HABER:SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2017 verilerine göre, müzeleri ziyaret eden kişi sayısı 20 milyonu aştı. Bunun 10 milyonunu ise özel müze ziyaretçileri oluşturdu. İş adamlarının, vakıfların, belediyelerin ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarının daha çok sosyal sorumluluk projesi olarak hayata geçirdikleri özel müzecilik, her geçen gün büyüyor. Türkiye genelinde 205 devlet müzesi bulunmasına karşın 260 özel müze bulunuyor.
İSTANBUL’DA 4 KATI
İstanbul, özel müzeciliğin en çok geliştiği şehir olma özelliği taşıyor. Buna göre tarihi kentte Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı 16 müze bulunuyor. Özel müze sayısı ise 62. Özel müzecilikte İstanbul’u 43 müze ile Ankara takip ediyor. Bu rakam Ankara’da bulunan 16 devlet müzesinin neredeyse üç katı. Ankara’nın ardından İzmir özel müzecilikte üçüncü sırada yer alıyor. İzmir’de bulunan 11 devlet müzesine karşılık 17 özel müze ziyaretçilerle buluşuyor.
YÜZDE 177 ARTIŞ
Özel müzecilik kâr getirici bir girişimcilik olmaktan ziyade sosyal girişimcilik olarak her geçen gün büyüyor. 2004’te Türkiye genelinde 94 özel müze bulunmasına karşın, 15 yılda bu rakam yüzde 177 arttı. Bununla birlikte özel müzeciğin en çok geliştiği yıl 2014 oldu. Bir önceki yıla göre 37 müzenin daha açıldığı özel müzecilik, her yıl ortalama yüzde 12 büyüyerek günümüzde 260’a ulaştı.
300 BİNİN ÜZERİNDE ESER
Türkiye’de özel müze sayısı devlet müzelerinden fazla olsa da barındırdığı eser bakımından devlet müzeleri liderliği elinde tutuyor. Buna göre Türkiye’deki devlet müzelerinde TÜİK 2017 verilerine göre 3 milyon 306 bin eser bulunurken, özel müzelerdeki eser sayısı 386 bin civarında kalıyor.
DESTEK VERİLİYOR
Özel müze tanımına Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olmayan tüm müzeler giriyor. Türkiye’de özel müzeleri, en fazla çeşitli vakıflar tarafından açılan müzeler oluşturuyor. Sosyal sorumluluk projesi olarak özel müzecilik yapmak isteyen iş insanları için devlet destekleri de bulunuyor. Buna göre Kültür ve Turizm Bakanlığı özel müze açmak isteyenlere yer tahsisinde bulunabiliyor. Kira bedeli tahsis edilen yerlere ek olarak; özel müzede çalışan kişilerin maaşlarından gelir vergisi stopaj indirimi, sigorta primi işveren paylarında indirim, su bedeli indirimi, enerji desteği, yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabil-me, hafta sonu ve tatil günlerinde çalışabilme izni, gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası gibi destekler sağlanıyor.
