HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL
Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeler arasında Rusya ve Çin ilk sırada yer alıyor. Ancak bazı ürün grupları uluslararası standartlara takılıyor. Özellikle Çin menşeli mal gruplarında, ürün güvenliği ve standartlar sağlanamadığı için ülke sınırlarına giremeyen mallar dikkati çekiyor. Bu mallar arasında ilk sırayı aydınlatma grubundaki ürünler aldı. TSE verilerine göre geçtiğimiz yıl genel ithalat içinde uygunsuzluk verilen ürün oranı yüzde 5 buçuk oldu. Dış ticaretteki standardizasyon ve ürün güvenliği verileri, İstanbul Ticaret Odası’nda gerçekleşen seminerde el alındı.
KİLİT-ANAHTAR İLİŞKİSİ
Toplantının açılış konuşmasını İTO Yönetim Kurulu Üyesi Bahadır Yaşık gerçekleştirdi. Ürün güvenliği ve standardizasyonun dış ticarette kilit anahtar ilişkisi olduğunu ifade eden Yaşık, “İhracat yapılabilmesi için ürünün iyi bir teknikle üretilmiş ve belgelendirilmiş olması gerektiği kadar, arz edilecek ürünlerin de tüketiciler için güvenli olması büyük önem arz ediyor. Şuna yürekten inanıyorum. Dünyadan Türkiye’ye ve Türkiye’den dünyaya uzanan her atılım, kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan saç ayağı gerekli uyum ve işbirliği içinde olduğu sürece devam edecek” diye konuştu.
EŞİTLİK SAĞLANMIYOR
İTO Gümrük Müşavirliği Meslek Komitesi Meclis Üyesi Serdar Keskin’in oturum başkanlığını yürüttüğü seminerde Türk Standardları Enstitüsü (TSE) Başkanı Prof. Dr. Adem Şahin ise dünyadaki standart uygulamalarının fırsat eşitliği sağlamadığını ifade etti. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) verilerine göre mal ihracatının 17.8 trilyon dolar, mal ithalatınınsa 18.1 trilyon dolar olduğunu söyleyen Şahin, şu ifadelere yer verdi: “Dünya pazarlarına ulaşabilmek için standartlara uygun üretim zorunlu. Ancak standartların tüm ülkeler için fırsat eşitliği sağladığı iddia edilemez. Çünkü uluslararası standartlar daha çok gelişmiş ülkelerin standardizasyon çalışmaları sonucu oluşmuş. Dolayısıyla onlar uygun ürünler üretmede diğer ülkelere göre avantajlı konumdalar.”
SÜRELER KISALDI
Toplantıda, TSE tarafından ithalat gruplarında yapılan uygunluk denetimlerine de yer verildi. TSE Genel Sekreter Yardımcısı Hüseyin Alper Türedi, İthalatta İndirgenmiş Deney Projesi’nin, 2017’den beri TSE tarafından yapıldığını hatırlattı. Türedi, “Geçen yıl 36 bin 896 parça ürünün denetimini gerçekleştirdik. İndirgenmiş Deney Projesi’nde üç veya dört test yapılır. Bu işe 2017 Temmuz ayında başladık. İlk başladığımızda uygunsuzluk oranı yüzde 40’tı, şimdi yüzde 4 civarında. Tüketiciye artık uygunsuz ürün ulaşmıyor” dedi. Türedi denetim süresinin de 21 günden 4 güne düşürüldüğünü belirtti.
21 BİN 700 ÜRÜN GRUBUNA UYGUNSUZLUK
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü Ürün Güvenliği ve Denetimi Daire Başkanı Sıdıka Çiğdem Kanmaz ise “Sorumluluğumuzda 20 farklı ürün grubu var” dedi. Geçtiğimiz yıl 21 bin 700 ürün grubuna uygunsuzluk verdiklerini kaydeden Kanmaz, “Bu ürün grupları içinde en büyük payı elektrikli ekipmanlar oluşturuyor. Üretim Girdisi Muafiyet Belgelerinin online olarak Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi’ne (TAREKS) aktarılmasına yönelik Ticaret Bakanlığı ile çalışmalarımız devam ediyor” diye konuştu.
AYAKKABININ GİRİŞİ ARTIK RDDS ÜZERİNDEN
Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü İthalat Denetimleri Daire Başkanı Bumin Kaan Köktürk, “Önceden TAREKS üzerinden girişi yapılan ayakkabıların girişi artık Riske Dayalı Denetim Sistemi (RDDS) üzerinden yapılacak” dedi. Köktürk, “Üretim Girdisi Muafiyeti kota bilgileri girildikten sonra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı başvuruyu onaylıyor. İşlemlerin tamamen elektronik ortama alınması için çalışıyoruz” diye konuştu.
2019’UN EN ÖNEMLİ TİCARİ KONUSU
İstanbul Ticaret Odası Gümrük Müşavirliği Mesleki Komitesi Başkan Yardımcısı Nizamettin Ağar, “Dış ticarette standardizasyon ve ürün güvenliği konusu belki de 2019’un en önemli ticari konusu” dedi. Ağar, “Denetimler sonucunda mevzuata aykırı bulunan ürünleri Ticaret Bakanlığı toplatmakta, ilan ettirmekte ayrıca üreticisine de idari para cezası uygulamakta” diye konuştu.