplantısı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi. Toplantıya Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Yükseköğretim Kurulu Başkanı Erol Özvar, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu ile özel sektör temsilcileri katıldı.
YOİKK EYLEM PLANI
Toplantının ardından yapılan yazılı açıklamada, YOİKK Eylem Planı gelişmelerinin, Türkiye Uluslararası Doğrudan Yatırım Stratejisi’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığında 28 Eylül’de yapılacak Yatırım Danışma Konseyi toplantısı hazırlıklarının, Orta Vadeli Program (OVP) ile ilgili gelişmelerin ve 2025-2027 dönemi OVP çalışmalarının değerlendirildiği belirtildi. Açıklamada, iş dünyasının öncelikleri doğrultusunda katılımcı bir şekilde belirlenen yatırım süreçlerini iyileştirici, cari açığı azaltıcı, ikiz dönüşümü hızlandırıcı, mesleki eğitim ve istihdam ilişkisini güçlendirici, mal ve hizmet ihracatını kolaylaştırıcı hususlara odaklanan YOİKK Eylem Planı çerçevesindeki çalışmaların kararlılıkla sürdürüldüğü ifade edildi. Açıklamada, ayrıca toplantıda küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan Türkiye’nin aldığı payın yüzde 1.5’e çıkarılması ve düşmekte olan cari açığın finansman kalitesinin yükseltilmesinin hedeflendiğinin ifade edildiği kaydedildi.
DÜNYA ÇAPINDA YATIRIMCILAR
Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) toplantısı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirildi. Toplantı sonrası yapılan açıklamada katma değerli ve yüksek teknolojilere yönelik yatırımları artırmak amacıyla yakın dönemde YTAK ve HIT-30 programları olmak üzere önemli çalışmalara imza atıldığı ve uluslararası firmaların ilave yatırım kararlarını açıkladıkları bir döneme girildiği belirtildi. Açıklamada, şu bilgiler paylaşıldı: “Sayın Cumhurbaşkanımız başkanlığında 28 Eylül 2024’te dünyanın önde gelen çok uluslu şirketlerinin üst düzey yöneticilerinin, uluslararası kuruluşların ve Türkiye’deki özel sektör çatı kuruluşlarının katılımıyla Yatırım Danışma Konseyi (YDK) toplantısı gerçekleştirileceği ifade edilerek, dünya çapında yatırımcıların ülkemize artan oranda nitelikli doğrudan yatırım yapmalarını sağlayacak ve çok uluslu şirketlerin yatırım kararlarında Türkiye’yi daha üst seviyede bir yatırım üssü konumuna taşıyacak biçimde adımlar atılacağı vurgulanmıştır.”
