İklim değişikliği, sıcak hava dalgasını ‘daha sıcak ve olası’ hale getirdi

Uluslararası bir grup bilim insanı, geçen ay Asya'da milyarlarca insanı etkileyen ve ölümlere yol açan aşırı sıcak hava dalgasının iklim değişikliği nedeniyle daha sıcak ve olası hale geldiğini tespit etti.

Birleşik Krallık, Malezya, İsveç ve Hollanda'daki üniversite ve meteoroloji kurumlarından bilim insanlarının yer aldığı World Weather Attribution (WWA) grubunun bir parçası olan 13 araştırmacı, Suriye, Lübnan, Filistin, İsrail ve Ürdün'ü içeren Batı Asya bölgesindeki üç günlük maksimum sıcaklık ortalaması ve Filipinler'deki 15 günlük maksimum sıcaklık ortalamasını dikkate alarak iklim değişikliğinin aşırı sıcak hava dalgası üzerindeki etkisini inceledi.

Çalışmada ayrıca Hindistan, Bangladeş, Myanmar, Laos, Vietnam, Tayland ve Kamboçya'yı içeren Güney Asya bölgesine ait hava durumu verilerini de analiz etti.

Nisanda Güney ve Güney Doğu Asya'da Myanmar, Laos ve Vietnam'da günlük sıcaklık rekorları kırılırken, Filipinler'de bugüne kadarki en sıcak gece yaşandı. Hindistan'da sıcaklıklar geçen ay 46 dereceye ulaştı, Filistin ve İsrail'de 40 derecenin üzerine çıktı. Geçen ay dünya genelinde kayıtlara geçen en sıcak nisan ayı olurken, üst üste 11. kez sıcak ay rekoru kırıldı.

Bilim insanlarının ilişkilendirme analizine göre, nisandan Asya'da milyarlarca insanı etkileyen 40 derecenin üzerindeki aşırı sıcaklıkların insan faaliyetlerinin yol açtığı iklim değişikliği nedeniyle daha sıcak ve olası hale geldiği belirlendi.

İklim değişikliğinin şiddetlendirdiği sıcak hava dalgaları, Gazze'de yerlerinden edilen 1,7 milyon Filistinli ve Asya'da yoksulluk içinde yaşayan insanlar için hayatı daha da zorlaştırdı.

Suriye, Lübnan, Filistin, İsrail ve Ürdün'ü içeren Batı Asya'da, insan faaliyetlerinin neden olduğu küresel ısınma nedeniyle nisan ayında sıcak hava dalgalarının daha sık görüldüğü tespit edildi.

Bilim insanları iklim değişikliğinin sıcaklıkların görülme olasılığını yaklaşık 5 kat artırdığı ve gelecekte Batı Asya'daki aşırı sıcaklıkların daha sık ve yoğun hale gelebileceği uyarısında bulundu.

Filipinlerde de benzer sıcak hava dalgalarının El Nino koşullarında yaklaşık her 10 yılda bir, El Nino'nun etkisinin olmadığı dönemlerde ise yaklaşık her 20 yılda bir meydana gelmesi beklenirken, araştırmacılar, iklim değişikliği olmasaydı, El Nino koşullarında bile bu seviyede sıcak hava olaylarının yaşanmasının neredeyse imkansız olduğunu ortaya koydu.

İklim değişikliği bu yılki sıcak hava dalgasını 1 derece daha sıcak hale getirirken, El Nino bu sıcaklığa 0,2 derece katkıda bulundu. Küresel ısınmanın 2 dereceye ulaşması durumunda ise, Filipinler'de benzer sıcak hava dalgaları her 2 ila 3 yılda bir yaşanacak ve 0,7 daha sıcak olacak.

Bilim insanları, Güney Asya'da sıcak hava dalgalarının görülme olasılığının ise iklim değişikliği nedeniyle 45 kat arttığını ve sıcak hava dalgasının 0,85 daha sıcak hale geldiğini tespit etti.

15 Mayıs 2024 Çarşamba