İstanbul Ticaret Odası’nın 81 meslek komitesinin temsilcileri şubat ayı meclis toplantısında ekonominin nabzını tuttu.
GIDADA FİYAT İSTİKRARI LAZIM
Abdulmuti Baran - Meyve ve Sebze Meslek Komitesi: Haller, ürünlerin fiyatını artırmıyor, meyve ve sebze fiyatlarını arz ve talebe göre belirliyor. Üretim maliyetlerimiz arttı. Jeotermal serada üretilen salkım domatesin lojistik hariç çiftçiye üretim maliyeti 30 lira. Kömürle ısıtıyorsanız 35 lira. Antalya’dan Bayrampaşa’ya gelen 1 kilo domatesin nakliye maliyeti 2-3 lira. Çiftçinin üretim maliyeti 30 lira. Hale gelen domatesin fiyatı 33 lira. Diğer faktörlerle 38 liraya çıkıyor. Halde toptan satışta jeortermal seradan domates, 40 liraya satıldığında üreticinin kazancı 3 lira. Üreticimiz kiloda 10 lira zarar ediyor.
TEŞVİKLER ARTIRILMALI
Ramazan Kırca - Restorasyon ve İzolasyon Meslek Komitesi: Ülkemiz için fayda sağlayacak projeler daha hızlı harekete geçirilmeli ve teşvikler artırılmalı. İnşaat sektöründe standart eksikliği bulunuyor. Bununla ilgili 47. Komite olarak proje çalışması başlattık: Yıldız Derecelendirme Sistemi (YILDES projesi). Bu sistem yıldızları; firma büyüklüğü ve geçmişi, malzeme kalitesi, işçilik, müşteri memnuniyeti, fiyat performans dengesi ve yasal uyuma göre verir. YILDES’le merdiven altı firmalar geri plana düşer. Sektörde kalite artar ve rekabet güvenilir hale gelir.
DÖKÜM SAHASINDA SORUN VAR
Feyzullah Kahraman - Altyapı İnşaatı Meslek Komitesi: Sektörümüzün en büyük gideri akaryakıt. UTTS bizim sektör ve lojistikçilerin işini zorlaştırıyor. Amacının dışında bir iş. İstanbul’da özellikle Anadolu Yakası’nda döküm sahasıyla ilgili sorun var. Döküm sahasının eski maden ocakları olması lazım. Bununla ilgili yasal mevzuatta sorun var. Bir tane döküm sahasına sektör mahkum edildi.
GELİŞMİŞ ÜLKELER KÖMÜRLE KAZANDI
Hüseyin Akarçeşme - Doğal ve İşlenmiş Katı Yakıt Meslek Komitesi: Karbon ayak izi ve iklim anlaşmalarının tam bir fiyasko olduğu net bir şekilde anlaşıldı. ABD, Rusya, Çin yer almıyor, Arjantin ayrıldı. Bu gibi anlaşmaların bizim için geçerli olmadığını düşünüyorum. Gelişmiş diye adlandırdığımız ülkeler gelişmişliklerini kömür ve nükleerle kazandılar. Ayrıca yazdığım kitaptan bahsetmek istiyorum. Kitabımın adı ‘Kömür peşinde bir ömür’. İçinde literatüre girmemiş birçok anı var. Ticari hayat, İTO’daki çalışmalar, gezi notları, eski İstanbul ile ilgili bilgiler de yer alıyor.
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ İÇİN SÜRE VERİLSİN
Hacı Demir - Mali Müşavirlik Meslek Komitesi: 50’den az çalışanı olan işyerlerine iş sağlığı güvenliği uzmanı ve doktor bulundurma zorunluluğu geldi. Müşteri talebi patladı. Piyasada iş sağlığı güvenliği şirketlerinin sayıları yeterli değil. Makul süre iş adamlarımıza verilsin ve eksikliklerini tamamlasın. Hazine ve Maliye Bakanımız tahsilat anlamında ciddi bir çalışmaya gitti. Mükellef üzerindeki haczi kaldırıp, ticaretini döndürmeye çalışıyor. Arabasını bağlamak yerine ticaretinde kullanabilir şekilde uygulama biraz gevşetilebilir. Ayrıca, enflasyon muhasebesinin de yıllık olmasını istiyoruz.
ENERJİDE SÜPER İZİN KOLAYLAŞMALI
Ömer Ayberk Cengiz - Enerji Meslek Komitesi: Enerji sektöründe yatırım süreçlerini hızlandırmak amacıyla başlatılan süper izin dönemi, yetkilerin valiliklere devredilmesiyle yeni bir aşamaya geçti. Ancak, uygulamada belediyeler arası standart farkları ve keyfi uygulamalar, yatırımcılar için ciddi engel. Özellikle güneş enerjisi projelerinde belediyeler daha anlayışlı bir tutum sergilemeli. Yerel yönetimlerin yatırım süreçlerini desteklemesi lazım. Sürecin etkinleşmesi için merkezi bir denetim mekanizmasının gerekiyor.
TIBBİ CİHAZ İÇİN ÖNLEM ALINMALI
Veysi Cengiz Balçık - İlaç ve Tıbbi Cihaz Meslek Komitesi: Türkiye’deki ilaçların yüzde 10’u sahte diye haberler dolaşıyor. Böyle bir şey mümkün değil. İlaç takip sistemi mevcut. İlaçların Türk Eczacılar Birliği’nden alınmasını öneririm. 15 yıldır Dubai Fuarı’na katılıyoruz. Bu yıl ilk defa ziyaretçi sayımız yüzde 50 düştü. Gerekçe olarak Türk mallarının artık pahalı bulunduğu söyleniyor. Hindistan ve Çinli firmalar tüm bilgilerimizi biliyorlar. Onlarla konuşunca bizden yüzde 20 ucuz ürettiklerini söylüyorlar. Bu sektör bitebilir, önlem alınmalı.
HURDA İTHALATI KOLAYLAŞTIRILSIN
Ali Bakaner - Demir Dışı Metaller Meslek Komitesi: Enflasyon muhase-besinde yılda 4 defa beyanname veriyoruz. Bu mutlaka teke düşürülmeli. İşçi-işveren anlaşmalarında itiraz süresi 5 yıldan 1 yıla düşürülmeli. Bu faizlerle yatırım ve istihdamın gerçekleşmesi mümkün değil. Sektörlerde yüzde 50 kâr bulmak mümkün değil. Dünyada alüminyum ve bakıra çok talep var. Hurdadan mal üretiyor musunuz diye soruyorlar. Hurda talebi arttı ama Türkiye’de hurda ithalatı zorlaştırıldı. Dışardan mutlaka hammadde gelmeli ki, bunları dönüştürüp ihracatımızı artıralım.
MASAK KAMU SPOTU HAZIRLAMALI
Ercan Özboyacı - Kuyumculuk Meslek Komitesi: MASAK yetkililerine, kuyumculuk mesleğini dürüstlükle icra edenlerle fırsatçılar arasında ayrım yapılması gerektiğini vurguladık. Altın esaslı enflasyona geçilmesi gerekiyor. Ayrıca 185 bin TL üzeri işlemlerde kimlik zorunluluğu var, ancak bu rakamın 500 bin TL’ye çıkarılması gerekiyor. Uyumsuzluk halinde milyonlarca lira ceza kesilebiliyor. MASAK denetimlerinde esnafın iyi niyetinin esas alınmasını ve kamu spotu hazırlanmasını talep ediyoruz.
AİLEYİ KORUMALIYIZ
İsmail Hakkı Akıncı - Basım-Yayın Meslek Komitesi: 25 Şubat günü bu yıl 10. kez gerçekleşecek Fellowship Programı’na hepinizi davet ediyoruz. Bu programla şu ana kadar 15 binin üzerinde telif anlaşması imzalandı. Burada aileden bahsetmek istiyorum. Günümüzde ailemizi tehdit eden çok fazla platform var. Milli manevi kültürel varlığımızın devamı için aile yapımızı kuvvetlendirmemiz şart. Gelecek nesilleri inşa etmeden kalıcı iş başarıları yakalamamız mümkün değil. Aile kavramını güçlendirecek çeşitli projeler yapılmalı.
YEKA PROJELERİ KİLİT ROLDE
Bülent Şen - Enerji Meslek Komitesi: Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) projeleri, enerji kapasitesini artırmada kilit rol oynuyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yenilenebilir enerjiyi 2035 sonunda 120 bin megavata yükseltmeyi hedefliyor. YEKA projeleriyle 2 milyar dolarlık bir yatırım ekonomiye kazandırılacak. 2.3 milyon hanenin elektrik tüketimi karşılanabilecek. Karbon salımı 3.6 milyon ton azalacak. 30 yılda toplam 16 milyar dolarlık doğalgaz ithalatının önüne geçilecek. 2035’e kadar her yıl en az 2 bin megavatlık YEKA ihalesi yapılacak.
FAİZSİZ EKONOMİ İÇİN ADIM ATALIM
Mehmet Cebeci - Toptan ve Dış Ticaret Meslek Komitesi: Faiz, ekonominin en büyük engellerinden biri olup, işletmelerin yatırım yapmasını zorlaştırıyor, girişimciliği baskılıyor. Faiz gelirlerine alternatif helal kazanç modelleri geliştirmeliyiz. Odamız bünyesinde bir komisyon kurarak faizsiz bütçeler oluşturmalı, finansal yapımızı sürdürülebilir ve etik temellere dayandırmalıyız.
MARKA TESCİLİNDE ÖDEMELER YANIYOR
Kazım Ekinci - Metal Ürünler ve Mutfak Ekipmanları Meslek Komitesi: POS cihazı mecburi oldu. Önceden banka veriyordu, şimdi esnaf kendi alıyor. Bunlardan her ay bakım onarım adı altında ciddi para kesiliyor. Markaların ürünlerini satmak için marka tescil belgesi alması gerekiyor. Müracaat kabul edilmezse o para yanıyor. Evrak verilsin, işlem bittikten sonra ödeme yapılsın. İthalatta TAREKS’e müracaat edince en az 5 gün bekleme süresi veriliyor. Cevap ve muhatap bulamıyoruz. Her ürün kırmızı hatta düşüyor. Geçici antrepoya çok ciddi paralar ödüyoruz.
LİMANLARA GİRİŞTE TEK KART OLMALI
Serdar Kesin - Gümrük Müşavirliği Meslek Komitesi: TSE sürecinin uzun olması, firmaları zorluyor. Ticaret Bakanlığı güvenli ürün denetim mekanizmasına daha etkin şekilde dahil olmalı. Bozulabilir ürünlerin gereksiz bekletilmesi büyük kayıplara yol açıyor. Gıda ithalatında 2012 yönetmeliği nedeniyle gümrüklü sahalarda gereksiz üst aramaları yapılıyor. Liman giriş kartlarında tek kart sistemine geçileceği belirtilmesine rağmen hâlâ uygulanmıyor. Ambarlı’da geçerli olan kart, Haydarpaşa’da kullanılamıyor. Bu durum zaman kaybına neden oluyor.