Bilim dünyası, yaşamın kökenine dair en önemli sorulardan birine yanıt ararken uzaydan gelen örneklerle heyecan verici bir keşfe imza attı. NASA’nın OSIRIS-REx misyonu kapsamında 2023 yılında Dünya’ya getirilen Bennu asteroidine ait bozulmamış parçalar üzerinde yapılan analizler, yaşamın temel yapı taşlarının dünya dışı varlığını kanıtladı.
Japonya’daki Tohoku Üniversitesi’nden Yoshihiro Furukawa liderliğindeki ekip, asteroit örneklerinde RNA’nın önemli bir bileşeni olan "riboz" ve dünyadaki yaşamın enerji kaynağı olan ‘glikoz’ şekerlerini buldu. Nature Geoscience dergisinde yayımlanan çalışma, biyolojik süreçler için gerekli olan bu maddelerin, Dünya’ya çarpan meteoritlerin aksine, dış ortamdan kirlenmemiş saf uzay materyali içinde var olduğunu gösterdi.
GLİKOZ İLK KEZ BİR UZAY ÖRNEĞİNDE
Yapılan analizlerde, yaklaşık 600 miligramlık Bennu tozu incelendi. Araştırmacılar, modern yaşamın temel yakıtı olan glikozun dünya dışı bir örnekte ilk kez tespit edildiğini vurguladı. Ayrıca genetik bilginin depolanmasında kritik rol oynayan RNA’nın omurgasını oluşturan ribozun varlığı, yaşamın DNA’dan önce RNA ile başladığını öne süren ‘RNA Dünyası’ hipotezini güçlendirdi. Buna karşın, DNA’yı oluşturan ‘2-deoksiriboz’ şekerine rastlanmaması bu teoriyi destekleyen bir diğer bulgu oldu.
Araştırma ekibi, bu şekerlerin 4,5 milyar yıl önce Bennu’nun ana gövdesinde, tuzlu su cepleri ile basit organik moleküllerin reaksiyona girmesiyle oluştuğunu belirtiyor.
‘HER YERDEYDİLER’
NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden astrobiyolog Danny Glavin, bulguların önemine dikkat çekerek, "Şekerler her yerdeydi. Bu tür maddeler yaygınsa, Mars veya Jüpiter'in uydusu Europa gibi gök cisimlerinde de yaşamın hammaddeleri bulunabilir. Kendi güneş sistemimizde yaşam bulabileceğimiz konusunda giderek daha iyimserim" ifadelerini kullandı.
‘UZAY SAKIZI’ VE YILDIZ TOZU SÜRPRİZİ
Bennu örnekleri sadece şeker barındırmakla kalmıyor. California Üniversitesi ve NASA Johnson Uzay Merkezi tarafından yürütülen ve Nature Astronomy dergisinde yayımlanan diğer çalışmalarda iki önemli bulgu daha paylaşıldı:
Uzay Sakızı (Polimerler): Örneklerde, daha önce uzay kayalarında görülmemiş, azot ve oksijen açısından zengin, polimer benzeri bir madde tespit edildi. Bilim insanları, bu ‘uzay sakızı’nın Dünya'da yaşamın oluşmasına zemin hazırlayan erken bir kimyasal öncül olabileceğini düşünüyor.
Antik Yıldız Tozu: Bennu’nun, bilinen diğer uzay materyallerinden altı kat daha fazla eski süpernova kalıntısı (yıldız tozu) içerdiği belirlendi. Bu durum, asteroidin, güneş bulutsusunun ölmekte olan yıldızlarla zenginleşmiş bir bölgesinde oluştuğuna işaret ediyor.
Bu keşifler, Bennu'nun Güneş Sistemi'nin oluşumuna ve yaşamın başlangıcına dair milyarlarca yıllık bir zaman kapsülü olduğunu bir kez daha kanıtladı.
