IMF faiz indirimleri için 2025’i işaret ediyor

ABD’de mortgage faizleri marttan bu yana en yüksek seviyeye çıkarken talep azaldı. Alman iş dünyasının ekonomiye güveni ‘gerileme’ trendine girdi. İngiltere Maliye Bakanı Hunt da “Gıda enflasyonu, endişe verici şekilde yüksek” şeklinde tanımladı.

Faiz artırımlarına rağmen enflasyonda beklenen düşüş henüz gerçekleşmez iken IMF Başkanı Kristalina Georgieva, faizlerin aşağı çekilmesi için erken olduğunu, bu hamlelerin 2025’in başları gibi beklenebileceğini söyledi.

Pandemi ve ardından başlayan Rusya-Ukrayna savaşı, küresel tedarik zincirlerinde kopmalara neden oldu. Global mal sevkiyatında yaşanan sıkıntılar, beraberinde başta batı ekonomileri olmak üzere hemen hemen bütün ülkelere yüksek enflasyonu getirdi. Enflasyonla mücadele için ise Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi kurumların da tavsiyeleriyle merkez bankaları birbiri ardına faiz artırımlarına gitti. Ancak geçen süre zarfında beklenen enflasyon düşüşleri henüz gerçekleşmedi. Aksine ABD, İngiltere ve Almanya gibi batı ve dünya ekonomisinin lokomotiflerinden işlerin daha da kötüye gittiğine dair haberler birbirini ardına gelmeye devam ediyor. 

GERİ ADIM ATILIRSA…

Faiz artıran ABD, İngiltere ve Almanya gibi lokomotif ülkelerden de iyi haberler gelmezken, IMF Başkanı Kristalina Georgieva, Katar Ekonomi Forumu sırasında yaptığı açıklamada, faiz indirimi için erken olduğunu dile getirdi. Merkez bankalarının salgın ve Rusya-Ukrayna savaşı süresince attığı adımları değerlendiren Georgieva, merkez bankalarının koordineli bir şekilde kararlı olarak hareket ettiğinin altını çizdi. Manşet enflasyonun aksine çekirdek enflasyonda, inatçı gıda fiyatları sebebiyle gerçek bir düşüşten söz edilemeyeceğini belirterek, “Merkez Bankaları rotasında kalmalı; çünkü faiz oranlarında erken geri adım atarlarsa enflasyon daha uzun süre boyunca büyüme için bir sorun haline gelebilir” dedi.  

ARTIŞA DEVAM

Merkez bankalarının bu sebeplerle faiz artırım politikalarına devam edeceğini ifade eden Georgieva olası faiz indirimleri için “2025’in başlarından önce bekliyoruz” açıklamasını yaptı. İki yıllık zorlu salgın süreci ve arkasından patlak veren Rusya-Ukrayna savaşı, küresel ekonomide başta enflasyon gibi ciddi sorunlara yol açarken, merkez bankaları bu sorunlara karşı sert ve hızlı adımlar attı. Fed, Ocak 2022’de yüzde 0.25 olan politika faizini bu süreçte yüzde 5.25’e ve AB Merkez Bankası Haziran 2022’de eksi 0.5 olan faizi 3.25’e kadar yükseltti. İngiltere Merkez Bankası da bu süreçte 10’un üzerinde faiz artırımına gitti.

ABD’DE MORTGAGE FAİZLERİ MARTTAN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYEYE ÇIKARKEN TALEP AZALDI

ABD’de 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı, geçen hafta yüzde 6.69 ile marttan bu yana en yüksek seviyeye çıkarken, mortgage başvurularında azalış kaydedildi. Mortgage Bankalar Birliği (MBA) verilerine göre, mortgage başvuruları, 19 Mayıs ile sona eren haftada bir önceki haftaya kıyasla yüzde 4.6 azaldı. Ülkede 30 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz oranı, yüzde 6.57’den yüzde 6.69’a yükseldi ve mart ayından bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye çıktı. Aynı dönemde 15 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz oranı da yüzde 5.96’dan yüzde 6.15’e yükseldi.

ALMANYA’DA EKONOMİYE GÜVEN ‘GERİLEME’ TRENDİNE GİRDİ

Almanya’da geçen ay 93.4 puan olan Ifo İş Ortamı Güven Endeksi, şirket yöneticilerinin gelecek beklentilerinde keskin düşüşün etkisiyle mayısta 91.7 puana geriledi. Merkezi Münih’te bulunan Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo), yaklaşık 9 bin firmanın katılımıyla gerçekleştirdiği mayıs ayı Almanya İş Anketi sonuçlarını yayımladı. Buna göre, nisanda 93.4 puana revize edilen Almanya’da sanayi ve ticarete ilişkin İş Ortamı Güven Endeksi, şirket yöneticilerinin beklentilerde önemli ölçüde kötümser olmasının etkisi ile bu ay 91.7 puana geriledi. Piyasa beklentisi endeksin 93 puana inmesi yönündeydi. Mayısta Almanya’da Ifo Beklentiler Endeksi’nin 91.7’den 88.6 puana inmesi dikkati çekerken, Mevcut Durum Endeksi de 95.1’den 94.8 puana geriledi. Ifo anketinde, imalat ve hizmet sektörlerinin geleceğine yönelik beklentilerde daha fazla kötüleşme görüldüğü belirtildi.

İNGİLTERE’DE GIDA ENFLASYONU ‘ENDİŞE VERİCİ’ DİYE TANIMLANIYOR

İngiltere Maliye Bakanı Jeremy Hunt, enflasyonun nisanda yüzde 8.7’ye gerilemesine rağmen gıda enflasyonunun ‘endişe verici’ şekilde yüksek olduğunu belirtti. Hunt, son açıklanan enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmesinde, enflasyonu düşürmek için doğru yolda olduklarını fakat rehavete kapılmamak gerektiğini ifade etti. Nisanda enflasyonun yüzde 8.7’ye indiğini ve bunun bir yıldan uzun süredir görülen en düşük seviye olduğunu kaydeden Hunt, “Hâlâ yapılacak iş var, özellikle gıda fiyatlarında. Gıda fiyatları hâlâ hızla yükseliyor ve gıda enflasyonu endişe verici şekilde yüksek seviyede” diye konuştu. Hunt, hükümetin enflasyonu yarı yarıya azaltmak için net bir planı olduğunu aktardı.

29 Mayıs 2023 Pazartesi