tatil-sepeti

KOBİ’lerin finansa erişimini kolaylaştırmak için Borsa İstanbul bünyesinde ‘Girişim Sermayesi Pazarı’ devreye alındı. Yeni yapıyla şirketler, büyüme için ihtiyaç duydukları finansmana, nitelikli ve kurumsal yatırımcılara pay senedi ihraç ederek ulaşabilecek.


Girişim Sermayesi Pazarı, KOBİ’lere vadesiz ve faizsiz kaynak sağlamasının yanı sıra halka arz öncesi ‘kuluçka merkezi’ işlevi de görecek. İşlem görmeye başlayan ortaklıkların payları, takip eden 2 ile 5 sene arasında halka arz işlemini gerçekleştirebilecek.

 

HABER: ŞEREF KILIÇLI

 

Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), geçtiğimiz ay yayımladığı ‘Payları Girişim Sermayesi Pazarında İşlem Görecek Ortaklıklara İlişkin Esaslar Tebliği’ ile vadesiz ve faizsiz kaynak arayan KOBİ’ler için Borsa İstanbul’da yeni bir dönem başladı. Yeni düzenlemeye göre, henüz halka arza hazır olmayan ama ileride halka arz yapmak isteyen şirketlere yönelik olan bu pazar ile şirketler, büyüme için ihtiyaç duydukları finansmana, sadece sermaye artırımı yoluyla nitelikli ve kurumsal yatırımcılara pay senedi ihraç ederek ulaşabilecek.

 

ERKEN FİNANSMAN İMKANI

 

Uygulama kapsamında; şirket hazırlayacağı izahname SPK tarafından onaylandıktan sonra ihraç edeceği paylarını nitelikli ve kurumsal yatırımcılara satacak. Bu paylar, Girişim Sermayesi Pazarı’nda sadece nitelikli ve kurumsal yatırımcılar arasında işlem görecek. Yine uygulama kapsamında; şirket, bu pazarda işlem görmeye başladığında halka açık hale gelecek, Sermaye Piyasası ve Borsa mevzuatına tâbi olacak. Böylece bu pazarda işlem görmek, kurumsal yatırımcıların da desteğiyle şirketlerin kurumsallaşmasına katkı sağlayacak. Girişim Sermayesi Pazarı sürecinde, gerekli kurumsallaşma adımlarını tamamlayan ve yatırımlarını gerçekleştirerek büyüyen şirketler, halka arza hazır hale gelerek, paylarını bu kez halka arz etmek için başvuru yapabilecek. Bu pazar sayesinde, şirketlerin daha erken finansman imkânı bularak, büyümelerini ve kurumsallaşmalarını daha sağlıklı bir biçimde gerçekleştirmesi hedefleniyor.

 

BEŞ YIL SINIRI

 

Yeni düzenleme çerçevesinde ayrıca, Girişim Sermayesi Pazarı’nda işlem görmeye başlayan şirketlerin payları, işlem görmeye başlanan seneyi takip eden iki sene tamamlanmadan halka arz edilemiyor. Diğer taraftan, payları Girişim Sermayesi Pazarı’nda işlem görmeye başlayan şirketlerin, işlem görmeye başlanan seneyi takip eden beş sene dolmadan paylarının Borsa İstanbul’un diğer pazarlarında işlem görmesi için SPK’ya başvurma zorunluluğu da bulunuyor. Bu suretle halka arz yalnızca sermaye artırımı yoluyla yapılabilecek. Söz konusu beş senelik süre içinde Kurul başvurusu yapmayan veya halka arz izahnamesi Kurul tarafından onaylanmayan ortaklıkların payları ise otomatik olarak Girişim Sermayesi Pazarı’ndan çıkmış sayılacak.

 


FİNANSAL KRİTERLER

 

Girişim Sermayesi Pazarı için SPK’ya başvuracak şirketlerden istenen finansal kriterlere bakıldığında; bağımsız denetimden geçmiş ve payların satışa sunulacağı yıldan önceki yıla ait finansal tabloları itibarıyla aktif toplamının en az 20 milyon TL olması, net satış hasılatının en az 10 milyon TL tutarında olması ve kayıtlı sermaye sistemine geçmek için tescil edilmiş sermayesinin en az 

10 milyon TL tutarında ve tamamının ödenmiş olması gerekiyor. Halka arzdaki mevcut finansal kriterler ise 30 Aralık 2022 tarihinde SPK Bülteni’nde yayınlandı. Söz konusu finansal kriterlerde; şirketlerin 2021 yılı aktifinin en az 300 milyon TL, cirosunun 

180 milyon TL, 2022 yılı aktifinin en az 450 milyon TL, cirosunun ise 270 milyon TL olması belirlenmiş durumda.

 

KOBİ’LERE ALTERNATİF KAYNAK 

 

KOBİ’lere alternatif finansman kaynaklarının sağlanmasının önemli olduğunu belirten ve Girişim Sermayesi Pazarı’nın bu yönde olumlu sonuç verebileceğine dikkat çeken Türk-Alman Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Semih Emre Çekin, yeni düzenlemeyi şöyle değerlendirdi: “KOBİ’ler, Türkiye’de işletmelerin yüzde 99.8’ini oluşturuyor ve istihdamın yüzde 80’ine yakınını sağlıyor. Buna karşın KOBİ’lerin karşı karşıya kaldığı en büyük sıkıntılardan biri finansman sıkıntısı. Finansmanının büyük çoğunluğunu banka kredileri üzerinden sağlayan KOBİ’ler, küresel veya bölgesel finansman koşullarının kötüleşmesiyle birlikte krediye ulaşmakta sorun yaşıyor. Bu da faaliyetlerin devam etmesini zorlaştırıyor. Bu çerçeve değerlendirildiğinde, KOBİ’ler 

için alternatif finansman kaynaklarının sağlanması Türkiye ekonomisi için büyük önem taşıyor ve Girişim Sermayesi Pazarı’nın olumlu etkilerinin olmasını beklemek mümkün.”

 

GİRİŞİM SERMAYESİ PAZARI SÜRECİNDE FİRMALAR NELERE ODAKLANMALI?

 

Girişim Sermayesi Pazarı’nın Borsa İstanbul içinde bir çeşit yetenek havuzuna dönüşebileceği değerlendirmesinde de bulunan Doç. Dr. Semih Emre Çekin, şunları kaydetti: “Borsa İstanbul’un işlem hacmini ve çeşitliliğini artırabilir ve orta vadede Türkiye’nin finansal ekosistemini güçlendirebilir. Ayrıca KOBİ’lerin, finansmana ulaşmak ve halka arz aşamasına gelmek için kurumsallaşmalarına teşvik rolü de görebilir, yurt içi ve yurt dışındaki şirketlerle rekabet güçlerini artırabilir. 

 

Tabii KOBİ’lerin bu süreci ve piyasayı, kurumsallaşmaları ve rekabet güçlerini artırmaları için akreditasyon olarak görmeleri ve ciddi bir fırsat olarak değerlendirmeleri gerekiyor. Yine bu süreçte KOBİ’lerin; şeffaf yönetim, kurumsal süreç yönetimi, finansal raporlama, piyasa analizi gibi hususlara odaklanmaları da önemli.”

 


SON İKİ YILDA 92 ŞİRKET HALKA ARZ EDİLDİ

 

Nihai hedef olarak görülen halka arz konusunda, Borsa İstanbul son iki yıldır dikkat çekici bir performans sergiliyor. Borsa İstanbul’da 2022 yılında 40 şirket, 2021 yılında 52 şirket halka arz edildi. Önceki yıllara bakıldığında; 2020 yılında 8, 2019 yılında 6, 2018 yılında 11, 2017 yılında 3, 2016 yılında 2, 2015 yılında 6, 2014 yılında 14, 2013 yılında 20, 2012 yılında 47, 2011 yılında 26, 2010 yılında ise 22 halka arz gerçekleştirilmişti. Ayrıca yatırımcı sayısı 2022 yılında 1.2 milyon kişi artarak 3.65 milyona ulaşmıştı. 

 


BORSA İSTANBUL EN FAZLA GETİRİYİ SAĞLAYAN BORSA

 

Borsa İstanbul, getiri sağlamadaki performansına bakıldığında, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) yayınladığı Türkiye Sermaye Piyasası 2022 raporuna göre, diğer borsalardan pozitif ayrıştı. TSPB raporuna göre; küresel enflasyonda yaşanan artış, gelişmiş ülke merkez bankalarının güçlü parasal sıkılaşma adımları, artan resesyon endişeleri ve jeopolitik riskler nedeniyle dünya genelinde borsa getirilerinin negatif olduğu 2022 yılında, Borsa İstanbul, getiri şampiyonu oldu. Dünyada borsalara kote olan şirketlerin toplam piyasa değeri yüzde 18 azalarak 101 trilyon dolara gerilerken, Borsa İstanbul, dolar bazında yüzde 105 artışla, organize borsalar arasında en fazla getiriyi sağlayan borsa olarak öne çıktı. Dünya borsaları sıralamasında ise Borsa İstanbul, önceki yıla göre 8 sıra yükselerek 330 milyar dolar piyasa değeriyle 2022’de 30’uncu sırada yer aldı.  Türkiye’nin yatırım fonu portföyü de 2022’de dolar bazında yüzde 79 artarak 36 milyar dolara yükseldi. Türkiye, bu rakamla dünya sıralamasında 4 basamak yükselerek 31’inciliğe çıktı.

19 Haziran 2023 Pazartesi