Koronavirüsü yok eden hava temizleyicisi

AYŞE BAŞAK

Koronavirüsün soluduğumuz havadan bulaşıp bulaşmadığı, ne kadar süre havada kalabileceği ve bu şekilde ne kadar etkili olabileceği farklı teoriler üzerinden tartışıladursun, Houston Üniversitesi araştırmacıları, havadaki virüsle mücadele için önemli bir adım attı ve bir hava temizleyicisi tasarladı. Araştırma ekibi, buluşlarının hastalığa karşı mücadelede etkin olacağına inanıyor.

NİKEL KÖPÜKTEN FİLTRE

Houston Üniversitesi bilim insanları, ofis, derslik, kütüphane gibi kapalı alanlarda ve özellikle asansör, uçak gibi dar, sınırlı mekanlarda koronavirüsü etkisiz hale getirebilecek bir hava temizleyicisi tasarlamak için yola çıktı. Yaptıkları deneyler sonucunda piyasada kolaylıkla bulunabilen bir malzeme olan nikel köpüğün, 200 derece ısıtılarak kullanıldığı bir hava filtresi geliştirdi. Virüsün havada üç saat canlı kalabileceği tezinden yola çıkan araştırmacılar, havayı filtreleyerek virüsü yok edebileceklerini öngördüler.

Koronavirüsün 70 derecenin üstündeki sıcaklıklarda öldüğü verisi doğrultusunda ısıtılmış filtre kullanmaya karar veren ekip, filtreyi 200 derece sıcaklığa kadar ısıtarak virüsü aniden öldürmeyi düşünmüş. Çeşitli denemeler sonucunda filtrenin elektrikle ısıtılmasının en uygun çözüm olduğu, böylece farklı yöntemlerle filtreden kaçan ısı miktarının minimuma indirildiği görülmüş. Araştırma ekibinden Zhifeng Ren, filtre malzemesi olarak ısıtılmaya uygun ve piyasada kolaylıkla bulunabilecek olan nikel köpük kullanımını önermiş. Söz konusu maddenin olumlu yönleri olumsuzlara baskın gelince ve iyi netice verince filtre malzemesi olarak seçilmiş.

MASAÜSTÜ MODELİ

Zhifeng Ren, “Bu hava filtresi, koronavirüsün yayılmasını engellemek için okullarda, ofis binalarında, uçaklarda, havaalanlarında ve yolcu gemilerinde kullanılabilir” diyor. Ren, filtrenin, virüsün yayılmasını kontrol altına almaya yardımcı olarak, toplum sağlığına katkı sağlayacağını düşünüyor. Houston Üniversitesi ekibi ile birlikte çalışan Medistar şirketi yöneticileri, filtrenin bir masaüstü modelinin de üretilebileceğini duyurdu.

İNSANDAN 1000 KAT HIZLI ÇALIŞAN ROBOT

Liverpool Üniversitesi araştırma ekibi, bilimsel deneyleri olağanüstü hızla gerçekleştirebilecek bir ‘robot bilim insanı’ geliştirdi. Üniversiteden yapılan açıklamaya göre robot, süreçleri insanlara göre 1000 kat daha hızlı gerçekleştirmeyi mümkün kılacak. Yapay zeka destekli bir algoritma ile çalışan robotun özellikleri, prestijli bilim dergisi Nature’da yayınlanan bir makale ile dünyaya duyuruldu. Mobil robot, laboratuvarda tıpkı bir insan gibi çalışabiliyor, özgürce hareket edebiliyor, insanın kullanabildiği tüm araç ve malzemelerden istifade edebiliyor. Bulunduğu ortamı lazer tarama sistemi ve dokunmatik geri bildirim sensörleri kullanarak algılayıp, tanımlıyor. Bu şekilde karanlıkta da sorunsuz bir biçimde faaliyet gösteriyor. Robotun, insana en büyük üstünlüğü, günde kesintisiz 21 saati aşkın süre çalışabilmesi ve sadece şarj olmak için mola vermesi.

Bu da, insani çalışma koşullarında tamamlanması haftalar sürecek bir deneyin robot bilim insanı tarafından birkaç günde kotarılabileceği manasına geliyor.Liverpool Üniversitesi’nden Andrew Cooper, icadın, araştırma süreçlerinde büyük esneklik sağlayabileceğini öngörüyor.

Cooper, robotun, laboratuvardaki herhangi bir makina olmadığını, süper güçlü bir ekip üyesi olarak görülebileceğini ve bu sayede bilim insanlarının angarya ve tekrarlayan işler yapmak yerine yaratıcı buluşlar için gerekli zamanı bulabileceğini belirtiyor. Robot, ilk deneyde insanların gerçekleştirmek için aylara ihtiyaç duyacağı reaksiyon koşullarını iki-üç günlük bir sürede sağlamış. Liverpool Üniversitesi araştırmacılarına göre, icatları insanlardan 1000 kat daha hızlı çalışma potansiyeline sahip. Ancak öngörülen kapasite için hâlâ geliştirilmesi ve deney süreçlerinde minimum hata yapar noktaya ulaşması gerekiyor.

PROTOTİP HAZIR

Filtrenin prototipi lokal bir atölyede üretilmiş. Voltaj/akım ve sıcaklık dengeleri Zhifeng Ren’in laboratuvarında test edildikten sonra virüsü öldürme kapasitesinin ölçümü için Galveston Ulusal Laboratuvarı’na gönderilmiş. Laboratuvardaki deneme ve testlerde Covid-19’a sebep olan koronavirüsün yüzde 99.8’inin hava temizleyicisinden tek geçişte öldüğü görülmüş.

28 Temmuz 2020 Salı

Etiketler : Teknoloji