Moral vitesini büyütüp üretimi hızlandıralım

HABER: ADEM ORHUN

İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu, sektörel istişare toplantılarına bir yenisini ekledi. Belirli alanlardaki meslek gruplarının aynı masada buluştuğu son toplantı ‘hizmetler sektörü’ için gerçekleştirildi. Toplantıda konuşan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Belli sektörleri bir araya getirmeye çalıştık. Üyelerimize biraz daha dokunmak, meclisin resmi havasının dışında istişare etmek istedik” dedi.

KURUMLARA İLETİLİYOR

İstişare toplantılarında dile getirilen konuları ve önerileri konsolide edip (toparlayarak) ilgili kurumlara ve bakanlıklara ilettiklerini belirten Avdagiç şöyle konuştu: “Sektörlerimizin sorunlarını ve çözüm önerilerini içeren dosyaları Yönetim Kurulu olarak bakanlara, kurumlara sunuyoruz. Yine ilgili konuları belediye başkanlarına da iletiyoruz.”

İTO Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay ile Yönetim Kurulu üyelerinin de yer aldığı toplantıda, sağlık, ilaç, eğitim, sigortacılık, otomotiv servis hizmetleri, kuyumculuk, fotoğrafçılık gibi sektörlerden meclis ve komite üyeleri yer aldı.

TASARRUFTA ALTIN

Toplantıda sektör temsilcileri sorunlarını ve çözüm önerilerini dile getirdi. Kuyumculuk sektörü temsilcileri, altın alışverişine taksit imkanının yeniden verilmesinin geciken bir karar olduğunu belirttiler. Altının bir tasarruf harcaması olduğuna dikkat çeken sektör temsilcileri, “Fakat devletimiz bu tasarrufu adeta cezalandırdı” dediler. Sektör temsilcileri, taleplerini şöyle sıraladı:

• Elimizde altın stoğu var. Merkez Bankası, bunu sektörlere kredi olarak kullandırmalı.
• Dubai’ye altın götüren, girişte beyan ettiği altını orada başka sektörlerde değerlendirebiliyor. Bizde de benzeri imkanlar sağlanmalı.
• Altın esaslı muhasebe sistemine geçilmeli.

TANZİM ETKİLİYOR

Gıda perakendeciliği alanında faaliyet gösteren iş insanları ise serbest piyasayı etkileyen uygulamalara dikkati çekti.

Sektör temsilcileri “Tanzim ürünlerinin belli marketlerde toplanması olumsuz bir karar.
Bu marketler 5-6 bin firmadan hizmet alıyor. Halbuki sadece gıda sektöründe 46 bin firma mevcut. Bunlar belli marketlerde toplanırsa, cirolarda ciddi düşmeler olur. Bu uygulama toptancıları ve hallerdeki hareketi de olumsuz etkiliyor. Esnaf kesimini yaşatmak için formül bulmalıyız” dediler.

SANAYİ KOVULMASIN

Toplantıda döküm ve ilaç üretimi yapan iş insanları ise, İstanbul dışına çıkmaya zorlandıklarını belirttiler. Avrupa’da dökümcülerin, şehir içinde özenle korunduğunu belirten sektör temsilcileri, “Kayabaşı’na gittik. Şehrin dışına çıktık, rahat ederiz diye düşünüyorduk, fakat TOKİ ve konut yapıcıları zorlamaya başladı. 150 firma vardı 10 firma kaldı. Onları da gitmeleri için zorluyorlar” dediler. İstanbul dışında işçi bulmakta zorlandıklarını belirten sektör temsilcileri, “Çorlu’ya bile gidenler geri dönmek istiyor” dedi.

GÜVEN ENDEKSİ

Toplantıda bazı sektör temsilcileri “Ülke olarak güven endekslerimizi yükseltmeliyiz. Hayatımızın her safhasında güven unsuruna öncelik vermeliyiz” dediler. İşletmeleri batıran en önemli şeyin, nakit akışını ayarlayamamak olduğunu belirten iş insanları “Müteahhitlerin batmaması lazım, onlar girişimci ve sermaye sahibi insanlar. Hakedişler 6-9 ay bekliyor. Onlar da dönemiyor, ödemelerini çeviremiyor. Piyasada güvensizlik oluyor” şeklinde konuştular.

EĞİTİM PAYLAŞILMALI

Özel eğitim kurumları işletmecileri ise okul ihtiyacını karşılamada müteşebbislere daha fazla kolaylık sağlanması gerektiğini vurguladılar. Sektör temsilcileri bazı taleplerini şöyle sıraladılar:

• Belediyelere, okullarla ilgili daha fazla yetki ve görev verilmeli.
• Yüksek öğretimde özel sektörün payı artırılmalı.
• Devlet meslek liselerinin yanı sıra özel meslek liselerini de gündeme almalı.
• Özel okul açmak isteyenler için Sağlık Bakanlığı’nın yaptığına benzer coğrafi planlama yapılmalı. Herkesin her istediği yerde okul açması önlenmeli.

SAĞLIKTA ÖDEMEME

Özel sağlık hizmetleri verenler ile ilaç ve tıbbi cihaz tedarikçileri de hem ödemelerini alamamaktan hem de fiyatların döviz kuru karşısında çok düşük kalmasından zarar gördüklerini ifade ettiler.

Sağlık Hizmetleri Tebliği (SUT) fiyatlarının 12 yıldır aynı olduğunu belirten özel hastane işletmecileri, “Muayene 27 lira, buna tüm tahliller de dahil deniliyor. Bu rakamla sektörün ayakta kalma imkanı yok” dediler.

TRAFİK SİGORTALARI

Toplantıya katılan sigortacılık sektörü temsilcileri ise trafik sigortalarını devlet belirlemeye başlayınca, sektörün mali dengesinin ve acentelerin işlerinin bozulduğunu söylediler. Sektör temsilcileri, “Trafik sigortası indirildiği gün, şirketler, acentelerin komisyonunu yüzde 90 düşürdü” dediler.

Toplantıda sigortacıların da dile getirdiği konulardan biri Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) oldu. İşletmeciler, “Kanun kapsamında, ekrandaki birçok bilgiyi kapatmışlar. Sistem hastaya provizyon vermiyor” diye konuştular.

YABANCI İŞÇİ İHTİYAÇ

Toplantıda otel ve restoran işletmecileri, son yıllarda ülkedeki yabancı trafiğinin artması sebebiyle Rusça ve Arapça bilen elemana ihtiyaç duyduklarını belirttiler. Mecburen yabancı işçi çalıştıran yerlerin de kontrollerde ağır cezalar aldığını belirten işletmeciler “Yabancıya SGK yaptırmak istediğimizde bu mümkün olmuyor. Ceza almamak için de işten çıkarıyoruz, işimizi de kapatıyoruz. Bu istihdama da olumsuz yansıyor” dediler.

ÜRETİME YER AÇILMALI

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, istişare toplantısında bazı sektör temsilcilerinin “Bu ülkeyi üretim kurtarır diyoruz ama hâlâ inşaata ağırlık veriyoruz” eleştirisi üzerine bir açıklama yaptı. Avdagiç “İstanbul her şeyin şehri olmalı. Sanayi mutlaka korunmalı. İstanbul’da 120 bin dönüm askeri arazi kullanıma açıldı. Bu, 20 tane OSB kurulabilecek büyüklükte alan demek. Fakat tesis kurmak için nereye el atsak burası konut olacak diyorlar. Ülkemizin katma değerli üretimle kalkınması için bu konuda hep birlikte yeni girişimlerde bulunacağız” dedi.

SEÇİM SONRASI REFORM ZAMANI

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, yerel seçimlerin ardından 4 yıllık seçim olmayan bir dönem olduğunu söyledi. Avdagiç, “Hükümetimizin, önümüzdeki dönemi ekonomiyi daha güçlendirecek yapısal reform dönemi ilan edeceğinden eminiz” dedi.

İş dünyası olarak hem sorunları hem somut çözüm önerilerini dile getireceklerini belirten Avdagiç, “Makro söylemler yerine mikro öneriler, somut rakamlar etkili oluyor” diye konuştu.

İTO Başkanı Şekib Avdagiç’in bazı tespitleri ve değerlendirmeleri şöyle oldu:

• Mükerrer işler var. Bakanlıklar, belediye ve İTO olarak yaptığımız benzer işler elden geçirilmeli.
• Konkordato, yatay seyre girdi. Sıkı takip ediyoruz. İstanbul’da 400’ün altında. Başvurup sonra çıkan bazı firmalar da var.
• İstanbul’da enteresan bir konut stoğu var. 400 bin sıfır konut duruyor. Döviz riskimizi karşılayacak değere sahip.
• İstanbul’da depo sanayi alanları kurulmalı. Konut alanlarının yanına depolar yapılırsa trafik azalır.
• Perakendede tekel oluşturacak adımlar önlenmeli, yerel marketler ve mahalle kültürü korunmalı.
• 13.5 milyon kişiye devlet yardım ediyor. Bunlar, gözden geçirilmeli, üretim ve sanayi faaliyeti özendirilmeli.
• Tasfiye hakkının verilmesinin yanı sıra, hakedişlerin erken ödenmesi ve fiyat farkı kararnamesi iş dünyası için çok önemli.

OTELLER YETİŞMİŞ PERSONELİNİ KAYBETTİ

Otel işletmecileri, sektörde, 2010-15 arasında inanılmaz bir çıkış yaşandığını; ancak o zamanlar para bulup otel yapanların şimdi kredisini ödeyemez halde olduğunu belirttiler.

2016’da terör olaylarıyla ağırlaşan şartların, sektörde kiracı olanları tasfiye ettiğini belirten işletmeciler “Kapatanlar, maddi açıdan doğru karar verdi. Ancak biz kendi otelimize ve ekibimize çok emek verdiğimiz için direndik. Şimdi o günler geçti. 2019 daha parlak diyoruz. Ancak, yetiştirdiğimiz personelimizi kaybettik. İnsanlar istikrarsız bir sektörde çalışmak istemiyor. Gidenler geri dönmüyor” dediler.

Diğer yandan çok başarılı kadın çalışanları da kaybettiklerini belirten işletmeciler, “Evlenince eşleri otelde, turizm tesisinde çalışmasına izin vermiyor. Sektörle ilgili imaj problemi var. Oda, bunun için de çalışmalı” şeklinde konuştular. Mesleki eğitime dikkat çeken sektör temsilcileri, İTO’nun turizmde çalışacak ara elemanların yetişmesine destek vermesini istediler.

BELGE YÜKÜ DÜZENLEMEYLE HAFİFLETİLMELİ

Sektör temsilcilerinin bir araya geldiği toplantıda konuşan mali müşavirler, farklı kurumların benzeri belgeleri tekrar tekrar istemesinin emek kaybına sebep olduğunu belirttiler.

Kurumların mükerrer görevlerinin sadeleşmesi gerektiğini belirten mali müşavirler, “O kadar çok bilgi ve belge isteniyor ki bazen şüpheyle yaklaşıyoruz” dediler.

Bu konunun bilgi güvenliği açısından da risk taşıdığını belirten iş insanları “Zaten şirket sicilinde birçok belge ve bilgi veriyoruz. Tekrar her türlü kurumun ayrı ayrı istemesi uygun değil. Burada İTO’nun regülatör olmasını istiyoruz” diye konuştular. Mali müşavirler ayrıca ‘ücret takas sistemi’ kurulmasını istedi.