İnovasyona yenik düşmeyin

HABER: CANAN BİLGİN

Akıllı telefon ile ismi özdeşleşen ve kurumsal pazarın hâkimi olan Blackberry, 14 yıllık teknoloji serüveninde inovasyona yenildi. Şirketlere satış yaparak ve onları uzun dönemli kontratlar sayesinde sunucu bazlı çözümlerle elinde tutarak ilerlemeyi seçmesi, şirketin sonu oldu. Rakipleri tarafından üretilen multimedya cihazlar çağına uyum sağlamakta geç kalması da, Blackberry’nin çöküşünü başlattı.

PAZAR PAYI YÜZDE 0.1

İngiliz yayın kuruluşu BBC, iş dünyasında yöneticilerin tercih ettiği ilk mobil telefon olan Blackberry’nin yükseliş ve çöküş hikâyesini okuyucularıyla paylaştı. Tüm dünyada özellikle kurumsal müşteriler tarafından yoğun ilgi gören Blackberry’nin, iPhone ve Android destekli cihazların piyasaya sürülmesiyle teknoloji liderliğini kaybettiğini belirten BBC, şirketin bu yıl 372 milyon dolar zarar ettiğini bildirdi. BBC’ye göre Blackberry, bugün yaklaşık 425.9 milyar dolarlık küresel akıllı telefon pazarının sadece yüzde 0.1’ini kontrol ediyor.

FASON DONANIMA GEÇİYOR

Şirket, yılın ikinci çeyreğinde yaklaşık 400 bin akıllı telefon sattı, ancak bu rakam ilk çeyrekteki satışlardan daha düşük kaldı. Blackberry de bu gelişmeler üzerine kendi telefonlarını tasarlamayı durdurduğunu açıkladı. Şirketin CEO’su John Chen, cihazların üretim maliyetini azaltmak için yeni ortaklıklar kurmaya açık olduklarını söyledi. Chen, “Ortaklara donanım geliştirmek için taşeronluk vereceğiz” diyerek, fason donanıma işaret etti.

Peki, iletişimde devrim yaratan, interneti cebimize koyan Blackberry’nin 14 yıllık mobil yolculuğunda yanlış giden neydi?

İSTANBUL’DA DOĞDU

Blackberry’nin öyküsü, modern bir iş hikâyesi aslında. Waterloo’da mütevazı bir ofiste kuruluşundan itibaren milyarlarca dolar üreten ve tüketicilere alışkanlık kazandıran cep telefonları ile önce global devlere meydan okuyan, sonra da çöküşe doğru yol alan bir hikaye… Kanadalı iki girişimci, çağrı cihazlarıyla tanınan Research In Motion (RIM) adlı teknoloji şirketini kurarak, ikonik bir marka geliştirdi: Blackberry. Kuruculardan biri, İstanbul doğumluMike Lazaridis’ti. 2013’ten sonra Blackberry Ltd. olarak anılan şirket, Haziran 2003’te Blackberry 6210 adlı telefonunu tanıttı. 6210, modern standartlara göre çok basitti; dokunmatik ekranı yoktu, renkli değildi ama tam e-posta desteği veren, web tarayıcısı ve dijital takvimle telefonu birleştiren ilk düzgün cep telefonuydu. iPhone’un çıkmasından 4 yıl önce de Blackberry hareketinin önderi oldu.

GERÇEK BİR DEVRİMDİ

iPhone ve Android’in var olduğu günümüzde Blackberry’nin geçen 14 yılda oynadığı rol, mobil telefon hikâyesinde küçük bir bölüm gibi görünebilir. Ama o dönemde gerçek bir devrimdi. İlk defa, internet cebimizdeydi. Kısa mesajlaşma servisi Blackberry Messenger, WhatsApp ve Facebook Messenger’den önce benimsenip yaygınlaştı. Pazarda Android’in yükselişinin sürdüğü, Apple’ın App Store tanıtımı ile iPhone’un özelliklerini geliştirdiği dönemde, Blackberry ağırdan aldı; atağa geçmek için 2013’te geri döndüğünde ise artık çok geçti. Blackberry’nin başarı için son şansı olan ve Android yazılımını kullanan Priv’in satışları da büyük hayal kırıklığına yol açtı. Blackberry’nin işletim sistemi BB10 ise Google’ın Android yazılımından 4 yıl sonra piyasaya sürüldü. O zamana kadar da Android, pazarın büyük payına hâkim olmuştu.

DİKEN GİBİ DERS

The Daily Telegraph, Blackberry’nin yükselişi ve çöküşünü, teknoloji şirketleri için ‘dikenli’ bir ders olarak değerlendirdi. James Titcomb imzalı makalede, “Blackberry’nin yükselişi ve çöküşü, aralarında Nokia, Sony ve Motorola’nın da yer aldığı teknoloji şirketleri için bir örnek. Ancak başarının nasıl hızlı geldiğine ve nasıl uçtuğuna dair diğerlerinden daha çok belki de Kanadalı şirket için uyarıcı bir örnek. Blackberry’nin çöküşünde, bugünün dominant oyuncuları için dersler var mı? Belki de yok. Akıllı telefon pazarı bugünlerde en azından üst noktada nispeten sakin bir konumda. Apple’ın satışları biraz düşüyor; Samsung, satış canlanmasının ortasında. Hiçbir şey bunların yerini değiştirecek gibi görünmüyor. Blackberry yöneticilerinin de uzun süre inandıkları zaten buydu” yorumu yapıldı. Titcomb, Blackberry’nin telefonlarda geleceği olmadığını da belirterek, “Bu yıl değilse de gelecek yıl veya ondan sonraki yıl pes edecek” dedi.

OBAMA, POPÜLARİTESİNİ ARTIRDI

Blackberry kullanan ünlü isimlerden biri de ABD Devlet Başkanı Barack Obama idi. Obama, 2008 yılında başkan olarak Beyaz Saray’a çıkarken cihazın popülaritesini artırmaya çalışmıştı. İngiliz yayın kuruluşu The Daily Telegraph’ın haberine göre, ABD Senatosu personele Blackberry teslimlerini durdurdu ve onun yerine Samsung veya iPhone önerdi. Obama da Blackberry kullanmayı bıraktı.

BU ‘SON’A NASIL GELDİ?

İngiliz yayın kuruluşu BBC, bir zamanlar mobil telefon pazarının lideri olan Blackberry’nin bu noktaya nasıl geldiğini okuyucularıyla paylaştı. İşte dev şirketin adım adım çöküşünün hikâyesi…

• Blackberry 5810 piyasaya çıktıMart 2002: Teknoloji şirketi Research In Motion (RIM),e-posta destekli, mobil web tarayıcılı ve Q klavyeli telefonu Blackberry 5810’u piyasaya sürdü. İlk akıllı telefonlardan biri olarak tanımlanan telefon, kulaklığa bağlıyken de çağrıları almayı başardı.
• İş dünyasında popüler oldu2007: Renkli ekranı, kamerası ve geliştirilmiş mobil web tarayıcı özellikleriyle Blackberry telefonları iş dünyasında popüler oldu. Blackberry cihazları ünlü isimler tarafından da tercih edildi.
• iPhone ile Steve JobsHaziran 2007: Apple’ın kurucusu Steve Jobs, iPhone’u tanıttı. Cihaz, indirilebilir uygulamaları ve kolay kullanımlı dokunmatik ekranı ile akıllı telefon endüstrisinin gidişatını değiştirecekti. iPhone, ‘tam’ web tarayıcı özellikli ilk cep telefonu oldu.
• iPhone’un rakibi StormKasım 2008: Blackberry, iPhone ile mücadele etmek için Storm’u üretti. İşletim sistemi olarak Blackberry OS’u kullanan cihaz, kusurlu ve yavaş olmakla eleştirildi. iPhone ile karşılaştırıldığında da web tarayıcısının zayıf olduğu eleştirilerine maruz kaldı. Storm, zayıf olarak nitelendirilmesine rağmen Blackberry, 2010 yılına kadar pazar payını büyütmeye devam etti.
• Playbook tablet piyasadaNisan 2011: Şirket, Playbook tableti piyasaya sürdü. Playbook, firmanın akıllı telefonları için daha büyük ekranlı bir ‘arkadaş’ olarak pazarlandı ama takvim ve e-posta gibi temel özelliklerden yoksundu. Şirketin aralık ayında satılmayan tabletlerinin değeri 485 milyon dolar olarak kaydedildi. Firmanın üst yöneticileri Mike Lazaridis ve Jim Balsillie kısa bir süre sonra istifa etti.
• İşletim sistemi BB10’u tanıttıOcak 2013: RIM, Blackberry Ltd. oldu ve iPhone’dan 6 yıl sonra BB10 işletim sistemini başlattı. Platform, Android ve iOS için yazılım üreten ve üçüncü bir platformu desteklemekte isteksiz olan uygulama geliştiricileri çekmek için mücadele etti.
• Priv, hedefi tutturamadıEkim 2015: Blackberry, rakiplerinin ilk Android cihazları üretmesinden 7 yıl sonra ilk Android destekli akıllı telefonu Priv’i çıkardı. Priv’in satışları hedeflendiği gibi olmadı ve firmanın CEO’su John Chen, daha sonra cihazın çok pahalı olduğunu itiraf etti.
• En son telefonunu Alcatel tasarladıTemmuz 2016: Şirketin ilk dokunmatik ekranlı Android cihazı Dtek50 piyasaya sürüldü. Cihaz, maliyetleri düşürmek için Alcatel’in ürettiği bir telefon esas alınarak geliştirildi.

10 Ekim 2016 Pazartesi

Etiketler : Dünya