İhracatta birim değer yüzde 24 arttı

Genel Ticaret Sistemi’ne göre aylık dış ticaret verileri, hem ihracat tutarında hem de ihracatın kilogram (birim) değerindeki artışla dikkat çekti.

Mart ayında ihracat yapan firma listesine bin 903 firma daha eklenirken, birim ihracat değeri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24.4 oranında artarak 1.67 dolara ulaştı. 

Ticaret Bakanlığı’nın mart ayına ilişkin geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni açıklandı. Genel Ticaret Sistemi’ne (GTS) göre ihracat, martta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4.4 artarak 23 milyar 596 milyon dolara, ithalat da yüzde 4.2 artışla 32 milyar 169 milyon dolara ulaştı. Böylece aylık ihracat rekoru kırıldı. GTS kapsamında ocak-mart döneminde (3 ayda) ise geçen yılın aynı dönemine göre ihracat yüzde 2.5 artarak 61 milyar 588 milyon dolar, ithalat yüzde 11.4 artarak 96 milyar 489 milyon dolar oldu. 

SEKTÖRLERDE DURUM

Mart ayında sektörlere göre ihracatın payı, yüzde 94.9 ile imalat sanayi (22 milyar 396 milyon dolar), yüzde 3.3 ile tarım, ormancılık ve balıkçılık (781 milyon dolar), yüzde 1.3 ile madencilik ve taş ocakçılığı (297 milyon dolar) oldu. Otomotiv endüstrisi, geçen ay en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, geçen ay 3 milyar 289 milyon dolarlık ihracata imza atan otomotiv endüstrisini, 2 milyar 870 milyon dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1 milyar 997 milyon 221 bin dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü takip etti. Mart ayında en fazla ihracat artışı ise yüzde 202.9 ile zeytin ve zeytinyağı sektöründe gerçekleşti. Türkiye’nin toplam ihracatının geçen ay yüzde 73’ünü oluşturan sanayi grubunda yüzde 0.6 artışla 17 milyar 230 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Söz konusu dönemde toplam ihracatın yüzde 13.6’sını oluşturan tarım grubunda yüzde 8 yükselişle 3 milyar 201 milyon dolarlık, toplam ihracattan yüzde 2 pay alan madencilik grubunda yüzde 12.8 azalışla 483 milyon dolarlık ihracata imza atıldı.

BİRİM DEĞER

Geçen ay bin 903 firma ihracat ailesine katılırken, birim ihracat değeri ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24.4 artışla 1.67 dolara yükseldi. Genel ihracatın birim değeri 2014 yılında kilogram başına 1.59 dolara ulaştıktan sonra 2020’de 1.1 dolara gerilemişti. Bu arada mart ayında en çok ihracat gerçekleştiren ilk 3 il sırasıyla 9 milyar 425 milyon dolarla İstanbul, 1 milyar 801 milyon dolarla Kocaeli, 1 milyar 509 milyon dolarla Bursa oldu.

BÖLGE PAYLARI

Mart ayında ihracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içindeki payı yüzde 47.5 oldu. Aynı ay, en fazla ihracat yapılan ülke grupları, 9 milyar 765 milyon dolarla Avrupa Birliği, 4 milyar 210 milyon dolarla Yakın ve Orta Doğu ülkeleri, 3 milyar 713 milyon dolarla diğer Avrupa ülkeleri olarak kayıtlara geçti.

MART’TA EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKELER

• Almanya: 2 milyar 6 milyon dolar
• ABD: 1 milyar 382 milyon dolar
• İtalya: 1 milyar 190 milyon dolar

İLK 3’TEKİ ÜRÜN GRUPLARI

• Hammadde (ara mallar): Yüzde 2.5 azalışla 11 milyar 888 milyon dolar
• Tüketim malları: Yüzde 10.1 artışla 8 milyar 489 milyon dolar 
• Yatırım (sermaye) malları: 2 milyar 817 milyon dolar

İNŞAAT MALZEMESİNDE MİKTAR DÜŞTÜ, TUTAR ARTTI 

Türkiye İMSAD İnşaat Malzemeleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi Aralık 2022 raporuna dayandırılan açıklamaya göre, 2022 yılının tamamında sektör tarafından gerçekleştirilen ihracat tutarı 33.74 milyar dolara yükseldi. İhraç edilen inşaat malzemeleri miktar olarak yüzde 11’lik düşüşle 57.65 milyon ton oldu. Sektörde ortalama ihracat birim fiyatı da 2021’e göre yüzde 23 artarak 0.59 dolar/kg olarak gerçekleşti. Sektör, aralık ayını ise (aylık bazda) 0.61 dolar/kg olarak kapattı. 

İTHALAT ARTIŞININ SEBEPLERİ 

Mart 2023’te ithalat yüzde 4.2 yükselişle 32 milyar 169 milyon dolar oldu. Toplam dış ticaret hacmi yüzde 4.3 artışla 55 milyar 766 milyon dolara ulaşırken, dış ticaret açığı mart ayında yüzde 3.7 artışla 8 milyar 573 milyon dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı, martta yıllık bazda 0.1 puan artarak yüzde 73.4, enerji verileri hariç tutulduğunda ise 9.3 puan gerileyerek yüzde 85.4 olarak hesaplandı. Sektörlere göre ithalatın payı, yüzde 79.1 ile imalat sanayi (25 milyar 454 milyon dolar), yüzde 12.8 ile madencilik ve taş ocakçılığı (4 milyar 130 milyon dolar), yüzde 4.3 ile tarım, ormancılık ve balıkçılık (1 milyar 383 milyon dolar) olarak belirlendi.

ÇİP VE ALTIN FAKTÖRÜ 

Yılın ilk üç ayının toplamına bakıldığında, dış ticaret açığı yüzde 31.5 artışla 34 milyar 902 milyon doları buldu. İlk çeyrekte ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 63.8 olarak hesaplandı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ithalattaki artışla ilgili olarak şunları kaydetti: “İşlenmemiş altında mart ayı ithalatı, bir önceki yıla göre yüzde 63 artarak 1.7 milyar dolar oldu. İthalatta görülen artışta, motorlu kara taşıtlarında yüzde 77.6, elektrikli makinalarda yüzde 39.6, diğer makinalarda yüzde 30.8 yükselişin de etkili olduğunu belirtmek isterim. Motorlu kara taşıtları ithalatındaki artışın temel nedeni, dünyadaki çip krizinin hafiflemesidir. Burada büyük bir talebin olduğunu vurgulamak isterim. 2023 yılının ilk çeyreğinde ihracatımız yüzde 2.5 artışla 61.6 milyar dolar, ithalatımız ise yüzde 11.4 artışla 96.5 milyar dolara çıkmıştır.”

10 Nisan 2023 Pazartesi