Küresel taşımacılığın yükselen rotası buzları kırarak büyüyor

Arktik Okyanusu üzerinde yer alan ve Avrupa ile Asya-Pasifik bölgesi arasındaki en kısa ulaşım rotası olan Kuzey Deniz Rotası (NSR) son yıllarda artan kapasitesiyle küresel taşımacılık sektörünün gözdesi haline geliyor.

Son 10 yılda taşıma kapasitesi 10 kat artan rotada buzkıranlar rehberliğinde taşımacılık gerçekleşiyor.

Arktik Okyanusu üzerinde ve Avrupa ile Asya-Pasifik bölgesi arasındaki en kısa ulaşım rotası olan Kuzey Deniz Rotası (NSR) küresel taşımacılık sektörünün gözdesi olmaya aday. Uzunluğu 5 bin 600 kilometre olan rota, Barents Denizi ve Karadeniz arasındaki sınırdan başlayarak Bering Boğazı’nda son buluyor. Arktik bölgesinde NSR güzergahı boyunca Sabetta, Dickson, Dudinka, Khatanga, Tiksi ve Pevek limanları faaliyet gösteriyor.

YAKIT VE ZAMAN TASARRUFU

Kargo gemileri, NSR’nin yılın büyük bölümünde kar ve buzla kaplı olmasına rağmen, nükleer enerjiyle çalışan buzkıranların rehberliğinde ilerleyerek diğer rotalara göre daha fazla yakıt ve zaman tasarrufu sağlıyor. NSR’nin, Çin, Japonya, Güney Kore gibi ülkelere taşımacılıkta güney deniz yolu rotasına göre daha yakın olması, Arktik bölgesinde ticareti güçlendiriyor. Rusya’nın Murmansk şehrinden Japonya’nın Yokohama Limanı’na ulaşmak isteyen gemiler, 6 bin deniz mili yok katederken, aynı mesafe güney deniz yolu üzerinden 13 bin mile çıkıyor.

HEDEF 80 MİLYON TON 

Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu Rosatom’un alt kuruluşu ve Murmansk Limanı’nın işletmecisi Atomflot’un verilerine göre, NSR üzerinden 2012’de taşınan kargo yükü 3.8 milyon ton iken, bu miktar 2022’de 34.1 milyon tona yükseldi. Rota üzerinde 2023’te taşıma kapasitesinin 36 milyon tona ulaşması beklenirken, 2024’te kapasitenin 60 megavat güce sahip Yakutia buzkıranının faaliyete girmesi ve bazı buzkıranların çalışma sürelerinin uzatılmasıyla 80 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyor.

SEKİZ ÜLKE EKONOMİSİ 

Arktik Konseyi verilerine göre, 8 ülkenin ekonomisini bir araya getiren ve 20 milyon kilometrekareden fazla alanı kapsayan Kuzey Kutup bölgesinin ekonomik değerinin 600 milyar dolardan fazla olduğu tahmin ediliyor. Bu bölge, Rusya için önemli bir gelir ve istihdam kaynağı olarak görülüyor. Atomflot Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamaya göre, NSR’nin en önemli avantajı zaman tasarrufu. Örneğin, güney rotasında bir geminin seyrüseferi 50 gün sürerken, NSR’de aynı yol 20 günden az sürüyor.

NÜKLEER ENERJİLİ BUZKIRAN

Rota üzerinde kargo gemilerinin güvenle ilerlemesi için buzkıranların önemli görevler üstleniyor. Hatta şu anda nükleer enerjiyle çalışan yeni bir buzkıranın daha inşa ediliyor ve 2030’a kadar bölgede 13 buzkıranın faaliyet göstermesi bekleniyor. Öte yandan 2021’de Türk şirketi Kuzey Star Shıpyard Denizcilik Sanayi ve Ticaret AŞ ile Atomflot arasında liman-havuz inşaatı projesi imzalanmıştı.

YEDİ YIL YAKIT ALMIYOR

Rusya, dünyada nükleer enerjiyle çalışan buzkıran filosuna sahip tek ülke konumunda bulunuyor. NSR’de gemilerin seyrüsefer güvenliği Atomflot’a ait nükleer enerjiyle çalışan 7 buzkıran sayesinde sağlanıyor. Söz konusu buzkıranlardan biri olan Arktika da rotadaki ticaretin sağlanmasında önemli rol üstleniyor. Buzkıran, nükleer yakıt yüklemesi yapılmadan 7 yıl boyunca durmadan çalışabiliyor. Gemiler hem derin denizlerde hem sığ nehirlerde faaliyet gösterebiliyor. 

ÜÇ YARDIMCI KAPTAN 

Gemide üç yardımcı kaptan 4 saat çalışıp 8 saat dinlenerek nöbetleşe görev yapıyor. Dümende kaptanlara yardımcı yol gösterici deneyimli bir denizci de bulunuyor. “Proje 22220” kapsamında inşa edilen 60 megavat kapasiteli buzkıran 173 metre uzunluğa ve 34 metre genişliğe sahip.

TÜRKİYE’YE KÖMÜR GELDİ

Murmansk Ticari Deniz Limanı Ticaret Direktörlüğü’nden yapılan açıklamaya göre NSR’de yazın elverişli hava koşullarında ortalama geçiş süresi yaklaşık 8-9 gün olarak kayıtlarda yer alıyor. Bu da ana satış bölgelerine ulaşmak için gereken süreyi yarı yarıya azaltıyor. Yapılan açıklamaya göre yılın ilk 7 ayında NSR’den Türkiye’ye 2.5 milyon ton kömür gönderildi.

21 Ağustos 2023 Pazartesi