İstanbul’un yeni kültür merkezi: Ayasofya Fatih Medresesi

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

Yaklaşık altı asır öncesinin İstanbul’unda bilim insanı Ali Kuşçu’nun önderliğinde bilim ve kültürün çekim merkezi olan Ayasofya Fatih Medresesi, ilk yapılış amacına uygun misyonla hizmet vermek üzere açıldı. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesindeki asırlık medrese, İstanbul’un yeni kültür ve araştırma merkezi olmaya aday.

İLK FAALİYET

Ayasofya Fatih Medresesi, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmesinin ardından İstanbul’da kurulmasına öncülük ettiği ilk kurumlardan biriydi. Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u İslam dünyasının bilim ve kültür merkezi olması amacıyla başlattığı çalışmalar için devrin en ünlü alimlerinden Ali Kuşçu’yu Tebriz’den İstanbul’a davet etti. Gök bilim ve matematik alanındaki çalışmalarla adını duyuran Kuşçu, 70 yaşında gelip 4 yıl hizmet ettiği İstanbul’da astronomi ve matematik biliminin öncüsü oldu.

Kuşçu’nun 200 altınla baş müderris olarak atandığı medrese, yıllar boyunca İslam bilim dünyasının merkezi oldu. Ali Kuşçu, bu medreseyi merkez alarak İstanbul’un enlem ve boylamını da baştan hesaplamıştı.

İSTANBUL’UN KONUMU

Ayasofya Fatih Medresesi, 1924 yılına kadar döneminin önemli bir eğitim kurumu olarak hizmet verdikten sonra farklı amaçlarla kullanıldı. Harap hale gelmesi sebebiyle 1936 yılında yıkılan medrese, 2017 yılında tekrar inşa edilmeye başlandı. Asırlık medrese, geçtiğimiz günlerde de Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi bünyesinde bilim ve kültür dünyasına katkı sunmak amacıyla yeniden açıldı.

ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

Ayasofya Fatih Medresesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün ihyası ile yeniden eski amacına uygun faaliyetlerde bulunacak.

Önümüzdeki günlerde bilim ve kültür dünyasının hizmetine girecek olan merkezde Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nin çeşitli araştırma merkezleri faaliyet gösterecek. İki avlusu bulunan tarihi mekan, alanlarında önemli çalışmalar yürüten kurumlara ev sahipliği yapacak, kültür ve sanat etkinliklerinin de merkezi haline gelecek. Tarihi mekanda kütüphane de bulunacak.

198 TALEBE

Ayasofya Fatih Medresesi, günümüzde 32 oda ile hizmet verecek. ‘Cedvel-i Medâris-i Âsitâne’ başlıklı belgeye göre medrese yapıldığı dönemlerde 198 talebeyi barındırıyordu ve İstanbul’un en kalabalık eğitim müessesesiydi. Tarihi medrese, daha sonra 1914’te Şeyhülislam Hayri Efendi’nin başlattığı medreselerin ıslahı çalışmaları sırasında, Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye medreseleri arasında yer aldı. Osmanlı eğitim sistemindeki köklü reformun sonucu olarak medreseler dörder yıllık üç bölüm şeklinde eğitim verecekti.

EVLİYA ÇELEBİ’YE ÖZEL ARAŞTIRMA MERKEZİ

Ayasofya Fatih Medresesi’nde faaliyet gösterecek araştırma merkezlerinden biri de Evliya Çelebi Araştırma Merkezi. Merkezde yalnızca Evliya Çelebi Seyahatnamesi ve paralelinde araştırmalar yapılacak ve bu alanda araştırmalar yapan bilim insanlarını bir araya getirecek. Tarihi medresede bunun haricinde; Ayasofya Araştırmaları Merkezi, Fatih Sultan Mehmet ve Dönemi Araştırma Merkezi, İslam Sanatları Uygulama ve Araştırma Merkezi, İslam Hukuku Araştırma Merkezi, Yazma Eserler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Vakıf Araştırmaları Merkezi, Görsel İletişim ve Tasarım Uygulama ve Araştırma Merkezi bulunacak.

25 Nisan 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem