İsrail’le yeni dönemde ticaret hedefi 10 milyar dolar

Türkiye-İsrail ilişkileri, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Türkiye’yi ziyaretinin ardından yeni bir döneme girdi. Herzog, 2008 yılından bu yana Türkiye’ye ziyaret gerçekleştiren ilk resmi lider oldu. Her iki Cumhurbaşkanı da düzenledikleri ortak basın toplantısında diyalog mesajı verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Bölgemizde barış, huzur ve birlikte yaşama kültürünün yeniden hâkim kılınmasına katkı sağlamak bizim elimizde” derken, Herzog da “Her iki millet de Hz. İbrahim’in çocukları” dedi.

DÖNÜM NOKTASI

Ortak basın toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iki ülke arasında başta ekonomik ve ticari ilişkiler olmak üzere, muhtelif alanlarda işbirliği potansiyelini hayata geçirmenin önem taşıdığını belirtti. Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ticaret hacmimiz, salgına rağmen yüzde 36’ya yakın artış göstererek geçtiğimiz sene 8.5 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Ortak çabalarımızla bu rakamı, 2022’de 10 milyar dolara taşıyacağımıza inanıyorum. Enerji ve enerji güvenliği alanlarında yürütülecek projelerde işbirliğine hazır olduğumuzu Sayın Devlet Başkanı’na ifade ettim. Son günlerde bölgemizde yaşanan gelişmeler, enerji güvenliğinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Turizm, bilim, ileri teknoloji, tarım, sağlık ve savunma sanayi gibi alanlarda ciddi işbirliği imkânlarına sahibiz.”

MESCİD-İ AKSA’NIN DİNİ KİMLİĞİ

Görüşmenin temel unsurlarından birinin Filistin meselesi olduğunu aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Bölgede gerginliğin azaltılmasına ve iki devletli çözüm vizyonunun muhafazasına verdiğimiz önemi ifade ettim. Kudüs’ün tarihi statüsüyle Mescid-i Aksa’nın dini kimliği ve kutsiyetinin korunmasına atfettiğimiz önemin altını çizdim. Filistinlilerin sosyal ve ekonomik şartlarının iyileştirilmesinin ehemmiyetine dikkat çektim. Filistin halkına yönelik insani projeler yürüten TİKA ve Türk Kızılay gibi kuruluşlarımızın faaliyetlerinin devam etmesi hususunda İsrail makamlarının desteğini beklediğimizi özellikle vurguladım.”

ENERJİDE İŞBİRLİĞİ

Erdoğan, görüşmede Ukrayna ve Doğu Akdeniz başta olmak üzere güncel, bölgesel ve uluslararası meseleler hakkında da fikir alışverişinde bulunduklarını aktararak, şunları kaydetti: “Önümüzdeki dönemin ikili ilişkilerimizin yanı sıra bölgesel işbirliği açısından da yeni fırsatları beraberinde getireceğine inanıyorum. Türkiye olarak, daha önce başlatılmış olan enerji noktasındaki işbirliğini yeniden hayata geçirmek için bu bir fırsattır diye düşünüyorum. Şu anda bizim elimizde, dördüncüsü de yolda geliyor, dört tane sondaj gemisi var. İki tane de sismik araştırma gemimiz var. Karadeniz’de, Akdeniz’de bu çalışmaları işbirliğimizle planlamak suretiyle hayata geçirebiliriz.”

DOSTANE İLİŞKİLER

Uzun bir aradan sonra İsrail’den Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştiğine dikkati çeken Isaac Herzog, “İsrail ve Türkiye ilişkileri son yıllarda inişler-çıkışlar, kolay olmayan anlar yaşadı. Ancak ilişkilerimizi yeniden başlatmalı, devletlerarasında saygı çerçevesinde ölçülü ve dikkatli bir biçimde inşa etmeliyiz” dedi. Herzog, “Umarım ki, ziyaretimin ardından Türkiye ile ciddi bir süreç, farklı düzeylerde derin bir diyalog başlayacak. Sonunda da, umarım ki ilişkilerimizde ilerleme ve olumlu sonuçlar göreceğiz” diye konuştu.

ORTAK EVİMİZ

“Uluslararası düzen sarsılırken, bölgemizde istikrar ve ortaklığın sürdürülmesi iyi ve önemli” diyen Herzog, “İsrail ve Türkiye birçok alanda hepimizin ev olarak adlandırdığı bu bölgeyi çarpıcı biçimde etkileyecek bir işbirliği yapabilir ve yapmalıdır” diye konuştu. Herzog, şöyle devam etti: “Her ikimiz için de bu büyük bir ayrıcalıktır. Amacımız, ülkelerimiz ve halklarımız arasında dostane ilişkilerin gelişmesinin temellerini atmaktır. Çok sayıda Yahudi kadın ve erkek lider, haham, şair, bilge, tüccar ve gelişimcilerden oluşan seçkin bir şahsiyet listesi bu ülkedeki Yahudi tarihinin geçmişinin sadece bir parçasıdır.”

BARIŞIN PEŞİNDEN KOŞALIM

Anıtkabir’i de ziyaret eden İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Anıtkabir Özel Defteri’ne şunları yazdı: “Büyük vizyoner Mustafa Kemal Atatürk’ü ebedileştiren bu tarihi mekanı ziyaret etmek, farklı bir ayrıcalık. Bu büyük liderin ilerleme ve barış mirasının bilgeliğini takip ederek ve cesurca işbirliği yolunu seçerek milletlerimiz, inançlarımız, bölgemiz ve dünya için daha güvenli ve daha istikrarlı bir dünya vaadinden elde edilecek birçok gerçeği içtenlikle karşılayalım.”

Herzog, ayrıca İbranice olarak Tevrat’ın Mezmurlar bölümünden “Kötülükten vazgeçin, iyilik yapın. Barış için çalışın, barışın ardından koşun” pasajını yazdı.

İLİŞKİLERİN GEÇMİŞİ

İki ülke arasında ilişkiler, Binyamin Netanyahu’nun başbakan olduğu dönemde eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 6 Aralık 2017’de Kudüs’ü ‘İsrail’in başkenti’ olarak tanıması üzerine yaşanan gelişmelerle zarar görmüştü. Trump’ın ABD’nin Tel Aviv’deki büyükelçiliğinin 14 Mayıs 2018’de resmen Kudüs’e taşınması kararını vermesinin ardından düzenlenen protestolara İsrail sert müdahale etmişti. Ankara, Gazze sınırındaki olaylar nedeniyle Tel Aviv Büyükelçisi Kemal Ökem’i Ankara’ya çağırmış, Ankara’daki İsrail Büyükelçisi Eitan Naeh’in da bir süre ülkesine dönmesini istemişti. Kısa süre sonra iki ülke arasındaki diplomatik temsil maslahatgüzar seviyesine düşürülmüştü.

14 Mart 2022 Pazartesi

Etiketler : Gündem