Güneş batınca alışveriş başladı

Türkiye’nin ağırladığı 51 milyon turistin yüzde 3’ü alışveriş için geldi. Alışveriş ve hizmetler sektöründe yaklaşık 18 milyar dolar harcayan turistlerin yüzde 41’inin bu yıl daha çok harcama yapması bekleniyor. Analistler, İstanbul markası ile turizm gelirlerinin daha da artacağını belirtiyor.

Turist başına düşen gelirlerin artması için bu yılki yüksek harcama beklentisinin iyi değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar; etkinlik ve fuarlarla beraber sosyal medyanın da daha etkin kullanılmasını öneriyor. Bir diğer öneri ise alışveriş-konaklama ve eğlencenin bir paket olarak sunulması. 

HABER: BARIŞ CABACI

Pandemi önlemlerinin kalkmasıyla dünyada hem turist sayısı hem de turist harcamaları arttı. Bu durum Türkiye’ye de rekor kırdırdı. Geçen sezon turist sayısı ve harcamasında rekor kıran Türkiye, kişi başı harcamalarda da zirveyi gördü. Turistlerin gittikleri şehirlerdeki tüketim eğilimlerini raporlaştıran Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi’ne (WTTC) göre, İstanbul da artan harcamalardan payını aldı. İstanbul’a gelen turistler, 13.1 milyar dolar harcadı. Böylece İstanbul, dünyada en çok harcama yapılan 6. kent oldu. 

25 MİLYAR DOLAR 

Turist harcamalarının artması sadece İstanbul’a değil, Türkiye geneline de yansıdı. 51 milyon turist ağırlayan Türkiye, sadece alışveriş amacıyla 2 milyon turiste kapısını açtı. Turistlerin giyim ve ayakkabıya harcadıkları tutar da 6 milyar dolar oldu. Bu rakamın 2023’te 8 milyar dolara ulaşarak rekor kırması bekleniyor. Diğer sektörlerde gerçekleşen harcamalar ise şöyle:

* Sağlık: 1.926 milyar dolar 

* Konaklama: 4.779 milyar dolar

* Yeme-içme: 7.532 milyar dolar

* Ulaşım: 2.464 milyar dolar

* Spor: 0.376 milyar dolar

* Tur programları: 0.115 milyar dolar

* Diğer mal, hizmetler ve harcamalar: 11.240 milyar dolar

TURİSTLERİN KATKISI ÇOK

Pandemi dönemini birçok sektör gibi AVM’lerin de hasarlı atlattığını belirten Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, İstanbul Ticaret’e şöyle konuştu: “WTTC raporunda da bahsedildiği gibi 2022, turizm sektörü açısından toparlanma dönemi oldu. Aynı tespiti ciro ve ziyaretçi sayısı açısından alışverişe gelen turistler ve AVM’ler için de yapabiliriz. Gelirlerin yüzde 53, turist sayısının yüzde 75 artması AVM’lerde yapılan harcamalara da ciddi katkı sağladı. Kasım 2022 döneminde, bir önceki yılın aynı ayına göre ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde ciro endeksi yüzde 140.4 oranında arttı. Kasım 2022 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 84.39 olduğu düşünüldüğünde, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun üzerinde olduğu görülüyor. Elbette bu artışta yabancı turistin katkısı büyük.”

EN ÇOK HAZIR GİYİM

Prof. Altaş, turistlerin AVM’lerde daha çok hazır giyim-aksesuar, ayakkabı, yeme-içme üzerine harcama yaptıklarını belirterek, Arap Yarımadası, Rusya, Uzakdoğu, Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinden çok yoğun bir turizm talebi olduğuna dikkat çekti. 

TURİZM VE İHRACAT MERKEZİ 

“Alışveriş merkezlerimizin birer turizm ve ihracat merkezi olması için hızla ilerleme var” diyen AYD Başkanı Prof. Altaş, “Bundan çok mutluyuz. Bütüne bakıldığında sosyal imkanlar ve marka zenginliği bir cazibe merkezi haline gelmemizi sağlıyor. 2022’de tahminimizden hızlı toparlamamızı ve eski verilere kavuşmamızı aslında turist ilgisi sağladı. 2023’te bu daha da yaygınlaştırılmalı” diye konuştu. Prof Altaş, şu değerlendirmeyi yaptı: “Seyahat planı yapanların yüzde 41’inin 2023 yılında turizm harcamalarına daha fazla bütçe ayırmayı planladıklarını görüyoruz. Perakende sektörü fırsatı iyi değerlendirmeli. Dünya standartlarındaki tesislerimizin daha fazla kişiye ulaşması ve alışveriş turizminin artması için yer alınacak tanıtım çalışmaları, etkinlikler ve fuarlarla beraber sosyal medyaya da daha fazla önem verilmesi gerekiyor.”

Z KUŞAĞININ PAYI YÜZDE 39

Tatil planlarını sosyal medya üzerinden yapan turistlerin oranının Z Kuşağı olarak adlandırılan yeni nesilde yüzde 39, diğer yaş gruplarında yüzde 29 olarak görüldüğünü belirten Prof. Altaş, “Bu kitlenin hiç de azımsanmayacak oranda olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla yabancı turist için bir çekim merkezi olan AVM’lerimizin sosyal medya çalışmalarına ağırlık vermeleri, alışveriş turizminin cazibesini artıracak” dedi.

GÜNLÜK 7 MİLYON ZİYARETÇİ

Alışveriş cirolarına bakıldığında 2022’de enflasyondan arındırılmış haliyle yaklaşık yüzde 20 civarında artış olduğunu belirten Prof. Altaş, bu yıl için beklentilerini şöyle sıraladı: “2022’de günlük 7 milyon olan AVM giriş sayılarımızın, 2023’te günlük 8 milyonlara yükselerek yeni bir rekor kırmasını bekliyoruz. Bu rakamların büyük bir kısmı turistlerden oluşuyor. Cirolarımızın da enflasyondan arındırılmış haliyle yüzde 30’larda büyümesini öngörüyoruz. Her talebe cevap verebilen, 7/24 yaşayan bir şehir olan İstanbul, hem doğal güzellikleri hem ticaret merkezi olması hem de turistler için çekim noktası özelliğine sahip birçok tarihi ve kültürel lokasyonu, müzeleri, cazip konaklama imkanları, güçlü marka karması sunan dünya çapında alışveriş ve yaşam merkezlerini bulundurması, ek olarak çekim gücü yaratan eğlence merkezleri ile turistlerin en çok ilgi gösterdiği illerimizden. Kişi başı harcamaların artması için İstanbul markasını iyi değerlendirmemiz gerekiyor.”

ALIŞVERİŞ-KONAKLAMA-EĞLENCE

Alışveriş turizmin baş mimarı olacak alışveriş merkezlerinin bütünsel bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini söyleyen Prof. Altaş, bu yaklaşımı şöyle anlattı: “Alışveriş-konaklama-eğlence merkezi olarak çekim gücü sağlayan merkezlerimizin önümüzdeki dönemde turizmden daha fazla pay almaları mümkün. Türkiye’ye 2019’da ortalama gidiş-dönüş seyahat süresi 9 gün iken, 2022’de bu süre 

14 güne yükseldi. Burada pandemiyle beraber daha fazla alışkanlık haline gelen esnek çalışma sistemi, iş amaçlı gelinen destinasyonda daha uzun kalınarak bireysel harcamaların da artmasına katkıda bulunuyor. Tüm bu saydıklarım doğrultusunda bu şansı iyi değerlendirmeliyiz.” 

Altaş, bu şansın iyi değerlendirilmesi için şunları önerdi: “Dürüst ticaretle, nezaketimizle, misafirperverliğimizle alışveriş sektörüne katkıda bulunmalıyız diye düşünüyorum.”

HANGİ ÜLKEDEN NE İÇİN GELİYORLAR?

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’ye yoğun olarak turist gönderen ülkelerden gelen turistlerin geliş amacına ilişkin bir araştırma yaptı. 

Araştırmaya göre,

Yunanistan: Yakın ve çeşitli alışveriş imkanlarından dolayı tercih ediyorlar.  

Belçika: En çok Antalya, İstanbul, Muğla, Kapadokya, İzmir, Aydın ve Denizli’yi tercih ederken geliş amaçları deniz-kum-güneş-eğlence-spor kombinasyonunun yanı sıra arkeolojik eserlerin sergilendiği müzeleri ve tarihi yapıları olan şehir gezileri yapmak.

İspanya: Türkiye’yi tercih nedenleri arasında kültürel miras, gastronomi, alışveriş, sosyal hayatın içinde bulunma tecrübesi yer alıyor.

Birleşik Krallık: Temel sebepler düşük maliyet, kaliteli tesisler, iklimin uygunluğu ve güneşli gün sayısının çokluğu, Türk insanının misafirperverliği ile aile tatiline uygunluğu olarak sıralandı.

İtalya: Genelde paket tur tercih etmeyen İtalyan turistler, farklı kültürleri tanımak istiyor. Denizin yanı sıra çevreyi tanımak isteyen İtalyan turistlerin yoğunlukla İstanbul, Kapadokya, İzmir, Kuşadası, Bodrum, Fethiye, Antalya ve Denizli’ye geldiği belirlendi.   

Almanya: Türkiye’yi tercih etmelerinin ilk sebepleri arasında misafirperverlik, otel ve servis kalitesi ile fiyat bulunuyor. En çok tercih ettikleri destinasyonlar arasında Antalya, İstanbul, Muğla ve Kapadokya yer alıyor. 

Polonya: Genelde erken rezervasyonla gelen Polonyalı turistler, her şey dahil tesisleri tercih ediyor. 

Körfez Bölgesi: Alışveriş ve gastronomi imkânlarının yanı sıra sağlık turizmi için de Türkiye’yi tercih ediyorlar.

ÖZEN GÖSTERİRSEK HER SEKTÖR KAZANIR

İstanbul markasının önemine değinen Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, İstanbul’un kültür, sanat ve tarih olarak turistlerin odak noktası olduğunu belirtti. “Artan turist harcamalarının büyük bir bölümü alışveriş ve sağlık turizmi sayesinde” diyen Eresin, dünyanın önemli şehirlerinde olduğu gibi İstanbul’a da gelen turistin aslında konakladığı otelde gördüğü özeni, temizliği, ilgiyi kapının önüne çıktığında da görmek istediğini ifade etti. 

MEMNUNİYET ODAKLI HARCAMA

Türkiye’ye gelen 51 milyon yabancı turist tercihi ile yeme-içme, hediyelik eşya, tekstil başta olmak üzere çok sayıda perakendecilik sektörünün hareketlendiğini ifade eden İstanbul Ticaret Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Ömer Torlak, İstanbul Ticaret’e şunları söyledi: “Tam bu noktada, hizmet sektörleri, yabancı turiste yönelik tutum ve davranışlar ile geleneklerimize yaraşır bir hizmet kalitesi anlayışını geliştirmeli. Perakende sektörlerimizi de bu sürece dahil etmemiz gerekiyor. İlgili iş dünyası örgütleri de bu hususta, mensuplarına yönelik çalışmalar yapmalı. Böylesi bir yaklaşım ve hizmet kalitesinin artması sonucunda hiç şüphesiz turist memnuniyeti artacak ve buna bağlı olarak turist başına harcama miktarı da yükselecek. 100 milyar dolarlık hedefe rahatlıkla ulaşabiliriz. Pandemiden sonra iyi tanıtım ve memnuniyet odaklı hizmet anlayışının devreye girmesiyle turist harcamaları yüzde 50 artacaktır.”

ALIŞVERİŞ İÇİN GELİYORLAR

İklim değişikliklerine rağmen Türkiye’nin kilit bir tüketici kitlesi olduğunu belirten İstanbul Ticaret Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Ebru Ulucan, “Bu rakamlara, sadece şehri gezmek isteyen kültür turistleri değil, artık alışveriş ve sağlık turizmi gibi amaçlarla da seyahat eden turistlerle ulaşılıyor. Bu gruplara dahil olan turistler, artık turizmin kemik yapısını oluşturuyor. Yani hem gezip hem alışveriş yapmıyorlar artık, alışveriş için geliyorlar” diye konuştu.

İstanbul’un çeşitli mecralarda tanıtılmasının turizm girdilerinde etkili olduğunu söyleyen Ulucan, şöyle konuştu: “Örnek vermek gerekirse, İstanbul’un TIME dergisinin 2022’deki ‘50 Muhteşem Yer’ listesine girmesi, şehre olan ilgiyi daha da artıracak. Derginin hazırladığı raporda, İstanbul için ‘Yeniden Doğan Bir Klasik’ olarak şehrin son zamanlardaki gelişimine dikkat çekilmiş; özellikle Galataport’un açılması önemli bir adım olarak yorumlanmıştı. Yine İstanbul’a kazandırılan Atatürk Kültür Merkezi (AKM), İstanbul Modern cazibe noktalarını oluşturuyor. Cumhuriyetin 100. yılına özel yapılacak kutlamalar, özel turlar vb. etkinlikler de hem şehir turizmini hem de bu tarz turistik hareketlerden beslenen perakende sektörünü önemli ve olumlu anlamda etkileyebilir.” 

06 Şubat 2023 Pazartesi