Uzmanlar, aynı tarihte Türkiye’de de jeotermal santral yatırımlarının 4 bin megavat elektrik seviyesine ulaşacağını söylüyor. Kurulu güç bakımından dünyada 4’üncü, potansiyel bakımından ise Avrupa’da ilk sırada yer alan Türkiye’de 5 yılda 15 milyar dolarlık yatırım yapılacak.
Jeotermal enerji kaynağı; yenilenebilir, temiz ve uygun fiyatlı olmasından dolayı dünyada çeşitli ülkelerde elektrik üretiminde alternatif bir kaynak olarak tercih ediliyor. Sondaj teknolojileri ile jeotermal saha iyileştirme yöntemlerinde devam eden ilerlemeler, maliyet düşüşleri ve üretim teknolojisinde iyileştirme çalışmaları sayesinde dünyada jeotermal enerji kullanımının giderek artması bekleniyor. Global Energy Monitor’a (GEM) göre, 2023 sonu itibarıyla 19 ülkede 353 jeotermal enerji projesi mevcut. Söz konusu üniteler, yaklaşık 14 bin megavat kurulu kapasiteyi oluşturuyor. Bu yıl 13 ülkede 35 ünitenin inşası devam ederken, yılbaşından bu yana Filipinler, ABD ve Meksika’da toplam 6 ünite devre dışı bırakıldı. İnşası süren santraller tamamlandığında küresel jeotermal kurulu güce 1614 megavat eklenecek.
LAOS VE KENYA SIRADA
Jeotermal enerji kapasitesi bakımından ABD ön sırada yer alırken, onu Endonezya, Filipinler ve Türkiye izliyor. Dünyada 2024-2031 arasında devreye alınması planlanan santrallerin ise toplam kurulu gücü 12 bin 345 megavat olarak hesaplanıyor. Söz konusu dönemde en yüksek kurulumu 2 bin 863 megavat ile Endonezya’nın yapması bekleniyor. En çok kurulum planlayan diğer ülkeler sırasıyla Laos, ABD ve Kenya olarak öne çıkıyor. Laos, 2031’e kadar 2 bin megavatlık jeotermal enerji kurulumu hedefliyor. Aynı dönemde ABD 1780 megavatlık ve Kenya 1458 megavatlık jeotermal enerji kapasitesini devreye almayı planlıyor.
62 BİN MEGAVAT POTANSİYEL
Jeolojik özelliği ve coğrafi konumu açısından jeotermal enerjide avantajlı olan Türkiye, kurulu güç bakımından dünyada 4’üncü, potansiyel bakımından ise Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı verilerine göre, ülkede, doğal çıkış şeklinde ve değişik sıcaklıklarda yaklaşık bin jeotermal kaynak bulunuyor. Keşfedilmiş jeotermal kaynak potansiyeli ise
62 bin megavat olarak hesaplanıyor. Bölgesel ısıtma ve elektrik üretiminde yaygın kullanılan jeotermal enerjide kurulu güç, yedinci ayda 63 santralde toplam 1691 megavata ulaştı. Jeotermal enerji kaynağının toplam kurulu güç içerisindeki oranı yüzde 1.52 olarak hesaplanıyor. Türkiye, sera gazı emisyonlarını düşürmek için ortaya koyduğu ‘2053 yılında Net Sıfır’ hedefi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılacak yatırımları hızlandırmayı planlıyor. 2053’te Türkiye’nin toplam elektrik enerjisi kurulu gücü içerisinde jeotermalin payının yüzde 8’e çıkarılması ve konutlarda ısıtma amaçlı kullanımın tamamının jeotermalden karşılanması hedefleniyor.
4 BİNE YÜKSELECEK
Türkiye’de jeotermal enerji sektörü, yenilikçi teknoloji uygulamaları ile dünyadaki örnekler arasında öne çıkarken, yabancı yatırımcıların alana ilgisi dikkati çekiyor. Jeotermal enerji üretimi için kullanılan sondaj teknikleri, jeotermal enerjinin elektrik üretimi yanında ısıtma ve soğutma gibi alanlarda kullanılmasını sağlayan entegre sistemler ve yenilikçi depolama teknolojileri, sektörde öne çıkan yenilikçi teknolojiler arasında yer alıyor. Jeotermal Elektrik Santral Yatırımcıları Derneği (JESDER) Başkanı Ufuk Şentürk, yabancı yatırımcıların sektöre ilgisinin artması ve maliyetlerin düşmesiyle Türkiye’de jeotermal santral yatırımlarının 4 bin megavat elektrik (MWe) seviyesine ulaşacağını ifade etti.
65 LİSANSLI JES
Şentürk, “Jeotermal teknolojisinin gelecekte gelişip daha da ucuzlayacağı göz önüne alındığında, bu yatırım miktarı daha da artacak. Jeotermal enerji sektöründe yerli üretime ağırlık verilmesi ve yerli teknolojinin geliştirilmesi, yatırımcılar için büyük bir maliyet kaleminin çözüme kavuşturulması anlamına geliyor” dedi. Şentürk, mevcut durumda 65 lisanslı jeotermal enerji santralinin (JES) 1691 megavat seviyesinde elektrik kurulu güçle hizmet verdiğini belirtti. Santrallerin inşası için bugüne kadar yapılan yatırım tutarının 7 milyar dolara ulaştığı bilgisini veren Şentürk, gelecek 5 yıl içinde planlanan yatırımlarla bu tutarın 15 milyar dolara ulaşmasının öngörüldüğünü söyledi.
JEOTERMAL ENERJİNİN KULLANIM ALANLARI
* Elektrik üretimi: Jeotermal sahalarda açılan kuyulardan üretilen akışkan seperatörlerde buhar ve su olarak ayrıştırıldıktan sonra türbin ve jeneratör ile elektrik enerjisi üretilir.
* Isı üretimi: Düşük sıcaklık, basınç ve debideki jeotermal kaynakların sera, organik tarım, ürün kurutma, bölgesel ısı ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla değerlendirilmesidir.
* Termal turizm ve sağlık: insan sağlığına yararlı mineraller içerebilen düşük sıcaklıktaki jeotermal kaynaklı suların sağlık amaçlı kullanımıdır.
JEOTERMALDE POTANSİYEL BÖLGELERİN DAĞILIMI
Batı Anadolu: %78
İç Anadolu: %9
Marmara Bölgesi: %7
Doğu Anadolu: %5
Diğer Bölgeler: %1
KAPASİTESİNİ EN ÇOK ARTIRACAK 10 ÜLKE
Endonezya 2.863
Laos 2.000
ABD 1.780
Kenya 1.458
Filipinler 883
Tanzanya 600
Etiyopya 550
Türkiye 418
Yeni Zelanda 314
Kanada 310
JEOTERMALDE EN YÜKSEK KURULU KAPASİTE
ABD 3.631
Endonezya 2.320
Filipinler 1.732
Türkiye 1.186
Yeni Zelanda 958
Meksika 905
Kenya 814
İzlanda 763
Japonya 436
İtalya 400
