Türkiye, NATO ülkeleri ve büyük radar üreticilerinin kritik radar bileşenleri ve sistemleri konusunda uyguladığı ihracat kısıtlamaları nedeniyle, radar teknolojilerinde kendi çözümlerini geliştirmek zorunda kaldı. Bu durum, başta ASELSAN olmak üzere savunma sanayi şirketlerinin radar teknolojileri konusundaki Ar-Ge yatırımlarını hızlandırdı. Türkiye bu çalışmalar sonucunda; AESA radarları, ALP serisi erken ihbar sistemleri ve EİRS projeleri gibi hava savunmasından savaş uçaklarına kadar geniş bir yelpazede geliştirdiği yerli radar sistemleriyle teknolojik bağımsızlığını inşa ederken, küresel pazarda da dikkat çekti.
GÜÇLÜ ALTYAPI, YÜKSEK TEKNOLOJİ
ASELSAN tarafından geliştirilen radar sistemleri, Türkiyenin savunma alanındaki dışa bağımlılığını azaltma hedefinin önemli yapı taşlarından biri oldu. Özellikle Türk Hava Kuvvetleri için geliştirilen AESA burun radarları, F-16 ÖZGÜR modernizasyon programında kritik görev alırken, gelecekteki KAAN savaş uçağı ve taarruzi İHAlara da entegre edilmesi planlanıyor. Sadece hava araçları değil; sabit ve mobil kara sistemleri de bu teknolojiyle güçleniyor.
BURUN RADARLARINDA YERLİLİK
ASELSAN’ın geliştirdiği çok işlevli AESA burun radarı, test uçuşlarında başarıyla görev yaparak Türkiyeyi bu teknolojiye sahip sayılı ülkeler arasına soktu. Radarın çoklu hedefe kilitlenme ve izleme yeteneği, savaş uçaklarının çevresel tehditlere daha etkili yanıt vermesini sağlıyor.
ERKEN UYARI
ALP-300G ve ALP-100G gibi GaN tabanlı S-bant AESA radarlar, taşınabilir ve yüksek menzilli sistemler olarak ön plana çıkıyor. Hem hava hedeflerini hem de balistik tehditleri tespit edebilen bu radarlar, hızlı konuşlanma kabiliyeti sayesinde sınır güvenliği ve askeri üs savunmasında kritik rol oynuyor. 2024 yılında Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı ile ASELSAN arasında imzalanan 1.95 milyar TL’lik sözleşme, bu sistemlerin seri üretimini ve envantere girişini kapsıyor.
SAHİL GÖZETLEMEDE SERDAR
Bu arada deniz platformları da yerli radar gücüyle donatılıyor. ASELSAN’ın geliştirdiği SERDAR sahil gözetleme radarları, düşük irtifa hava tehditlerinden yüzey hedeflerine kadar geniş bir alanı kapsayarak deniz güvenliğine katkı sunuyor.
SİSTEMLERİN OMURGASI: EİRS
Diğer yandan Erken İhbar Radar Sistemi (EİRS), özellikle balistik füze ve alçak irtifa hedefleri için geliştirildi. Sivil ve askeri hava sahası kontrolü, hava savunma ağına veri aktarımı ve radar ağ merkezlerine entegre çalışma özellikleriyle, EİRS Türkiye’nin yeni nesil radar omurgasını oluşturuyor.
GÜVENLİ GELECEK İÇİN
KALKAN-II ve ERALP gibi diğer milli radar sistemleri, farklı görev tiplerine uygun olarak kara, deniz ve hava ortamlarında kullanımda. NATO standartlarında olan bu sistemler, modüler yapılarıyla görev ihtiyaçlarına göre hızlıca uyarlanabiliyor.
KAAN için özel: MURAD-600
ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, 5. nesil bir savaş uçağının en temel özelliğinin havada sensör ve yazılım taşıyan gelişmiş bir platform olduğunu açıkladı. Buna göre KAAN’a özel geliştirilen MURAD-600 radarı, uzun mesafelerde hassas angajman sağlayarak, füzeleri hedeflenen bölgelere yönlendirebiliyor. KAAN savaş uçağı için ayrıca radarla entegre çalışan bir elektronik harp sistemi geliştirildi. Yeni savaş konseptine uygun olarak geliştirilen IVDL kol içi veri bağı teknolojisi sayesinde KAAN’ın, Bayraktar Kızılelma ve ANKA gibi insansız hava araçlarıyla entegre şekilde operasyon yapabilmesi de mümkün.
Yerli ürün ihracatı yatırımları hızlandırıyor
ASELSAN’ın bu yılın ilk çeyreğinde imzaladığı ihracat sözleşmeleri, bir önceki yıla göre yüzde 220 artışla 372 milyon ABD dolarına ulaşırken, bakiye sipariş tutarı da 15 milyar ABD dolarına yükseldi.
ERALP Erken İhbar Radar Sistemi için müttefik ülkelerle imzalanan seri üretim sözleşmeleri, AB üyesi bir ülkedeki platform üreticisiyle 16.6 milyon Euro tutarında radar ve elektro-optik sistemleri içeren satış sözleşmesi ve Asya-Pasifik’teki müşterilerle toplam 44.4 milyon dolarlık radar, Uzaktan Kontrol Sistemi (UKSS) ve elektronik harp süiti satışına yönelik anlaşmalar, yerli radar ihracatının yatırımları artırdığını gösteriyor. Ayrıca, uluslararası bir müşteri ile 66.75 milyon Euro tutarında radar, sınır güvenlik ve haberleşme sistemleri ihracat sözleşmesi de imzalandı.
ASELSAN ayrıca, Ankara’da yeni bir radar üretim tesisi inşa ediyor. Bu tesis, radar faaliyetlerinin çeşitlenmesine ve birden çok radarı entegre yönetebilecek milli yazılımların geliştirilmesine olanak tanıyacak.
