Karekodu okutan işi sağlama alır

HABER:ADEM ORHUN

Türkiye’de 1.4 milyondan fazla aktif çek keşidecisi bulunuyor. Bu kişiler yıllık 100 milyon çek keşide ediyor. Ancak bu çeklerin yaklaşık yüzde 3’ü karşılıksız çıkıyor.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin yılın ilk 5 ayındaki karşılıksız çek raporu da bu durumu ortaya koyuyor. Rapora göre karşılıksız çek adedi, bu yılın ocak–mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 arttı. Karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı ise yüzde 49 oranında artış gösterdi.
Bu dönemde, parasal tutarı 10.8 milyar TL olan 276 bin adet çek için karşılıksız işlemi yapıldı. Aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan 1.3 milyar TL tutarındaki 50 bin adet çek ise daha sonra ödendi.

ŞEBEKELERE OPERASYON

Öte yandan çek suistimali kriminal birimleri de uğraştırıyor. İstanbul Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’nün önceki hafta yaptığı eşzamanlı operasyonlarda, 100’ü aşkın paravan şirket üzerinden piyasaya karşılıksız çek sürerek, 150 milyon liranın üzerinde haksız kazanç elde ettikleri öne sürülen 44 kişi yakalandı.

Bu iki haber, karşılıksız çekin ticari hayatta ne ciddi problem olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. İşte bu problemi mümkün olduğunca gidermek için yeni bir uygulama hayata geçirildi. Ticari hayatta yeni dönem olarak ifade edilen ‘karekodlu çek’ uygulaması 15 Haziran’da başladı.

Kredi Kayıt Bürosu (KKB) tarafından Türkiye Bankalar Birliği (TBB) işbirliği ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) desteği ile geliştirilen ‘karekodlu çek’ uygulaması çek ile yapılan alışverişleri daha güvenli ve hızlı hale getirmeyi hedefliyor.

SİSTEM NASIL İŞLİYOR

Karekodlu çek sistemi, müşterilerin bankadan talebi doğrultusunda özel olarak hazırlanıyor. Çeki elinde bulunduran kişi, çek yaprakları üzerinde yer alan karekodu, akıllı telefonuna indireceği Findeks uygulaması ile okutarak sorgulama yaptırabilecek. Böylece keşidecinin geçmiş çek ödeme alışkanlığı tek tıkla görülebilecek. Sistem sayesinde çek üzerindeki bilgilerde herhangi bir silinti, kazıntı, tahrifat veya bir başka kimyasal sahtecilik tespit edilebilecek.

DÜNYADA BİR İLK

Kredi Kayıt Bürosu Genel Müdürü Kasım Akdeniz, uygulamanın dünyada bir ilk olduğunu belirtti. Sistemin birçok bankada uygulamaya girdiğini kaydeden Akdeniz, “Karekodlu çek, tacirin daha çek defterini bankadan teslim alırken verdiği muvafakatname ile çek ödeme geçmişini ticaret yaptığı kişiler ile paylaşmaya hazır olduğunu gösteren bir çektir. Karekodlu çekle, reel sektörün karşılıksız çek mağduru olmasının önüne geçilebilecek” dedi.

ONLARLA İŞ YAPMAYIN

Son 10-15 yıl içerisinde 500 bine yakın kişinin en az bir kez karşılıksız çek keşide ettiğini, bunlardan 304 bin kişinin halen ödenmemiş en az bir çekinin bulunduğunu, bunların 200 bininin de elinde daha önceden aldığı ve halen keşide edilmemiş boş çek yaprağı bulunduğu bilgisini veren Akdeniz, ticari hayatta en önemli hususun halen ödenmemiş çeki bulunan bu kişilerle iş yapmamak olduğuna işaret etti.

YÜZDE 80’İ BELLİ

“Günümüzde sermayeyi korumanın ve güvenli bir ticari hayatın yolu iş yaptığınız, vadeli mal sattığınız kişileri tanımaktan geçiyor” diyen Akdeniz, her ay ortalama 20 bin kişinin çekinin karşılıksız çıktığını söyledi. Akdeniz, “Bu 20 bin kişinin çek ödemelerine bakıldığında yüzde 80’inin geçmişte de çeklerinin karşılıksız çıktığı görülüyor. Bunların çekleri kabul edilmeden önce çek raporlarına bakılsaydı geçmiş notları görüleceği için muhtemel zararları önlemek mümkün olurdu” dedi.

Karekodlu çek raporu neleri veriyor?

* İbraz edilen ilk çek tarihi
* İbraz edilen son çek tarihi
* Hem genel hem de 1, 3 ve 12 aylık sürelere ait olmak üzere
- İbrazında ödenen çeklerin adet ve tutar olarak yüzdesi
- Arkası yazılan ve halen ödenmemiş çeklerin adet ve tutar olarak yüzdesi
- Arkası yazılan ve sonradan ödenen çeklerin adet ve tutar olarak yüzdesi.
* Banka adı
* Şube kodu
* Keşidecinin hesap numarası
* Çek numarası

Uygulama ücreti ne kadar?

Karekodlu çek uygulamasından alınacak rapor başına maliyetin alınan rapor adedine bağlı olarak 2 TL ile 4 TL arasında değişiyor.

05 Ağustos 2015 Çarşamba

Etiketler : Gündem