HABER: FAHRİ SARRAFOĞLU
İstanbul’da 12 milyon kişi trafiğe dahil oluyor. Günde 2.5 milyon öğrenci ve personeli taşıyan servis araçları trafiğe dahil olan nüfusun 20’sini yerlerine ulaştırıyor. Toplam 60 bin işletmenin faaliyet gösterdiği sektör, aynı zamanda 500 bin kişilik de istihdam oluşturuyor.
İstanbul Ticaret Odası Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı Meslek Komitesi Başkanı ve Meclis Üyesi Ali Bayraktaroğlu, İstanbul’da 50 binin üzerinde servis aracı olduğuna dikkat çekti. Bu servis araçları ile günlük yaklaşık 2.5 milyon öğrenci ve personel taşındığını belirten Bayraktaroğlu, İstanbul’un ulaşıma dahil olan nüfusunun 12 milyon olduğu dikkate alındığında, bu sayının yüzde 20’lik bölümünün servis araçları ile taşındığını söyledi.
Bayraktaroğlu, sektördeki istihdamın 500 bin kişiye ulaştığını hatırlatarak, şöyle konuştu: “Servis sektörü İstanbul’da oluşan nitelikli ve konforlu taşıma ihtiyacını karşılamak için doğdu. Gelişmiş ülkelere baktığımızda bizimki gibi servis ile taşınma işine çok fazla rastlayamazsınız. Nedeni kentlerin ve kentlere ulaşımın raylı sistemlerle zamanında çözülmüş olması. Paris, Londra, Moskova ve New York, metro ulaşımında en iyi ilk 4 sırayı paylaşıyor. New York metrosu bin 200 km ile en uzun metro ağına sahip.“
METRO AĞI 150 KM’YE ÇIKTI
İstanbul’da 1987 yılında başlayan metro ağının 150 km’ye ulaştığını hatırlatan Bayraktaroğlu, 2023 planlarında bu sayının 650 km’ye çıkarılmasının hedeflendiğini belirtti. Servis sektörünün küçülmesinin sadece İstanbul’daki metro ağının yaygınlaştırılmasıyla mümkün olabileceğine işaret eden Bayraktaroğlu, Kanal İstanbul ve diğer projelerle İstanbul’un zaten ciddi bir şekilde Silivri-Gebze hattı arasında genişlediğini dile getirdi. Türkiye’de 30 ilde plaka tahdidi uygulaması varken, İstanbul’da henüz bu uygulamaya geçilemediğinden yakınan Ali Bayraktaroğlu, “Tahdit ile sınırlandırılacak olan servis taşımacılığı, çok daha güvenli, kayıt içi ve nitelikli personelin çalışacağı bir hal alacak. İstanbullu ileriye yönelik de konforlu ve nitelikli bir taşıma hizmeti almaya devam edecek” dedi.
YÖNERGE REVİZE EDİLMELİ
Komite Başkan Yardımcısı ve Meclis Üyesi Turgay Gül ise 2016 yılı için en önemli beklentilerinin yeni çıkan Öğrenci ve Personel Servis Taşımacılığı Yönergesi’nin sektörün beklentilerini karşılayacak bir şekilde revize edilmesi olduğunu söyledi. Gül, değişiklik beklentilerini şöyle anlattı: “Bu doğrultuda Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) bürokratlarıyla istişare toplantılarının yapılması ve sektör temsilcileri ile ilgili sivil toplum örgütlerinin katılacağı çalışma gruplarının oluşturulması önemli. Birçok ilde uygulanan plaka tahdidi İstanbul’da uygulanmıyor. Trafik sigortalarındaki yüksek artışlar da sorun. Öte yandan, İstanbul’da kademeli saat projesi hayata geçirilemedi.”
250 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM KAPISI
İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Hakan Orduhan, 2015 Aralık ayı itibariyle İstanbul’da yaklaşık 60 bin işletmenin servis taşımacılığı hizmeti verdiğini söyledi. Aynı zamanda İTO Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı Meslek Komitesi Meclis Üyesi olan Orduhan, ulaşım sektöründe çalışan sayısının 250 bine ulaştığını, her yıl 800 bin litre akaryakıtın tüketildiği yıllık 3 milyar TL cirosu olan sektörün mevzuat ve eğitim sorunlarının halen çözülemediğini hatırlattı. Orduhan sektörü şöyle değerlendirdi: “Servis sektörünün 2015 yılı gündeminde servis araçlarına plaka tahdidi yapılması beklentisi vardı. Pazarda birçok kişi ve şirketin yeni araçlar alarak bu uygulamadan avantaj sağlama beklentisi had safhada. Bu sebeple üretici firmalar, araç satış hedeflerine ulaştı. Elbette araç bolluğu pazarda taşıma fiyatlarına taşımacı aleyhine olumsuz yansıdı. Servis sektörü bundan son derece olumsuz etkilendi. Yeni araç satın alarak plaka sınırlamasından faydalanacağını zanneden yeni işletmeciler büyük bir hayal kırıklığı yaşadı.“
2015’te trafik sigortaları ve asgari ücrette yaşanan artışın en çok hissedildiği servis taşımacılığında bu giderlerin taşıma fiyatlarına yansıtılmadığını da vurgulayan Orduhan, sektörün tahsilat sıkıntısı içinde olduğuna dikkat çekti. Orduhan, işletmelerin yaşadığı vade sorununu ise şöyle anlattı: “Servis şirketlerinin hizmet verdiği kuruluşlar, taşınma bedellerini hizmet verildikten 20-30 gün içinde öderlerken bu süre 60-90 günlere yükseldi. Ancak servis şirketleri tedarikçilerine hizmet bitiminin ardından 30 gün içinde ödemeleri sürdürmeye çalıştı. Bu da şirketleri finansal açıdan zora soktuğu gibi maliyetleri artırdı. Neticede, 2015 yılı gerek bireysel gerekse orta ve büyük şirket olarak bu işi yapan taşımacılar için tam bir hayal kırıklığı oldu.”
GÖZDEN GEÇİRİLMESİ GEREKEN DÜZENLEMELER
İTO Meclis Üyesi Levent Birant, sektörün geleceğini şekillendirecek en önemli gelişmenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı son düzenlemeler olduğunu dile getirdi. Birant, Öğrenci ve Personel Servis Taşımacılığı Yönergesi’nde gözden geçirilmesi gereken maddeleri şöyle özetledi: